Тјжірибелік сабаќтыѕ таќырыптары



Pdf көрінісі
бет11/44
Дата17.11.2023
өлшемі1,31 Mb.
#191660
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   44
Байланысты:
orman biologiyasy met ukaz utebaeva b h

 
Тапсырма
1.
Әр табиғи зоналарда климаттық жағдайларын ескере отырып, өсетін өсімдік 
жамылғысын әдеби көздерден қарастырып, төмендегі кестені толтырыңыз. 
№ 
Табиғи аймақтар
Кездесетін өсімдік типтері 

Арктика
 
 

Тундра
 
 

Орманды тундра 
 

Орман
 

Орманды дала
 

Дала
 

Шөл
 
 
 
Бақылау сұрақтары: 
1.
Неше табиғи аймақ ТМД территориясында кездеседі? 
2.
Радияциялық баланс дегеніміз не? 


17 
Тақырып 5. Орман және жарық 
Мақсаты: 
жарықтың орманға тигізетін әсерін анықтау және орман үшін 
жарықтың маңыздылығын таныстыру. 
Жоспар: 
1.
Орман үшін жарықтың маңызы 
2.
Ағаш түрлері жарық сүйгіштігінің өзгеруі. 
 
Әдістемелік нұсқау 
Орман тіршілігіне жарықтың маңызы.Жарық өсімдіктер тіршілігіндегі 
қажетті фактор. Хлорофиллдің құрылуы, фотосинтез, транспирация
бүршіктердің,жасушалардың, жапырақтардың, гүлдердің, жемістердің пайда 
болуы мен өсуі, жасушалар арасында заттар алмасуы және т.б жарықтың 
қатысуымен өтеді.Күн сәулесі орман ішінде жапырақ түзілуіне, желектің 
бұтақтануына, оның мөлшері мен пішініне, дің пішініне, оның бұтақтардавн 
тазаруына, алқа ағаштың сиретілуіне , сондай ақ, ағаштардың жеміс салу
қуатына және тұқымдар түсіміне әсер етеді. 
Күндізгі жарық тіке түскен және аспан шатырымен шашыраған
шағылысқан күн жарығынан тұрады.Фотосинтез үшін шашыраңқы жарықтың 
маңызы зор.Күннің түрлі сәулелері әр мақсатқа әсер етеді.Қызыл,қызңылт 
сары және сары сәулелерді өсімдіктер көмірқышқыл газын сіңіру және 
хлорофилл құрау үшін, күлгін, көк және көгілдір бүршіктердің өсуі мен 
дамуына пайдалынады. Транспирация барлық сәулелердің, бірақ , көбіне сары 
түстердің әсерімен жүзеге асады. 
Кейбір көрсеткіштері бойынша ағаш түрлерінің жарықты қажетсінуін
жапырақ құрылысының күрделілігіне, пішініне , жалпақ еместігіне қарап
ажыратуға болады. Әдетте, олар жарық сүйгіш өсімдіктер.Ал жапырағы ірі,
тұтас, қарапайым болса, ондай ағаштар көлеңкіге шыдамды және жартылай
төзімділер қатарына жатады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   44




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет