Газдарды сығу және алмастыру (Компрессорлы машиналар).
Химиялық өндіріс орталықтарында ірі көлемде газдар мен олардың қоспасы өңделеді. Газ фазасында көптеген химиялық процестерді қысымда өткізу процестердің жылдамдығын жоғарлауына және реакциялық аппаратураның қажетті көлемінің төмендеуіне әкеледі. Газдардың сығылуын құбырлардан және аппараттардан оларды тасымалдау үшін, вакуум тудыру үшін қолданады. Сығылған газдар сонымен бірге сұйықтарды араластыру және шашырату үшін де пайдаланылады. Химиялық өндірістерде қолданатын қысым кең интервал аймағында жатады 10^(-3)-〖10^8 ├ н┤|〗〖〖м^2 (10^(-8)-10^3 ат)〗_.〗
Газдарды сығу үшін және алмастыруға арналған машиналар компрессорлы машиналар деп аталады.
Компрессорлы машинамен тудырылатын соңғы қысымның P2 бастапқы қысымға қатынасы P1 сығылу дәрежесі деп аталады
Сығылу дәрежесіне тәуелді компрессорлы машиналардың келесі түрлері белгілі:
Желдеткіштер (P_2/P_1 <1,1) – үлкен мөлшердегі газдарды ығыстыру үшін.
Газ үрлегіштер (1,1
Компрессорлар (P_2/P_1 ≥3,0) – жоғары қысым тудыру үшін.
Вакуум насостар – атмосфералық қысымнан төмен қысымда газдарды сору.
Поршенды компрессорлар.
Компрессорлар түрлері. Поршенды компрессорлар поршенның бір екі қозғалуынан сору және айдау саны бойынша қарапайым және қос әрекет ететін компрессорларға бөлінеді. Әрекеті қарапайым компрессорда поршенның бір екі қозғалысынан бір сору және бір айдау, ал қос әрекет ететін компрессорда – екі сору және екі айдау жүзеге асады.
Сығылу сатысы деп компрессорлы машинадағы газдың соңғы немесе аралық қысымға дейін сығылатын бөлігін айтады (бұл келесі баспалдаққа түсер алдына өтеді).
Саты саны бойынша поршенды компрессорлар бір сатылы және көп сатылы болып бөлінеді. Олар көлденең немесе тік болуы мүмкін.