Пәндердің оқу- әдістемелік кешенінің


Тақырып бойынша негізгі ұғымдар



бет72/92
Дата25.12.2023
өлшемі0,81 Mb.
#199223
түріБағдарламасы
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   92
Байланысты:
УМКД Философия каз.3 кредит

Тақырып бойынша негізгі ұғымдар: сана, физикализм, солипсизм, жеке сана, қоғамдық сана, өзіндік сана, т.б.


Дәріс№13.


Философиялық білім жүйесіндегі гносеология. Эпистемология.


Мақсаттары мен міндеттері: Гносеологияның негізгі категорияларын қарастыру, олардың ғылымның дамуындағы мәні қарастыру


Жоспар:
1. Таным философиялық мәселе ретінде. Танымның пәні, субъектісі, объектісі.
2. Таным формалары. Сезімдік пен рационалдық, теориялық пен эмпирикалық таным.
3. Ақиқат ұғымы. Ақиқаттың критерийлері.
4. Ғылыми танымның мәні мен құрылымы: сатылары, формалары мен әдістері.
Әдебиеттер тізімі:
1. Иманқұл Н.Н. Философия әлемінде: болмысы және тарихы. Алматы,2006ж.
2. Иманқұл Н.Н., Бөрібаев Т.Қ. Іліми философия. Астана, 2009ж.
Ильенков Э.В. Диалектическая логика. М., 1984.
Алексеев П.В., Панин А.В. Философия. МГУ., 1997.
Диалектическая логика. В 3-х кн. А., 1987.
Ильин В.В. Теория познания. Введение. Общие проблемы., 1994.
Диалектика познания: компоненты, аспекты, уровни. Л., 1983.
Философия и методология науки. А., 1999


Дәрістің қысқаша мазмұны:
Таным – қоршаған дүниені адам санасында белсенді бейнелеу процесі. Таным – субъекттің объектке тарихи диалектикалық қатынасы. Таным – шындықты бейнелеудің жоғары формасы, салыстырмалы ақиқаттан нақты ақиқатқа өту, субъекттің объектке шексіз жақындай түсуін бейнелеу. Таным теориясын философиялық тілде гносеология немесе эпистемология деп те атайды.
Адам қоршаған дүниені екі жолмен тануы мүмкін:

  • тікелей тану, яғни дүниемен тікелей қатынаста болу;

  • жанамалай тану, яғни материалдық және рухани мәдениет құндылықтары арқылы тану.

Философия тарихында таным процесінің ұғыну барысында үш түрлі көзқарас қалыптасты:

  • идеализм. Субъект (S) пен объект (О) – барабар;

Субъект – белсенді, объект – пассивті;
- материализм. Субъект (S) пен объект (О) – барабар;
Субъект – пассивті, енжар, метафизикалық немесе механикалық бейнелеу, меңзеушілік; Субъект объектке тәуелді.

  • - метафилософия. Субъект (S) пен объект (О) – барабар емес, олар бір-біріне шексіз жақындайды. Субъект пен объект ұдайы диалетикалық өзара қатынаста болады.

§2. Танымның (ойлаудың) екі формасы:



  • сезімдік, түйсіктік таным, немесе эмпирикалық деңгей;

  • рационалдық, логикалық таным, немесе теориялық деңгей.



S  Օ o
а) Танымның сезімдік формасы.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   92




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет