Салқынбай А., Абақан Е. с


КЛИШЕ  (фр.  сйсһё)  -   қар.  Штамп. КОЙНЕ



Pdf көрінісі
бет148/336
Дата14.12.2021
өлшемі13,56 Mb.
#126888
1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   336
Байланысты:
Салқынбай линг. Түсіндірме сөздік

КЛИШЕ 
(фр.  сйсһё)  -   қар. 
Штамп.
КОЙНЕ 
(грек,  коіпё  dialektos
-   ортақ  тіл)  -   күнделікті  қаты- 
настың  негізгі  қүралы  ретінде, 
әр  т ү р л і  д и а л е кт іл е р   мен 
тілдерде сөйлеушілер әлеуметтік 
қа ты н а с та р д а   қо л д а н а ты н  
қызметтік  тілдің  түрі.  Ең  әуелі 
«К».  термині  тек  жалпы  грек 
тіліне  қатысты  қолданылатын 
(б.э.д.  IV—III  ғғ.),  бүл  иония- 
аттикалы қ  диалект  негізінд е 
пайда  болған  іскерлік,  ғылыми 
және  көркем  әдебиеттің  ортақ 
тілі  болатын.  Қазіргі  әлеуметтік 
лингвистикада  К.  түсін ігі  кең 
мағынада  қолданылып  ж үр  -  
бүл  аймақтық,  тұрақты  түрдегі 
қатынастың  кез  келген  қүралы 
(әсіресе ауызекі  сөйлеу)  болуы 
м ү м кін .  Қ а л а л ы қ  К.  ж ә н е  
ауылдық  К.  деп  екіге  бөлінеді. 
К.  рөлін (қызметін) белгілі бір тіл 
не  д и а л е кт  а т қа р а   алады. 
Ауызекі  К.  лингва  франка  мен 
әдеби  тілдің арасында  болады. 
(қар.  Әдеби  тіл).  Қала  К .-с і 
пиджинмен  қоса  қарасты ры - 
лады,  бірақ  К.-нің  қалыптасуы 
ерекше  болады,  ол  тілдің  не­
месе диалектН ң  сақталуы  мен
дамуының  арқасы нда  пайда 
болады,  ал  пиджин  -   бастапқы 
тілдің  қүрылымдық  өзгеріске 
түсуінен пайда болады.  Пиджин 
әр  түрлі  тілдердің  қатынасқа 
түсіп   ара/іасуы ны ң  нәтиж есі 
деуге  болады,  ал  К.  те к  бір 
тілдің диалектілері немесе туыс
105


ком-ком
т іл д е р д ің   н е гіз ін д е   қа л ы п - 
тасады.  Кейбір  жағдайларда 
пиджин  К.-нің қызметін  иеленуі 
мүмкін,  кейін  ол  «креол»  тіліне 
айналып кетеді. Ауызекі К.  басқа 
жазба  К.-нің  негізі  бола  алады, 
м ы с.,  о р т а ға с ы р л ы қ  латын 
ж азуы   -   ғы л ы м и   ж а з б а   К. 
болған.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   336




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет