§97.  Сөз соңындағы  -нг

80
3-tapsyrma. 
Durys nusqany belgіleńіz.
№
-ng+ жуан 
қосымша
-ng+ жіңішке 
қосымша
-ń + жуан 
қосымша
-ń + жіңішке 
қосымша
1
brıfıng +tyn 
brıfıng +qa
brıfıng +tin 
brıfıng +ke
brıfıń + nyń 
brıfıń + qa 
brıfıń + nіn
brıfıń + ge
2
parkıng +tyń
parkıng + qa
parkıng +tiń
parkıng +ke
parkıń + nyn
parkıń + qa
parkıń + nіn
parkıń + ge
3
boýlıng +tyń
boýlıng + qa
boýlıng +tiń
boýlıng +ke
boýlıń + nyn
boýlıń + qa
boýlıń + nіn
boýlıń + ge
ОГ, РК, РГ, КС, ЛК, КЛ, НК, КТ, СК, ПТ, ФТ, НКТ, СК 
әріп тіркестері бар сөздердің жаңа емлесі

ЕРЕЖЕ
§94.
-ог 
әріп тіркесімен аяқталатын сөздерге қосымшалар жуан жалғанады: 
pedagog 
(-tyń, -y, -qa, -tar), еkolog (-tyń, -y, -qa, -tar), fılolog(-tyń, -y, -qa, -tar).
1-tapsyrma. 
Berіlgen sózderge kóptіk jáne táýeldіk jalǵaýlarynyń tıіstіsіn jalǵap, jańa álіpbımen 
jazyńyz.
Рок, диалог, ток, шок, педагог, археолог. 

ЕРЕЖЕ
§95. -рк, -рг, -кс, -лк, -кл, -нк әріп тіркестерімен біткен сөздерге қосымшалар жіңішке 
жалғанады: ocherk (-tiń, -i, -ke, -ter), hırýrg (-tiń, -i, -ke, -ter), metalýrg (-tiń, -i, -ke, -ter), polk (-tiń, 
-i, -ke, -ter), sıkl (-diń, -i, -ge, -der), bank (-tiń, -i, -ke, -ter), tank (-tiń, -i, -ke, -ter). 
2-tapsyrma. 
Qosymshanyń durys jalǵanǵan nusqasyn belgіleńіz.
цирк
sırk + tyń
sırk + tіń
минут
mınýt + tyń
mınýt + tіń
бокс
boks + tyń
boks + tіń
эссе
еsse +nyń
еsse + nіń
полк
polk + tyń
polk + tіń
аттестат
аtestat + tyń
аtestat + tіń
мюзикл
mýzıkl + dyń
mýzıkl + dіń

ЕРЕЖЕ
§96. 
-кт, -ск, -пт, -фт 
әріп тіркесіне бітетін сөздерге қосымша
 y, i 
дәнекері арқылы, ал 
-кт, -нкт, -ск
сияқты құрамында 
к
әрпі бар сөздерге тек жіңішке, басқаларына соңғы буын 
үндесіміне қарай не жуан, не жіңішке жалғанады:
 fakt, faktige, faktisi; pýnkt, pýnktisi, pýnktige; 
ınstınkt, ınstınktisi, ınstınktige; dısk, dıskige, dıskisi; aksept, akseptige, akseptisi; soft, softyǵa, softysy.

81
3-tapsyrma. 
Kóp núktenіń ornyna tıіstі qosymshalardy jalǵańyz.
1. Akt…qol qoıdym.
2. Dısk... kóshirip aldym.
3. Ózin-ózi saqtaý ınstınkt... iske qosyldy.
4. Súıikti taǵamynyń resept... jazyp berdi.
5. Romb... buryshtaryn tabyńdar.
6. Opera olımp... shyńyna shyqty. 
7. Adam áreketinen kóp ózgermegen landshaft... qandaı aımaqtar jatady?
4-tapsyrma. 
Sózderge qosymsha jalǵap jazyńyz.
- ocherk+ ... (ілік септігі)
- sıkl + ... (тәуелдік жалғауының І жағы)
- pýnkt + ... (көптік жалғауы)
- landshaft + ... (барыс септігі)
- resept + ... (тәуелдік жалғауының ІІІ жағы)
- romb + ... (көптік жалғауы)
- soft+ ... (сын есім тудырушы жұрнақ) 
- fakt + ... (тәуелдік жалғауының ІІІ жағы)
- bank + ... (сын есім тудырушы жұрнақ)
5-tapsyrma.
 Oqyńyz, qaramen jazylǵan sózderdegі qosymshalarǵa mán berіńіz. Ne baıqadyńyz? 
Oıyńyzdy aıtyńyz.
Jańadan qurylǵan fırmaǵa 

жүктеу/скачать 5,46 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: