Физика пәні бойынша 7-9 сыныптарда ғылыми жобаға дайындаудың әдістері
Кез-келген қоғамға дарынды адамдар қажет, ал қоғамның міндеті-оның барлық өкілдерінің қабілеттерін қарастыру және дамыту.
Ең алдымен, дарынды балаларды анықтай білу керек. Олардың бірқатар ерекшеліктері бар: ізденімпаз, жауап іздеуде табанды, жиі терең сұрақтар қояды, ойлауға бейім, жақсы есте сақтау қабілетімен ерекшеленеді. Оқушыларды олимпиадаларға дайындаудың әдістемелік тәсілдері әртүрлі болуы мүмкін. Бірақ мұғалім оқушылармен айналысып, оларды олимпиадаға дайындамас бұрын, таңдау жасау керек. Келісіңіз, бұл жиі болады: егер бала талантты болса, онда ол көптеген оқу салаларында талантты.
Олимпиадаларға қатыса отырып, мұндай балалар өздерін тең ортада табады. Олар басқалармен бәсекелесуге тырысады, жеңіске ұмтылады.
Оқушыны олимпиадаға өзі дайындалып, қатысқысы келетіндей етіп қалай қызықтыруға болады?
Олимпиадаға тиімді дайындалу үшін олимпиаданы бір реттік іс-шара ретінде қабылдамау маңызды, содан кейін барлық жұмыс тез сөнеді. Олимпиадаларға дайындық жүйелі болуы керек.
Оқушыларды олимпиадаға дайындаған кезде бірнеше принциптерді ұстанамын.
1. Максималды тәуелсіздік-тапсырмаларды өз бетінше шешуге мүмкіндік беру. Ең берік білім-бұл әр түрлі тапсырмаларды шешу кезінде әдебиетпен жұмыс жасау барысында өз күшімен алынатын білім. Бұл қағида оқушының дербестігіне мүмкіндік бере отырып, мұғалім тарапынан бақылауды, шешілмеген тапсырмаларды ұжымдық талдауды, мәселелерді шешуде қорытынды шығаруды қамтиды.
2.Білім белсенділігі.
Олимпиадалық тапсырмалар барлық білім қоры белсенді қолданыста болатындай етіп жасалады. Олар білім беру стандартының талаптарына және қазіргі уақытта алынған білімге сәйкес барлық алдыңғы білімді ескере отырып жасалады. Олимпиадаларға дайындық кезінде білім қорын тереңдету, нақтылау және кеңейту үнемі жүреді.
3. Күрделіліктің озық деңгейі.
Олимпиадаға сәтті қатысу үшін жоғары деңгейдегі тапсырмалар бойынша дайындық жүргізу қажет. Бұл күрделіліктің озық деңгейі қағидатының мәні, оның тиімділігі. Психологиялық тұрғыдан алғанда, бұл принципті жүзеге асыру оқушыға сенімділік береді, оны босатады және оны сәтті жүзеге асыруға мүмкіндік береді.
4. Өткен олимпиадалардың нәтижелерін талдау.
Өткен олимпиадаларды талдау кезінде мұғалімнің де, оқушының да алдыңғы қызметінде ескерілмеген олқылықтар, кемшіліктер, олжалар ашылады. Бұл қағида мұғалім үшін міндетті, өйткені ол Олимпиадаға дайындық сапасына оң әсер етеді. Бірақ бұл оқушылар үшін де қажет, өйткені ол білім мен дағдылардың беріктігін арттыруға көмектеседі, жетістіктерді ғана емес, кемшіліктерді де талдау қабілетін дамытады.
Дарынды балалармен жұмыс істеу жүйесі келесі компоненттерді қамтиды:
- дарынды балаларды анықтау;
- сабақта шығармашылық қабілеттерін дамыту;
- сабақтан тыс жұмыста (олимпиадалар, конкурстар, зерттеу жұмыстары)қабілеттерін дамыту;
Бірақ оқушыны оқуға қалай үйрету керек, оқуға деген қызығушылықты қалай ояту керек? Ежелгі даналық: сіз жылқыны суару шұңқырына апара аласыз, бірақ сіз оны мас ете алмайсыз. Ия, сіз адамды партаға отырғызып, мінсіз тәртіпке қол жеткізе аласыз. Алайда, оқуға деген қызығушылықты оятпастан, білімді игерудің ішкі мотивациясынсыз болмайды, бұл тек оқу іс-әрекетінің көрінісі болады. Оқушылардың білім көзінен "мас болуға" деген ұмтылысын қалай оятуға болады? Оқушылардың танымдық іс-әрекетін қалай ынталандыруға болады?
Бұл мәселедегі бірінші көмекші - оқушылардың пәнге деген қызығушылығы. Пәнге қызығушылықты қолдау және оқушылардың табиғи бейімділігін дамыту мақсатында мен шығармашылық тапсырмаларды, ойын-сауық тәжірибелерін, материалдар мен тапсырмаларды қолдану керек.
Физика сабақтарында оқушыларға физика туралы білім барлық адамдарға, кез-келген жұмыста, мамандандыруда қажет екенін көрсетуге тырысқан дұрыс. Ол үшін нақты мысалдарды, эксперименттерді, сапалы тапсырмаларды қолдану қажет.
Оқушы үшін сабақта қоршаған әлемнің процестері мен құбылыстарының өзара байланысына көз жеткізу маңызды. Бұған көпжақты пәнаралық байланыстар ықпал етеді. Сабақтағы оқушылардың танымдық белсенділігі пәнаралық байланыстардың әсерінен айтарлықтай белсендіріледі.
Оқу процесінде көркем және публицистикалық әдебиеттерді қолдану сабақты жандандырады және оқушының танымдық іс-әрекетін жандандыруға, алған білімдерін шоғырландыруға және тереңдетуге, қоршаған әлем туралы тұтас түсінік қалыптастыруға және, ең бастысы, оның оқу қажеттілігін дамытуға ықпал етеді.
Бұл әдіс оқушылармен оңай байланыс орнатуға, олардың орналасуын шақыруға, зерттелетін материалды жарқын және бейнелі түрде ұсынуға мүмкіндік береді, бұл оның сіңуіне ықпал етеді
Физиканы оқыту процесінде өнер туындыларын пайдалану ғылымға танымдық қызығушылықты арттырудың бір мысалы болып табылады.
Достарыңызбен бөлісу: |