Физика кафедрасы

"Физика кафедрасы"

№ 10 Зертханалық жұмыс

1. 
   Еркін түсу үдеуі – ештене бөгет жасамайтын, вакуумдағы түсуді айтады. Оның қозғалысы теңүдемелі түзусызықты қозңалыс.
   
2. 
   Үдеу- нүктенің жылдамдығының мәні мен бағытының өзгеруін сипаттайтын векторлық шама. Жылдамдық өзгергенде үдеу пайда болады.
   
3. 
   Себебі,бүкіләлемдік тартылыс заңынан шығатын еркін түсу үдеуінің формуласы радиусқа тәуелді, әғни жердің әр нүктесінде радиус ұзындығы үртүрлі. Жер шарының әртүрлі нүктелерінде географиялық ені және бойына, теңіз деңгейіне байланысты g-дің сандық мәні бірдей болмайды. Жуық шамамен полюстерде 9,83 м/с2-ден экваторда 9,78 м/с2 дейін өзгереді.
   
4. 
   Себебі, тартылыс күші дененің массасына тура пропорционал.Масса артса, жерге тартылыс күші де артады. Сондықтан массасы үлкен дене тезірек құлайды. Оны И.Ньютон тәжірибе жүзінде анықтаған.
   
5. 
   Ньютон өз заңында шыны түтікке қауырсын, металл шарды саламыз.Ішіндегі ауаны түгелдей айдап шығарып, түтікті төңкереміз, қауырсын мен металл шар массасына қарамастан бірдей уақытта түседі.
   
6. 
   F=G*m1m2/r2
   
7. 
   g = g_орт  Δg бойынша g = (9,8 ) м/с²
   
8. 
   Гравитация күші мен ауаның кедергі күшімен анықталады.Еркін түсу үдеуі жердің географиялық ендігіне тәуелді, бірақ жердің әр нүктелерінде бірдей емес өзгереді.
   
9. 
   Дененің салмағы- дененің тірекке басатн күші. Ал ауыроық күші- ол екі массасы бар бір-бірімен әрекеттесетін денелердің күші.
   
10. 
    Салмақсыздық — гравитациялық тартылыс өрісіндегі механикалық жүйенің бөліктері бір-біріне қысым түсірмейтін және бірін-бірі деформацияламайтын күй.