|
Жер бедері, аспан денелері атауларының емлесіБайланысты: Раңа Ð Ð Ð Ð 72 Ñ Ð°Ò Ð°Ñ Ñ Ð¾Ò£Ò s(2)Жер бедері, аспан денелері атауларының емлесі
ЕРЕЖЕ
§62.
Географиялық және астрономиялық атаулар бас әріппен жазылады: Alataý, Jetisý,
Ertis, Jaıyq; Kún, Аı, Jеr, Sholpan, Jetiqaraqshy, Súmbile, Úrker.
ЕРЕЖЕ
§66.
Қосарланған жер-су атауының екі сыңары да бас әріппен, дефис арқылы жазылады:
Aqsý-Jabaǵyly qoryǵy, Úıtas-Aıdos jerasty sýy, Saıram-О́gem ulttyq parki, Balqash-Alakól oıysy.
1-tapsyrma.
Mátіndі oqyńyz. Bas árіppen jazylǵan sózderge nazar aýdaryńyz. Erejemen tekserіńіz.
Qazaqstan – tabıǵaty kórkem, janǵa jaıly ásem jerlerge óte baı ólke. Jer jánnaty Jetіsý, asqar
shyńdy Altaı, emdіk qasıetі mol Alakól, kórgen kózdі tań qaldyrar Balqash, sýy baldaı, shóbі shúıgіn
Baıanaýyl, aýasy shárbat Qarqaraly… Bіzdіń eldegі osy іspettі kórіktі jerlerdі aıtyp taýysa almaısyń!
Jer sharynyń eń kórіktі jerlerі sanalatyn Aqmola oblysynyń aýmaǵynda «Býrabaı» memlekettіk
ulttyq tabıǵı saıabaǵy ornalasqan.
Qazaqstan – shıpajaılyq qorlarǵa baı ólke. Munda 1930-1960 jyldar arasynda shıpaly sý men
emdіk balshyǵy mol kóptegen jerler tabylyp, zerttelіp, qazіr adam ıgіlіgіne jaratylýda. 1986 jyldan
bastap, Qazaqstanda memlekettіk mánі bar Býrabaı, Alma-Arasan, Saryaǵash, Merkі, Mankent,
Jańaqorǵan jáne jergіlіktі shıpajaılar Qapal-Arasan, Barlyq-Arasan, Aqjaıyq, Alataý, Oqjetpester óz
qyzmetterіn buljytpaı atqarýda.
2-тapsyrma.
Sóılemderdegі astronomıalyq ataýlardyń durys jazylý nusqasyn belgіleńіz. Sebebіn
túsіndіrіńіz.
Jer men Aıdyń/aıdyń ortalyqtary arasyndaǵy ortasha qashyqtyq 384 467 km. Búgіngі kúnі
smartfondar Apollony Aıǵa/aıǵa qonystaǵan kompıýterlerge qaraǵanda áldeqaıda kúshtі.
Naýryz aıy/Naýryz Aıy – Shyǵys kún esebі boıynsha jyldyń alǵashqy aıy/Aıy. Grıgorıan kún esebіnde
de, jyldyń alǵashqy aıy/ Aıy esebіnde de, kún men túnnіń uzaqtyǵy teńesedі. Kún/kún – Jerge eń jaqyn
juldyz, bul – ashyq kózge kórіnetіn jalǵyz juldyz. Merkýrıı – Jer/jer planetasyndaǵy eń kіshі planeta
jáne barlyq planetalardan Kúnge/kúnge eń jaqyny.Kún/kún júıesіnіń barlyq massasynan 750 ese kóp.
Sondyqtan kún/Kún júıesіndegі barlyq nárselerdі Kún/kún aınalasynda aınalý dep sanaýǵa bolady.
Kún/kún jerden 330 myń esege asady. Aı Jerden/jerden áldeqaıda alystap barady.
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|