Экспорттық тариф – мемлекеттің экспорттық тауарларды реттеу үшін қолданылатын
құрал. Экспорттық тариф ішкі бағаны әлемдік деңгейден төмендетеді, нәтижесінде ішкі тұтыну
өседі де оның экспорты қысқарады. Бұл жағдайда ұлттық өндірушілер зиян шегеді, ал сатып
алушылар ұтады, өйткені баға әлемдік деңгейден төмен.
Отандық өндірушілерді қорғау үшін протекционистік саясатта кедендік тарифтермен
қатар баламалы әдіс, экспорттық субсидиялар қолданылады.
Экспорттық субсидиялар – үкіметтің экспорттық тауар өндірушілерге көрсететін
қаржылық көмектері. Экспорттық субсидиялар бірнеше нысанда болады:
-
экспортер-фирмаларға төмен пайызбен займдар беру;
-
шетелдерде экспорттық өнімдерді өткізу үшін үкіметпен шығындар бөлу;
-
экспортталатын өнім көлемін көбейту үшін салық жеңілдіктерін беру.
Экспорттық субсидиялар экономиканың экспорттық салаларының
дамуына жағдайлар жасайды және ұлттық өндірушілерге әлемдік рынокта бәсекелік
артықшылық тудырады.
ХХ ғасырдың отызыншы жылдары халықаралық саудада жаңа кедергілер – тарифтік
емес шектеулер пайда болды. Тарифтік емес шектеулерге мыналар жатады: а) сапа стандарты ;
ә) санитарлық шектеулер; б) құрал-жабдықтардың экологиялық талаптарға сәйкестігі; в)
импортқа лицензия беруге шектеулер қою; г) нақты елдерде кейбір тауарлар түрін сатуға
әкімшілік тиым салу.
Ең кең тараған тарифтік емес шектеулердің бірі – импорт пен экспортқа квота енгізу.
