ІІІ. Әнші дауысын араласқа қою. Фальцетпен кеуденің араласуы

• 
  Дауыстың ортаңғы диапазоны (f – a 1)
  
• 
  Динамика mf .
  

Әдебиеттер:

1. Стулова Г.П. Хоровой класс: «Теория и практика вокальной работы в детском хоре». Стр. 84 – 99.

2.  Емельянов  В.  В.    «Фонепедический  метод  развития  голоса». Стр. 126 – 137.

Жеткізе білудің үш түрі бар: күнделікті өмірде, сахналық және әншілік. Жай жеткізуді глиссандодан, әр тон тұрақсыздықтарынан, рефлекторлық модуляциядан ажыратамыз. Ән айтқанда әншілік тонға көп көңіл бөлінеді., сонымен бірге ритм, тыныста музыка талабына көнуі тиіс. Әншілік дикция спецификасы дауыстыларды әр регисторға сай жеткізе білу (Мысалы: «о» «а» ға жақын). Сөздерді тез айтқанда соңғы дауыссызды сөз ішінде келесі дауыстыға келу керек.

1. 
   Тез шығармаларды орындағанда дыбыс күшін жеңіл алған дұрыс, сөз жеңіл айтылады, жақын және ілезде, артикуляциялық аппараттың аз мөлшердегі қозғалысы арқылы. Мысалы: Глинка «Попутная», «Дым сталбале кипит, дишится пароход». Свиридов «Хоровод», «Веселимся кружимся» — сегіздіктер.
   
2. 
   Драмалық шығармаларда салтанатты әнұрандарды айтқанда артикуляция «көлемді» болады. Калинников «Кондор», «Грамады гор», «Иззубренные скалы». Моцарт, Верди, Берлиоз реквиемдері. Прокофьев «Вставайте люди руские», «Александр Невский» кантатасындағы хор т.б.
   
3. 
   Қалыпты әндетілген шығармаларда мәтіні жұмсақ жеткізіледі. Чайковский «Соловушка». Танеев «Серенада», Мориста өз сипатына қарай «Смело товарищи в ногу» Радик.
   
4. 
   Ырғақтық ансамбльмен сөздерді дұрыс жеткізуінің принципінің бұзылуы жаман хорлық дикцияға әкеледі.
   

1. 
   Интонациялық жағынан төмен дауыссыздар сырғып айтуға әкеледі, дыбыс басында қиысады.
   
2. 
    Дикция сапасына тесситура мен дыбыс күшінің қатысы да бар. Жоғыры тесситурада сөз айтылуы қиын.
   
3. 
   Дыбысталудың орташа күші мәтінді жеткізудің ең қолайлысы.
   
4. 
   Оркестр мен хор айтқанда аралықтарын сақтау.
   
5. 
   Партиялар арасында динамикалық ансамбль.
   
6. 
   Дауыстық дыбысталу күшін білген соң музыкалық талаптар мен бірге, мәнін жеткізілуінеде көңіл бөлу.