Орындаған:_Қуандықова М.М Тексерген: Мангазбаева Р.А Жалғанған сополимерлер макромолекулалары әртүрлі құрамындағы , химиялық байланысқан екі немесе одан да көп сополимер тізбегінен тұратын жоғары молекулалы қосылыстар. Сополимерлеу немесе сополиконденсациялау арқылы алынған полимерлерден айырмашылығы, жалғанған сополимер молекуласының бөліктерінің әрқайсысы біртекті полимер болып табылады. Әртүрлі полимерлердің макромолекулаларының соңғы топтарының өзара әрекеттесуінде немесе осындай полимерлер арасындағы желілік құрылымның түзілуімен жүретін реакцияларда егілген сополимерлер де түзіледі. Жалғанған сополимер - негізгі тізбек бір мономердің бірліктерінен тұратын және оған басқа мономердің бірліктерінен жасалған бір немесе бірнеше бүйірлік тізбектер бекітілген тармақталған сополимер.Қазіргі уақытта жалғанған сополимерлердің қасиеттерін болжаудың қарапайым әдістері жоқ және бұл саладағы жұмыстардың көпшілігі таза эмпирикалық болып табылады. Жұмыс барысында жалғанған сополимер үлгі көлемі бойынша біркелкі таралатын немесе бетінде локализацияланған полимерлердің жаңа түрлерін алу мүмкіндігі дәлелденеді.Кең температура диапазонында полидиметилсилоксандардың диэлектрлік әрекетін зерттеу блоктық және графттық сополимерлердің синтезінде сәйкес олигомерлерді қолданумен байланысты ерекше қызығушылық көрсетеді. Сонымен, полимер тізбегінде орын басу реакциясы жүреді , басқа полимердің ортасында мономерлердің полимерленуі немесе полимерлер қоспасына әсер ету арқылы блоктық және жалғанған сополимерлерді алудың жаңа тәсілі пайда болады.
Жұмыс барысында жалғанған сополимер үлгі көлемі бойынша біркелкі таралатын немесе бетінде локализацияланған полимерлердің жаңа түрлерін алу мүмкіндігі білінеді.
Ең жақсы нәтиже полистирол-полиэтиленді егілген сополимерлерден жасалған пленкаларда алынады. Біріншіден, стирол мономеріндегі полиэтилен пленкасын γ-сәулелерімен сәулелендіру арқылы жалғанған сополимер алынады. Трансплантат-эополимерде шамамен 20% полистирол болған кезде IB көмегімен ең жақсы нәтижелерге қол жеткізіледі. Катионалмастырғыш мембрананы алу үшін жалғанған сополимерлі қабығы кейіннен сульфондалады, ал анион алмасу мембранасын алу үшін алдымен х дп метилденеді, содан кейін триметиламинмен өңделеді.
Жалғанған сополимер алу үшін полимерден қозғалғыш сутегі атомын үзіп алу керек. Сонда макромолекулада активті орта пайда болып, осы жүйеге қосылған мономер полимерленеді. Әдістің тиімділігі тізбек берілу реакцясының жылдамдығын үзіліп алынатын атомның қозғалғыштығы мен макрорадикалдың реакциялық қабілеттілігімен анықталады.Жалғанған сополимерлерді пероксид және гидропероксид топтары бар полимерден алуға болады. Бұл қосылыстар белгілі бір жағдайда ыдырап, еркін радикалдар түзеді. Осы еркін радикалдар мономерлердің қатысында полимерленуге ұйытқы болады:Кейбір жеңіл тотығатын полимерлерден тотығу-тотықсыздану жүйесін қолданып да жалғанған полимерлер алады. Тотықтырғыштар ретінде айнымалы валентті металдардың тұздары, мысалға қолданылады. Тотықсыздандырғыш рөлін полимер, мысалы, целлюлоза немесе поливинил спирті атқарады.Жалғанған полимерлерді функционал топтары бар (-) полимерден де алуға болады,ол үшін жалғайтын полимерде функционал тобы тізбектің бойында, ал жалғанатын полимерде тізбектің соңында болу керек. Мысалы, полиакриламидті модификациалау реакциясын қ арастырып көрейік