Факультеті: География және табиғатты пайдалану
жүктеу/скачать 0,52 Mb.
|
Ахмет Айтолкын СРС 2ФГМ
- Бұл бет үшін навигация:
- Тектоникалық құрлымы
| Негізгі бөлім
2.1. Орта Европа физикалық-географиялық аймағына сипаттама Географиялық орны. Орталық Еуропа физикалық географиялық аймағы Балтық қалқаны мен палеозойдың қатпарланған құрылымдары аймағы арасындағы кең аймақта қалыптасқан. Орта Европа физикалық-географиялық аймағы солтүстігінде Фенноскандия мен оңтүстігінде Орталық Еуропаның герциндік тау құрылымдары арасында созылып жатыр. Тектоникалық құрлымы.Ол жалпы геотектоникалық және морфоқұрылымдық құрылымымен, ұқсас палеогеографиялық түзіліммен сипатталады және климаттың мұхиттықтан континенттікке ауыспалы түрімен және ландшафттардың аймақтық типтерінің ерекше құрылымымен ерекшеленеді. Орта Европа жазығының территориясында ендік зоналық өзгерістер жақсы дамыған деп айтуға болады. Бұл территорияға Герман-Поляк жазығы, Ютландия түбегі және оған жапсарлас жатқан аралдар кіреді. Көрші облыстармен салыстырғанда мұнда жазық рельеф басым және табиғи жағдайлары көбіне біркелкі. Құрлықтың төмен түсуі мен және теңіз суы басуы пермь дәуірінде басталган, жазықтың құрылысында пермьнен басқа бор және палеоген дәуірінің теңіз шөгінділері қатысады. Неогеннің аяғында жазықта континенттік жағдайлар орнайды да, одан кейін рельефтің қалыптасуы материкті мұз басумен байланысты болады. Қазіргі уақытта рельефінде екі мұз дәуірінің іздері айқын байқалады. Құрылымдық жағынан Орталық Еуропа жазығы теңіз шөгінділерінің қабатымен жабылған, кембрий, каледон және герцин платформалары құрылымдарының түйіскен жерінде терең тектоникалық шұңқырды алады. Жер бетінен ол лакустриндік және өзендік аллювийден, сондай-ақ мұзды шөгінділерден, морена саздақтарынан, флювиогляциялық құмдардан және т.б. шөгінділерден тұрады. Мұздық шөгінділердің қалыңдығы 100-200 м құрайды. Соңғы мұздықтардың іздері жазық рельефте толығымен сақталған. Орталық Еуропа жазығы ендік морфологиялық белдеулерімен сипатталады. Солтүстік теңіздің жағалауында Ватт аймағы - жоғары толқынмен су басқан аймақпен қоса , содан кейін сазды кеңістіктер (батпақтар), оңтүстікте топырақты мүкті гетерезия және периглазиялық шыққан тегіс жазықтар (борда зонасы) бар. Шығыста, теңізге жақын жерде бор төбешіктері бар, олардың оңтүстігінде Балтық теңізінде ағып жатқан қазіргі өзендердің байланысын жеңілдететін, флювиогласиалды сулардан пайда болған ендік прадолиндер аймағы орналасқан, олардың оңтүстігінде тау бөктеріндегі лесс жазықтары бар. Бұл ландшафттардың дамуы оларды түрлендіруге және пайдалануға жеке көзқарасты қажет етеді. Жалпы алғанда, бүкіл жазық беткейдің солтүстікке, Балтық және Солтүстік теңіздерге, батысқа қарай беткейімен жалпы биіктігі 50-ден 100 м-ге дейін, сирек-200 м-ге дейінгі биіктіктері бар сәл тегіс емес төбелі рельефпен сипатталады. жүктеу/скачать 0,52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|