14. Зерттеу әдістемесі. Медициналық білім саласындағы зерттеулер.
медициналық зерттеу – мақсаты ғылыми әдістермен адам денсаулығы, аурулар, олардың диагностикасы, емдеу немесе профилактикасы туралы жаңа білім алу болып табылатын зерттеу;
Медициналық зерттеулерге қойылатын маңызды талаптар
Зерттеуді дұрыс ұйымдастыру (дизайн) және рандомизацияның
математикалық жағынан негізделген әдісі.
Тексерістерге еңгізілетін мен еңгізілмейтін көрсеткіштер көлемі
нақты анықталады және сақталады.
• Дерттің емнен кейінгі және ем жасалмағандағы ақыры (көрсеткіштері)
дұрыс анықталған (белгіленген).
• Зерттеудің өткізілетін орны
• Зерттеудің ұзақтылығы
• Алынған мағлүматтардың статистикалық өңделуінде санау әдістері ретімен қолданған.
Медициналық зерттеулер түрлері
• Жүйелік шолулар, мета-анализ
• Рандомизациялық клиникалық сынақтар
(зерттеулер) (РБС)
• Когорттық сынақтар (зерттеулер)
• Болған жағдай ⁄ бақылау (салыстырмалы)
тобы зерттеулер
• Бірнеше жағдайлар, бір мысалды (жағдай)
мәліметтеу
• Ин витро және жануарларда зертте Ғылым әдіснамасы-бұл ғылыми қызметтің әдістері мен процедуралары туралы ілім. Әдістеме мазмұнды және формальды болып бөлінеді. Мазмұнды әдіснама заңдарды, теорияларды, ғылыми білімнің құрылымын, ғылыми критерийлерді және қолданылатын зерттеу әдістерінің жүйесін зерделеуді қамтиды. Формальды әдіснама теориялық білімді, оның шынайылығы мен дәйектілігін құрудағы логикалық құрылым мен формальды тәсілдер тұрғысынан зерттеу әдістерін талдаумен байланысты. Методологияда мынадай құрылым бөлінеді: * әдіснаманың негіздері (философия, логика, системология, психология, ин‐ форматика, жүйелік талдау, этика); * қызметтің сипаттамасы (ерекшеліктер, қағидаттар, шарттар, нормалар); * қызметтің логикалық құрылымы (субъект, объект, зат, нысан, нысан, құрал‐ жабдықтар, әдістер, қызмет нәтижесі, міндеттерді шешу); * қызметтің уақытша құрылымы (фазалар, сатылар, кезеңдер). ∙ жұмыстарды орындау және міндеттерді шешу технологиясы (құралдар, әдістер, тәсілдер, тәсілдер). Зерттеу әдіснамасы мыналарды қамтиды: * зерттеу тақырыбын таңдау, проблеманы, мақсаттар мен міндеттерді тұжырымдау; * зерттеудің теориялық негізін әзірлеу; * зерттеу гипотезасын тұжырымдау; * Зерттеу дизайны мен жоспарын әзірлеу; * зерттелетін бас жиынтықты анықтау, одан іріктеуді қалыптастыру; * деректерді жинау әдістерін анықтау; * алынған нәтижелерді талдау.
Достарыңызбен бөлісу: |