Даму кезеңі (1950 жылдар соғысынан кейін). Қазіргі заманғы корей әдебиеті тарихында 50 жылдары күрт өзгерістер орын алады. Корей тарихында соңғы онжылдық маңызды оқиғаларға толы болады. Корей халқы жүргізген үш жылдық соғыс шығармалардың мазмұны мен құрылымына айтарлықтай өзгерістер әкеледі. Соғыстан кейінгі қоғам, елді қалпына келтіру, жақынын жоғалтып жаны ауырған адам тағдыры бейнеленген шығармалар жарыққа шыға бастайды.
Соғыстан кейін пайда болған кез келген жаңа әдеби ағым адамгершілік құндылықтарды насихаттап, патриоттық тақырыптар дами түседі. Батыстың экзистенциалистік әдебиетіне еліктей отырып корей жазушылары ауқымды мәселелерді шешуге тырысып, адамгершілік, адам болмысының мәні жайлы өзекті ой қозғайды. Осылайша, 50 жылдардағы әдебиет оқиғаның құрастырылуы, ой жеткізу тәсілдерінің сұрыпталуы жағынан дәйектемесі ауқымды болады. 50 жылдардағы әдебиет өзіндік әлемдік көрініске ие болды.
Соғыстан кейінгі «Чжонху-Мунхак» корей әдебиетінде екі бағыт қалыптасты: соғыс және соғыстан кейінгі Корея тарихы бейнеленген әдебиет және дәстүрлі әдеби бағыт. Бұдан басқа публицистика мен «Сунсу-Мунхак» (таза әдебиет) жаңа серпінге ие болады.
Соғыстан кейінгі уақытта Кореяда қоғамдық тәртіпсіздік белең алады. Осыған байланысты әдебиетшілер бір жерден екінші жерге көшіп жүреді, жазушылардың жоғалып кету жағдайлары жиі кездеседі. Жазушылардың оңтүстіктен солтүстікке, солтүстіктен оңтүстікке қоныс аударуы әдеби орта мен корей тілінің өзгеруіне алып келеді. Тілдің тұтастығы туралы мәселе сол күйі шешілмей қалады. Осы кезде пайда болған өлеңдерде автордың соғыс жылдары басынан өткізген оқиғалары көрініс табады. Соғысқа қатысқан ақындар Ю Чи Хван, Чжо Чжи Хун, Ку Санг, Пак Ин, Пак Ду Чжин және т.б. өлеңдерінде қайтыс болғандар мен жараланғандардың қайғылы тағдыры мен халықтың өкініші көрініс тапқан. Сондықтан 50 жылдардың басына қарай поэзияда патриотизм тақырыбы басты орынға шығады. Ю Чи Хванның «Жаяу әскермен бірге» Чжо Чжи Хунның «Табувонға барар жолда», Ку Сангтың «Жау қабірінің алдында тұрып» атты өлеңдері осы тақырыпта жазылған.
50 жылдарда орын алған шым-шытырық оқиғалар Корея ақын-жазушыларының жолын екіге бөлді. Әдебиеттің сол жақ қанататындағы ақындар Сол Чжонг Сик және И Ён Ак солтүстікке, ал Пак Нам Су И Ин Сок, Ян Мён Мун оңтүстікке өтеді.
ХХ ғ. 50 жылдарында өмір сүрген ақындардың көп бөлігі қазіргі корей поэзиясы тарихында лайықты орынға ие бола алмады. Дегенмен 30 жылдары қалыптасқан модернизм 50-ші жылдары одан әрі тереңдей түскені байқалып, қоғамдағы орын алған оқиғалар ақын-жазушылар шығармаларында көрініс табады. Осы уақытта жарыққа шыққан шығармалардың басым көпшілігінде соғыс, оның шығу себептері мен соғыс зардаптары, адамдардың қайғы-қасіреті туралы айтылады. Соғыс туралы сюжеттер тылдағы өмір, соғыс кезіндегі әйелдер мен балалар тағдыры және жауынгерлер туралы айтылған оқиғаларға негізделіп жазылған.
Аталған кезеңдегі прозаны екі бағытқа бөліп қарастыруға болады: біріншісі – 25 маусымдағы әскери қозғалыс кезеңін суреттейтін «Чжесон Мунхак» әскери әдебиеті, екіншісі – майдангер-жазушылардың соғыстан кейінгі «Чжэнху Мунх» әдебиеті. Олар өз шығармаларын тылдағы еңбекшілерге арнап жазып, өз сөздері арқылы жауынгерлерге рух беріп отырған. Сонымен қатар тылдағы өмір жайлы әдебиеттер де жарық көре бастайды. Жауынгер-жазушылар өз шығармаларында жаяу әскер, теңіз флоты мен ұшқыштар туралы айтқан.
Соғыстан кейінгі кезеңде де корей әдебиетінде соғыс тақырыбы жиі айтылатын. Хван Сун Вонаның «Тырналар», «Каин әулеті»; И Пом Сонның «Тырналар ауылының адамдары», Ким Донг Ридің «Жауынгердің оралуы» және «Хыннамнан келген Чхольсу» атты шығармаларында соғыс жайлы жазылған. Соғыстан кейін жазушылар адам мен қоғамға, шынайы өмірге жаңа көзқараспен қарай бастайды. Олардың шығармаларында соғыс зардабы, соғыстан кейінгі қоғам өмірі мен бірлігі кеткен халықтың қайғы-қасіреті туралы айтылады. Мысал ретінде Ким Донг Лидің «Миль Да Вонның заманы», Ан Су Гиль Саның «Үшінші адам», Сон Чанг Саб Хенің «Қанды жол», «Қалдық адам»; Чжанг Енг Хактың «Иоаннаның жинағы», Ха Гын Чанның «Екі ұрпақтың азабы» атты шығармаларын ерекше атап өтсек болады.
Достарыңызбен бөлісу: |