І.Микробқа қарсы әсер ету спектріне қарай жіктелуі:
Тек грамм (+) микроорганизмдерге әсер ететін антибиотиктер: бензилпеницилиндер, макролидтер.
Тек грамм (-) микроорганизмге әсер ететін антибиотиктер: полимиксиндер, азтреонамдар.
Кең спектрлі (грамм (+) және грамм (-) әсер ететін) антибиотиктер: цефалоспориндер, тетрациклиндер, аминогликозидтер, левомицетиндер.
4.Саңырауқұлақтарға таңдамалы әсер ететін антибиотиктер: нистатин, леворин, амфотерицин В, гризеофульвин.
2. Әсер ету механизміне қарай жіктелуі:
1. Бактерицидті әсер ететін антибиотиктер:
а) Жасуша қабықшасының синтезін бұзатын: пенициллиндер, цефалоспориндер және басқа да β-лактамдар.
б) Цитоплазмалық мембрананың өткізгіштігін бұзатын: полимиксиндер, саңырауқұлаққа қарсы антибиотиктер.
2. Бактериостатикалық әсер ететін антибиотиктер:
а)Ақуыздың жасуша ішілік синтезін бұзатын: тетрациклиндер, макролидтер, аминогликозидтер (бактерицидті әсер көрсетеді), левомицетин, линкомицин.
б)Нуклеин қышқылының (РНҚ) синтезін бұзатын: рифампицин, гризеофульвин.
3. Химиялық құрылысына қарай жіктелуі:
1. Бета-лактамды антибиотиктер.
а) Пенициллиндер.
б) Цефалоспориндер.
в) Басқа да β-лактамды антибиотиктер.
2. Макролидтер.
3. Тетрациклиндер.
4. Левомицетин тобы (хлорамфеникол).
5. Аминогликозидтер.
6.Полимиксиндер.
Антибиотиктер негізгі және қосымша деп екіге бөлінеді. Негізгі-тиімділігі жоғары, улылығы төмен, емдеуді осылардан бастайды. Қосымша антибиотиктер-улылығы жоғары, негізгі антибиотиктер әсер етпеген жағдайда белгіленеді.
1.Бета-лактамды антибиотиктер
Әсер ету механизмі микроорганизмдердің жасуша қабырғасындағы синтезін жойып, бактерицидті әсер етеді.
а) Пенициллиндер
1. Табиғи пенициллиндер
Әсер ету спектрі: грамм (+) микроорганизмдерге: стафилококктар(пенициллиназа (пенициллиндердің β-лактамды сақинасын бұзатын фермент) өндірмейтін); стрептококктар, пневмококктар; дифтерия коринобактериялары, сібір жарасының таяқшалары; анаэробты спора түзгіш таяқшалар (газды гангрена, тырысқақ, ботулизм клостридиялары); гармм(-) микроорганизмдерге: (гонококктар, менингококктар, спирохеталар); кейбір саңырауқұлақтар (актиномицеттер). Пенициллиндер микроорганизмдердің вегетативті түріне ғана әсер етеді, ал спора түрінде әсер етпейді.
Достарыңызбен бөлісу: |