Корпускулярлывакциналар –химиялық (формалин, спирт, фенол) немесе физикалық (жылу, ультрокүлгін шағылу) әсерлерден белсенсіздендірілген бактериялар мен вирустар жатады. Корпускулярлы вакциналарды даярлау үшін микроорганизмдердің вирулентті штаммдары қолданылады. Себебі олар антигедерге бай болып келеді. Корпускулярлы вакциналардың мысалы ретінде коклюш, (АКДС қосылысы), антирабтық, лептоспироздық, тұмаулық белсенсіз вакциналар, кене және жапон энцефалитінің , т.б. вакциналар қатары жатады.
Әлсіз вакциналар.Бұл вакциналардың өлі вакциналарға қарағанда өзіндік ерекшеліктері болады. Олар микроорганизмдердің антигендік жиынтығын толық сақтайды және де қабылдамаушылықты жағдайды ұзақ уақыт қалыптастырады. Тірі вакциналарды полиомиелит, туляремия, бруцеллез, корь, сары қызба, эпидемиялық паротиттің алдын алуы үшін қолданады. Кемшіліктері – организмге қажетті антегендерден басқа организмге зиянды да антигендер түзіледі.
Белсенсіз бактериялар және вирустық вакциналар құрғақ және сұйық түрде де шығарады. Ақырғысында консервант бар. Толық иммунитетті шығару үшін екікратты және үшкратты белсенсіз вакцина қажет. Дамып келе жатқан иммунитет аз өмір сүреді, оны биік деңгейде ұстап тұру үшін ревакцинация қажет.
Жақында анықталғандай, керек қозғыш антигенді кодтайтын өзгерген ДНҚ, пациенттің бұлшық етіне немесе теріге егуге болады.
