«ет 1201- экономикалық теория» Пәнінің оқу әдістемелік кешені
жүктеу/скачать 1,34 Mb.
|
oak ekteoriya (1)
| Еңбек заттары – ол адамның еңбегіне бағытталған зат.
Еңбек құралдары – ол адамның еңбек затына ықпалын жүргізетін құрал. Тұтыну тауарларын жасау үшін инвестициялық игіліктер немесе экономикалық қорлар қажет. Экономикалық ресурстар – экономикалық игіліктерді өндіру үшін пайдаланылатын элементтер, бұнда өндіріс факторы табиғаттан пайда болады және оны адам өндіреді. Өндіріс ресурстары бұл шаруашылық әрекетте қолданылатын өндірістің әртүрлі құралдарының жиынтығы. Ресурстарға жататындар: табиғи ресурстар, адам ресурстары, қаржылық, ақпараттық және т.б. Осы замандағы индустриалдық нарықтық экономика ақпарат ресурстарсыз болмайды, бұлар ғылыми-техникалық революция кезеңінде өте маңызды рөл атқарады. Қазіргі кезде өндіріс факторлары ретінде ақпарат үлкен рөль атқарады. Ақпарат бұл сақтау өндеу және жеткізу объектісі болып табылатын мәліметтер. Экономикалық тұрғыдан алғанда ақпарат бұл экономикалық процеске қатысушылардың баға, тауармен қызмет туралы толық мағұмылаттардың болуы. Қазіргі кезде экономикалық теорияда төрт өндірістік факторлар көрсетіледі: жер, еңбек, капитал, кәсіпкерлік қабілет. 1. Өндірістік факторлар ретінде жер екі жағынан қаралады: жер беті ретінде экономикалық мақсатта пайдалануға қажетті табиғи игілік ретінде Егер қажетті миниралды және органикалық тынайтқыштарды әсіресе жаңа технологияны қолдаса жердің құнарлығы сақталып қана қоймайды одан сайын жақсаруы мүмкін. Адам саны артқан сайын адам басына шаққандағы жер көлемі жылдан жылға қысқаруда. Капитал: Өндіріс факторы ретінде және қаржы ретінде пайдалануға болады. Өндіріс факторы ретінде капитал өндіріс құралдарын сипаттайды. Мұнда ұзақ уақыт пайдаланылатын өндіріс құралдары (машина, құралдар) жер қысқа мерзім пайдаланылатын өндіріс құралдары (шикізат, энергия қуаты, жол байланыс қызметі). Нақты капитал пайда болу үшін өндіріс құралдарын сатып алуға қаржы қажет. Осы қаржы ақша капиталы болып табылады. Өндіріс құралдарын сатып алуға капиталдың жұмсалуы қаржыландыру, ал ақша капиталын нақты капиталға айналдыру- инвестициялау деп аталады. 3. Еңбекті де екі жақты түсіндіруге болады: адамның ойлау қабілетімен қимылдау қабілеті. өндіріс процесінде пайдалануға болатын қоғамдағы барлық еңбек ресурстары. Еңбек қызмет ретінде қарағанда оны басым ойлау қабілетті қажеттілік немесе интелектуалды және басым қимылдау қабілетін қажет ететін деп бөледі. Білім деңгейіне қарай: көп дайындықты қажет ететін еңбек, көп дайындықты қажет етпейтін еңбек, ешқандай дайындықты қажет етпейтін еңбекдеп бөлінеді. 4. Соңғы жылдары көптеген елдердің экономистер өндіріс факторына кәсіпкерлік қаблетті де жатқызды. Кәсіпкерлік қабілет - бұл барлық өндірісі факторларын тиімді пайдалануға қабілеті бар адам ресурстарының ерекшк түрі. Оған мынадай қасиеттер тән болуға тиіс. 1). Өндіріс факторларын дұрыс үйлестіру мен келістіру үшін оның білім деңгейі жоғары болуы керек. 2). Дұрыс шешімдер қабылдай білуі керек. 3). Жаңамалдыққа ұмтыла білуі керек. 4). Тәуекелшіл болуы тиіс. жүктеу/скачать 1,34 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|