Г. К. Сатыбалдиева а в т о р л а р
Проблеманы мазмүндау әдісі
жүктеу/скачать 9,38 Mb. Pdf көрінісі
|
1536039682541-1
- Бұл бет үшін навигация:
- Қойылған проблема.
- Проблемалық шешу.
- Жарым-жартылай ізденіс әдісі.
| Проблеманы мазмүндау әдісі.
Белгілі проблемалы жағдай- ды нысанаға алып, окытушы оның шешу бағытын жайлап аша отырып, ксйбір карама-кайшылыктарын жоне шығу жолдарын дәлелдей кеде, осы койылған мәселені шешуге бағыт-багдар бс- реді. Қойылған проблема. 1953 жылы Жапонияның Мииамата шығанағы жағасындағы бір ауылда түратын адамдар аяк астынан өле бастаған. Осы балыкніылар ауылына келген дәрігерлердің байкауы бойышиа адамдармен катар мысыктар да өле бастайды. Мүкият зерттеудің көрсетуі бойынша мүндай елімнің басты ссбсбі сынаппен улану дсп шешкен. Ауылға жакын орналаскан химиялық зауыт озінің калдықтарыи шыганакка тастап отырған. Ал сынап қосылысы жануарлар мсн адам организміие калай түс- кен дсген сүрак туады? Проблемалық шешу. Окытушы сынаптың тамак күрамына калай түсу жолын тактаға сызып көрсете отырып, өткен саоакта- ғы айтылган материалдарға сүйеніп, судын кабаттарында майда планктонды организмдер тіршілік ететіндігін есксреді. Олар судағы сынапты өз денелеріне жинайды екен. Планктон- дарды өз кезсгіндс балық шабактары жейді. Ал жырткыш балык- тар майда балықтармен корсктенеді. Осындай бағытта біртіндеп мазмүндау окушыларды кызыктыра отырып, логикалык мазмүн- дау жүйесін бақылап, өздсрінше ойлау кабілеттілігін коздырады. Егер оқытушы кейбір моселелерді дүрыс, пакты айта алмаса, оны окушылар сүрак кою аркылы аныктауға тырысады. Жарым-жартылай ізденіс әдісі. Бүл әдісті мүғалім пробле- маны шешу жағдайын кою аркылы жүргізеді. Бүл проблеманы шешуге мүғалімнің көмегі керек, себебі мүғалім көмектесе оты рып, окушылардын осы проблеманы оздері мазмүндап, ойланып шешуіне әсерін тигізеді. Бүған еи жакын көрнекі одістеменің бірі - эвристикалык сүхбат, «эврика» ойлап табу. Ол былай жоспар- ланады. Әрбір келесі сүрак откен сүрактардан туылады, бір сү- рактан екінші сүрактып тууы аркылы жана проблемалар шешіліп отырады. Оның айтағын мынадай мысалдармен көрсстуге бола- ды. Такырыптын аты - «Организм топтары». Мүғалім: - Жаңа такырыпты өтпес бүрын биосфера дегені- міз не, енді соны еске түсірейік деп сүрак кояды. Окушы: - Биосфера - организмдсрдіп тіршілік ететін жердің геологиялык кабаты деп жауап береді. Мүғалім: - Қалай ойлайсыздар, биосферадағы организмдер бір-бірінен тәуслсіз бе, әлде олардың арасында байланыс бар ма? Окуиіы: - Организмдер биосфсрада бір-бірімсн тығыз байла- ныста болады және тәуелді. Мүғалім: - Сөйтіп, организмдер топтасып тіршілік етеді деп айтуға болады ма? Окушы: - Ио, организмдер топтасып тіршілік етеді. 132 ♦ 6-тарау. Сабақокыту формасы. сабактың тинтсрі. түр.ісрі... Мүғалім: - Дүрыс. Оргаиизмдер бір-бірімеи өте тығыз байла- пыста болады. Қандай нәрссні екі топқа болуге болатынын ай- тыңыздар: шалғын, бак, орман, озен, теніз, бакша, батпақ, аквариум. Оқушылар: - Осы айтылған топтар табиғатта тіршілік етеді: шабындық, орман. өзен, тсңіз, батпакты жср. Бүл табиғи топтар. Баска топтарды адам колдан жасаған: бақ, бакша, аквариум. Мүғалім: - Дүрыс. Осындай эвристикалык сүхбаттар окушыларды материалды белсенді түрде кызығып, ізденіс жасауға тырыстырады, оны ше- шуге ынталандырады. жүктеу/скачать 9,38 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|