Элементтер арасында статикалық байланыс болған кездегі дискретті хабарлама энтропиясы
Егер xi элементінің пайда боу ықтималдылығы, алдында болған элементке xi-1 тәуелді болса элементтер арасында статикалық байланыс орны болады.
Статикалық байланыс қос көрші элементтерді (сонмен қатар бір байланысты Марков) қамтуы мүмкін, көрші элементтер үштігі (Марковтың екі байланысты сымы),..., n+1-көрші элементтерден (n – Марковтың байланысқан сымы, n ).
Барлық нақты хабарлама n- Марковтың байланысқан сымы болып табылады.
Х хабарламасын x1, x2, ...., xn элементтерінен қарастырайық, , Марковтың бір байланысты сымынан тұратын қос көрші элементтері статикалық байланыста тұр делік.
p(xi/xj)- xi элементінің пайда болу ықтималдылығы деп белгілейік, xj (j=i-1) алдында болған элемент. x1 =1 немесе 0, x2 = 0 немесе 1болсын, онда келесі жағдайлар болуы мүмкін
p(0/0) p(0/1)
p(1/0) p(1/1) .
Энтропия H*(xi) = log 1/( p(xi/xj)). xi орташалап p(xi/xj) және xj есепке ала отырып p( xj) Марков сымының бірбайланысты орташа шама энтропиясын аламыз:
. (*)
Рассмотрим выражение (*) өрнегін екі шекті жағдай үшін қарастырамыз.
xi жіне xj бір-біріне тәуелді емес, яғни p(xi/xj) = p(xi) және
xi жәнеи xj элементтері арасында толық функционалдық тәуелділік бар, яғни p(xi/xj) = 0 немесе 1 және онда H*(X) = 0.
Сол бейнеде 0 H*(X) H(X). (**)
Ізінше элементтер арасында статикалық байланыстың болуы хабарлама энтропиясын кемітеді, неғұрлым көп дәрежеде болса соғұрлым көрші элементтер статикалық байланыспен қамтылған.
Орыс тілінде хабарлама беруді мысал ретінде қарастырайық. Егер ё және е , ь және ъ арасындағы айырмашылықты байқамасақ және арасында ашық жер болуы қажет болса 32 символ болу керек. Максималды энтропия қандай? Символдар арасындағы тәуелділікті және тең ықтималдылық шартының энтропиясы орташа
Hmax = lb 32 = 5 бит/символ.
Орыс тілінде символдардың пайда болуы тең ықтималды емес. Егер символдар арасындағы айырмашылықты ескерсек, онда
H1 = 4,39 бит/символ.
Екі символдар арасындағы статикалық байланыс энтропиясының азаятынын ескерсек
H2 = 3,52 бит/символ (Марковтың бір байланысты сымы),
Үш символдар арасында – шамаға дейін
H3 = 3,05 бит/символ (Марковтың екі байланысты сымы),
......................
сегіз символдар арасында –шамаға дейін
H8 = 2 бит/символ (Марковтың жеті байланысты сымы) және ары қарай өзгеріссіз қалады.
Қорытынды:
Хабарламаны тиімді кодттау үшін бір есепке энтропияны өсіру қажет:
Символдардың пайда болу ықтималдылығын теңестіру.
Элементтер арасындағы статикалық байланысты жою.
Артық хабарлама
Егер хабарламада элементтер тең ықтималды және бір-біріне тәуелді болмаса, онда ондай хабарламалар оптималды бейнеде кодтталған. Мұндай хабарламаны беру үшін nopt элементін беру қажет болады. Егер хабарлама оптималды кодтталған болмаса, онда оны беру үшін nnopt символы қажет. Мұндай жағдайда артықтық туындайды, сандық сипаттамасы артықтық коэффициенті болып табылады:
kи = (Hmax(X) - H(X))/ Hmax(X), мұндағы
Hmax(X) – оптималды кодттау кезіндегі энтропия;
H (X) – оптималды емес ккодттау кезіндегі энтропия.
Сондықтан, 0 kи 1. Орыс тілі үшін kи = (5 - 2)/5 =0,6.
№
Достарыңызбен бөлісу: |