Салқынбай А., Абақан Е. с



Pdf көрінісі
бет162/336
Дата14.12.2021
өлшемі13,56 Mb.
#126888
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   336
Байланысты:
Салқынбай линг. Түсіндірме сөздік

КӨНЕ ТҮРКІ  СЫНА  ЖАЗУЫ
-  көне түркі тайпаларының V—
VIII
8—750 
1
ғғ. жазуы.  Орталық Азия (Орхон- 
Енисей)  және  ІІІығыс  Еуропа 
жазулары бөлек қарастырылады. 
К.т.с.ж.-ның алфавитінде  40-тан 
аса графемалар бар. Бүл жазу VIII 
ғ.-дан бүрын пайда болды деген 
пікір  бар,  оның  негізіне  соғды 
жазуы  алынған  сияқты.  К.т.с.  ж. 
басқа  көне  жазулармен  салыс- 
тырғанда (грек, финикия,  семит, 
арамей)  біршама  ерекш елік- 
терімен  сипатталады.  1893  ж.
В.Томсен  алғаш  рет  оқығаннан 
кейін  бүл  жазудың  сырлары 
зерттеле  басталды.  К.т.с.ж.-на 
Енисей  мен  Орхон  (Монголия)? 
өзендері  маңынан  табы лған 
көптеген жазуларды жатқызады, 
олар балбал тас, мола тас, ьщыс- 
аяқ,  айна,  аса таяқ,  қасық 
т .С :С . 
заттарға жазылған.  Әлі  де жум- 
бағы  шешілмеген  К.т.с.ж.-лар: 
әйгілі  «Алтын  адам»  қорғанында 
табылған  күміс  ыдыстағы  жазу 
жэне  т.б.  жазулар.  Басқа  көне 
жазулармен салыстырғанда,  бұл 
жазудың  өз  ерекшеліктері  бар, 
сондықтан оның оқылуы да ерек: 
ше болуы мүмкін.  Бүл жазу көне 
түркі  тілінде жазылғаны даусыз, 
өйткені графемалар бізге белгілі 
орхон-енисей  жазуларындағы 
таңбаларға өте уқсас, бірақ олар- 
дан ертеде болған бүл жазу үлгісі 
өзгеріске үшыраған сияқты.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   336




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет