Аннотация – кітаптың, әдістемелік құралдың, автор туралы мәліметтің мәнін, мазмұнын және басты ерекшелігін қысқаша мазмұндау. Аннотация аталған материалдың бағытын анықтайды. Онда осы әдістемелік жұмысты, кітапты кімінің және қайда пайдаланатыны міндетті түрде көрсетіледі.
Әдістемелік қызметте аннотация өз бетінше білім алу үшін де, жеке аттестаттауға дайындықты да қолданылады.
Ақпараттық плакат көпшілікті алда болатын кез-келген үлгідегі іс-шаралармен немесе оларды өткізудің қорытындыларымен танысуға мүмкіндік береді. Көпшілік назарына ұсынылатындықтан, плакаттың көлемі, безеңдірілуі сәйкес болуы қажет. Ақпараттық плакаттар сонымен қатар тәжірибелік жұмыстың мекен-жайын хабарлайтын басылымдарын, қосымша білім беретін ұйымдардың, балалар бірлестіктерінің және т.б. күнтізбелік жұмыс жоспарларын жариялайды және насихаттайды.
Ақпараттық-әдістемелік көрме әдістемелік әдебиеттерді немесе әдістемелік материалдың қолжазбасын (оның ішінде тәжірибелік жұмысын) таныстыру және насихаттау мақсатында ұйымдастырылады. Көрме нақты тақырыпқа арналуы мүмкін, онда педагогикалық ұжымның немесе педагогтың жұмыс тәжірибесі насихатталады, сондай-ақ ғылыми-әдістемелік және педагогикалық әдебиеттердің жаңа басылымдары таныстырылады.
Көрме:
стационарлық (ұзақ мерзім бойы жұмыс істейтін);
уақытша (мереке алдында немесе оқу жылының қорытындысы бойынша жұмыс істейтін);
жылжымалы (кітап қорын қосымша білім беретін ұйымдарға, мектепке, балаларды сауықтыру лагеріне және т.б. тасымалдауға болатын) болуы мүмкін.
Өз құрылымында әдістемелік көрменің:
көрме тақырыбын дәл көрсететін атауы, оның мақсаты;
мекен-жайы;
көрме бөлімдері болады.
Мысалы, ақпараттық-әдістемелік көрме тақырыбы «Балаларға қосымша білім беру орталығының кіріктірілген кеңістігі», мекен-жайы: балаларға қосымша білім беру жүйесі мен жалпы білім беретін мектептің педагогикалық және балалар ұжымы; көрме бөлімдері: Балалардың жалпы және қосымша білімін кіріктіру (кіріктіру салалары: «Білім беру», «Шығармашылық», «Демалыс», «Әлеуметтік тәжірибе», «Басқару» және т.с.с.).
Реферат – баяндау сипатындағы басқа жұмыстардың ішіндегі ең көлемдісі. Реферат – бұл бір немесе біренеше кітаптың, мақаланың, ғылыми жұмыстың мазмұнын жазбаша түрде қысқаша баяндау, сондай-ақ, сыни шолу. Бұл нақты тақырып бойынша өз бетінше тереңдетіліп жүргізілген жұмыстың қорытындысы. Рефератта автордың қарастырып отырған мәселеге көзқарасы, жинақталған нәтижелі тәжірибесі сипаттаулы тиіс. Реферат мазмұны нұсқаулы аннотацияларды қамтымайды, тек бар материалды сипаттайды. Оған ақпараттық сипаты бойынша ақпараттық-талдау немесе насихаттау тән, назары өзекті тақырыпқа және мәселеге аударады. Педагогикалық қызметкер рефератта нақты бір мәселе бойынша теориялық және практикалық дағдысын баяндайды; материалды меңгеру, жүйелеу және құрастыру, жинақтау және қорытынды жасау білігін көрсетеді.
Рефераттың үлгі ретіндегі құрылымы:
кіріспе (таңдалған мәселені қысқаша талдау, өзектілігін негіздеу; кіріспеде зерттеудің пәні, мақсаиы мен міндеттері анықталады, зерттеудің әдістері мен технологиясы сипатталады);
теориялық бөлім (таңдалған мәселе бойынша концептуалды ұсыныстарды талдау, алғашқы басылымдарды талдау; мәселенің ғылыми жағдайын ашу, оны ары қарай терңдетіп зерттеуді қажет ететін жаңа аспектілерін аңықтау және т.т.);
практикалық бөлім (авторлық еңбектер, өз бетінше жүргізілген зерттеу жұмысының педагогикалық, техникалық және т.т. тиімді-тиімсіз нәтижелерін сипаттау). Бұл бөлім көлемі жағынан үлкен және бірнеше бөлімнен тұрады.
қорытынды (жүргізілген зерттеудің нәтижесі бойынша нақты қорытынды жасалады);
библиография (пайдаланылған әдебиеттер);
қосымша (зерттеу жұмысы және педагогикалық әрекет қорытындысы бойынша жасалған қолданбалы әдістемелік материалдар).
Ұйымдастыру-нұсқаулық материалдар іс-шаралар мақсаты мен өткізу ретін, оқу үдерісін ұйымдастыру технологиясы мен әдістемесін, бұқаралық шараларды, акцияларды өткізуді ұсынады, түсіндіреді, көпшілік іс-шараларды ұйымдастырудың мүмкін тәсілдерін және түрлерін көрсетеді.
Ұйымдастыру-нұсқаулық материалдар: