Ұзақ мерзімді активтер бақылау мен аудитның қозғалысы

Тексеріс кезінде келесілер қарастырылады:

- негізгі құрал объектілерінің белгілі бір категорияға дұрыс жатқызылуы, кәсіпорын басшыларының объектінің қызметке қосуы туралы рұқсаттама берілген құжат.

- негізгі құралдардың қызмет ету сферасы бойынша топтастырылуы (өндірісті және әлеуметтік). Бұл арқылы амортизациялық аударымдар көздері мен аударк жолдары көрсетіледі.

- негізгі құралдардың жұмыс істеу принциптері және қандай жағдайларға байланысты тоқтатылғаны немесе тоқтатылмағаны қарастырылады.

- негізгі құралдарға жауапты субъектілердің бар болуы.

- ең соңғы рет өткізілген инвентаризация және оның қорытындысы.

- негізгі құралдардың бағасы өзіндік құнымен сәйкестігі.

- аренда ретінде алынған негізгі құралдар қарастырылады (аренда бойынша келісім шарт, арендалық төлем, аренданы төлеу мерзімі).

Материалдық емес активтер қозғалысын тексерген кезде қарастырылатын:

• 
  материалдық емес активтердің кірісі мен шығысы, яғни материалдық емес активтерді іске қосуға берілген уақыты, объектіге сипаттамасы, оның бастапқы құны, амортизациялық аударымдар және т.б.
  
• 
  объектілерді беру кезінде кірісжәне шығыс туралы актінің жазылуы
  
• 
  объектілердің кірісі және шығысы кезіндегі актілік құжаттардың бухгалтерияға уақытында есеп беруі. Объектілерге берілген сипаттамасы мен олардың қызметке қосу жолдары, кәсіпорынның активке деген құқығы мен жауапкершілігі.
  
• 
  бухгалтерияда әр материалдық емес активтерге инвентарлық есептің ашылуының жүргізілуі.
  
• 
  ивентарлық есептің дұрыс топтастырылуы, оларда материалдық емес активтердің аты, ай соңындағы және басындағы қалдық сомасы және ағымдағы айдағы қозғалысы көрсетіледі.
  
• 
  материалдық емес активтердің пайда болу көздері (сатып алу, кәсіпорындардың бірлестігі, айырбастау т.б).
  
• 
  материалды емес активтердің жойылуы.
  
• 
  материалдық емес активтердің қызмет етіп, тозуына байланысты жұмыстан шығарылуы.
  
• 
  баланстағы және Басты кітаптағы есептерінің сәйкестігі.