Филология факультеті



бет9/75
Дата02.03.2022
өлшемі0,85 Mb.
#133991
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   75
Байланысты:
Әдістемелік нұсқау, Морф. 2021 Лекция

Пайдаланатын әдебиеттер:

  1. Сыздықова Г. Қазақ тілі морфологиясы. Алматы, 2012.

  2. Момынова Б.Қ., Саткенова Б. Қазақ тілінің тарихи морфологиясы. Алматы, 2014.

  3. Қазақ грамматикасы. Астана, 2002

  4. Оралбай Н., Қазіргі қазақ тілінің морфологиясы. Алматы, 2012

  5. Ахабаев Ә., Омарова Б. Қазіргі қазақ тілінен лаборотиялық жұмыс (Морфология). Алматы, 1992

5 лекция.


Тақырыбы: Сөздің морфологиялық құрылымы
Қаралатын мәселелер:

      1. Негізгі морфема, оған тән белгілер.

      2. Қосымша морфема, оның түрлері.

      3. Көмекші морфеманың қызметін атқаратын көмекші сөздер.

Қысқаша мазмұны: Негізгі морфема дер әрі қарай бөлшетеуге келмейтін лексикалық мағынасы бар морфема аталады. Мысалы, жел, дала, ауа, тау, тас т.б. Қазіргі тілдің даму сатысында бқл морфемалар осы құрамда лексикалық мағынаны білдіреді, әрі қарай бөлшектесе мағына бермейді, сондықтан бөлшектенбейді.
Көмекші морфема деп өздігінен жеке қолданылмайтын, сөйлемде сөздің құрамында ғана қолданылып, оған түрлі грамматикалық мағына үстейтін морфемалар аталады. Көмекші морфемалар әр түрлі: 1) қосымшалар; 2) көмекші сөздер.
Көмекші морфеманың өосымша түрі сөздің дыбыстық құрамына кіріп, яғни сөзбен бірге жазылып, оған түрлі мағына қосады. Осымен байланысты көмекші морфеманың өосымша түрі екіге бөлінеді: 1) грамматикалық мағыналы қосымшалар; 2) сөзжасамдық қосымшалар.
Грамматикалық мағыналы қосымшалар деп грамматикалық категориялардың мағынасын білдіретін, грамматикалық категориялардың көрсеткіші саналатын қосымшалар аталады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   75




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет