Тұлға психологиясы әдістерінің жалпы сипаттамасы


Эмпирикалық тәсілдің екінші артықшылығы - адамдар мен олардың мінез-құлық



Pdf көрінісі
бет5/11
Дата25.02.2022
өлшемі0,74 Mb.
#133302
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Байланысты:
Тұлға психологиясы 2 сем

Эмпирикалық тәсілдің екінші артықшылығы - адамдар мен олардың мінез-құлық 
реакцияларын қалай сипаттау керектігі туралы идеялардың анықтығы мен айқындылығы. 
Адамның мінез-құлқы туралы қарапайым ойлар әдетте анық емес және белгісіз.


Анамнез әдісі
Эксперименталдық 
әдісі
Корреляция 
әдісі
01
02
03
Барлық мақсаттар мен жағдайлар үшін тамаша бір зерттеу әдісі жоқ; керісінше, 
әртүрлі мәселелер әртүрлі стратегияларды талап етеді (Duke, 1986). Сонымен қатар, 
бір мәселені шешуге қолайлы әдіс екіншісіне мүлдем сәйкес келмеуі мүмкін.


Ұзақ уақыт бойы жеке тұлғаның мінез-құлқын егжей-тегжейлі зерттеу ауру тарихы немесе анамнез деп 
аталады.Бұл әдіс клиникалық медицинада психологиялық проблемалары бар адамдарды диагностикалау 
және емдеу үшін жиі қолданылады. Медициналық тарих әдісі әдетте өмір тарихы психотерапия немесе 
диагностика барысында зерттелетін психикалық ауру немесе проблемалық науқастарға қолданылады 
(Рунян, 1982).
Дәрігерлердің пациенттермен жұмыс істеу кезінде құрастырған жағдайлар тарихы жеке тұлғаның кейбір 
теорияларын құруда, сонымен қатар жалпы клиникалық ойлауды дамытуда маңызды рөл атқарды. Мысалы, 
Фрейдтің психодинамикалық теориясы дерлік жеке клиникалық жағдайларды қарқынды зерттеуге 
негізделген. Фрейд пен оның психоаналитик әріптестері көп жылдар бойы мінез-құлықтың әртүрлі 
көріністерін терең зерттеді: ерте балалық шақтағы естеліктер, армандар, қиялдар, физикалық аурулар, 
махаббат пен жек көрушілік қарым-қатынастары. Фрейд клиникалық жағдайларды зерттеуге бет бұрды, 
олар адам тұлғасының бірегейлігі туралы жемісті идеялардың пайда болуына ықпал еткендіктен ғана емес; 
олар оның негізгі теориялық ұсыныстарын бекітуге де қызмет етті. Сол сияқты, Карл Роджерс тұлғаны 
зерттеудегі феноменологиялық көзқарасын тұжырымдағанда, психотерапиядан өткен науқастардың 
клиникалық тарихына көп сүйенді. 
Мысал 2
Анамнез әдісін әбден сау адамдардың өмірін зерттеу үшін де қолдануға болады. Гарвард психологиялық 
клиникасындағы Генри Мюррей (Мюррей және т.б., 1938) басқарған топ айтарлықтай уақыт кезеңінде 
адамдардың өмірін қарқынды зерттеудің өте сирек, бірақ таңқаларлық үлгісі болды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет