12.Мектепке дейінгі балалар феномені және мектепке дейінгі жастағы баланың субкультурасы.
Феномен - бұл сенсорлық толғаныста ұсынылатын құбылыс.
Дәл осы мектеп жасына дейінгі балалық шақта қоршаған әлем туралы алғашқы идеяларды қалыптастыру жүзеге асырылады. Бұл идеялар баланың одан әрі дамуына негіз болады. Мектепке дейінгі жаста баланың ақыл-ойы мен дене дамуы тез дамиды, әр адамға толыққанды өмір сүру үшін қажет болатын және оны тұлға ететін бастапқы психикалық және физикалық қасиеттер қалыптасады. Психиканың қасиеттері мен қасиеттерін қалыптастырумен қатар, мектеп жасына дейінгі баланың мінез-құлқының жалпы моделі, оның қоршаған шындыққа қатынасы дамиды. Сонымен қатар, болашаққа психологиялық неоплазмаларда көрінетін, мектеп жасына дейінгі жастағы «қорлардың» қалыптасуы жүреді. Мектепке дейінгі жаста оқыту мен тәрбиелеу баланың бойындағы барлық қажетті психикалық қасиеттер мен дүниетанымды қалыптастыру мен дамытуға бағытталады.
Балалар субмəдениеті - өзіндік тілі, құрылымы, қызметтері бар жəне балалар фольклорында , ойындарында, көркем шығармашылығында, дəстүрлерінде жəне коллекцияларында көрінетін автономды əлеуметтік-мəдени шындық . Баланың субмəдениетінің арқасында бала өзінің мəнін табады, өз əлемін құрастырады. Көңіл көтерушілер мен ат қою, мысқылдау, көз жасын төгу, ашкөздікті мазақ ету, яғни тəрбиелік функцияны орындау балаға өзін құрбыларының шабуылынан өзін-өзі ауызша қорғау түрінде қорғауға көмектеседі, эмоционалды тұрақтылық пен ұстамдылыққа тəрбиелейді. Субмəдениеттің ең қиын компоненті - адамның өзімен, қоршаған əлеммен үйлесімділігі. Өзгелердің білімінің арқасында адам өзін басқалармен салыстыра отырып, өзін-өзі таниды, өз бойында жаңа, қажетті жеке қасиеттерді дамытады.
В.В.Абраменкованың пікірінше, балалар субмəдениетінің мазмұны келесі ткомпоненттерден тұрады :
• дəстүрлі халық ойындары (дөңгелек би, ашық ойындар) ;
• балалар фольклоры (рифмалар, тизерлер, əндер, ертегілер, қорқынышты оқиғалар, жұмбақтар);
• балалар əзілі (питомниктер, анекдоттар, практикалық əзілдер, джерси) ;
• балалардың философиялануы ( «неге» сияқты сұрақтар , өмір мен өлімтуралы ойлау жəне т.б.);
