Географиядан зерттеу тақырыбын таңдау


Энергетика және шикізат мәселелері



жүктеу/скачать 10,05 Mb.
бет30/53
Дата12.10.2024
өлшемі10,05 Mb.
#206260
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   53
Байланысты:
ҰБТ Тақырып бойынша керемет

Энергетика және шикізат мәселелері


Қазіргі кезде дүниежүзінің 32 елінде АЭС бар немесе салынып жатыр, олардағы блоктардың жалпы саны 449- ға жетіп отыр. Олардың үлесіне дүниежүзінде өндірілетін электр энергиясының 11%-ы тиесілі.






Шикізат түрі

Қоры

Пайдалану болашағы

1

Мұнай

270-300 млрд т

Жылына 3 млрд т жұмсалады.
Қоры 30-50 жылға жетеді

2

Табиғи газ

145 трлн м3

Жылына 2300 млрд м3 жұмсалады.
Қоры 30-60 жылға жетеді

3

Көмір

1,5 трлн т

Жылына 5 млрд т жұмсалад. Қоры
200 жылдан астам мерзімге жетеді

4

Торф

150 млрд т

Күлі көп және өндіру үдерісінің зиянды болуына байланысты
мардымсыз пайдаланылады

5

Атом ыдырауы мен ядро синтезі кезінде
бөлінетін энергия

Қоры іс жүзінде сарқылмайды

Өндіру мен қалдықтарды залалсыздандырудың сенімді
жолы табылмағанша қауіпті

6

Күн радиациясы

Қоры іс жүзінде сарқылмайды

Болашақта пайдаланылу
мүмкіндігі жоғары

7

Су энергиясы

Қоры шектеулі

Қарқынды пайдаланылуда.
Пайдаланылу мүмкіндігі дамушы елдерде жоғары

8

Мыс, қорғасын, күміс,
алтын

Қоры таусылуға жақын

15-20 жылға жетеді, Өндіруді
реттеу қажет.


  1. Дамушы елдердегі ғаламдық мәселелер


Қазіргі кезде Жер шарында 7,6 миллиардтан астам халық тұрады. Дүниежүзі халқының екі еселенуі байқалған жылдар: 1500, 1800, 1900, 1985
18 ғасырда ағылшын ғалымы Т.Мальтус азық-түлікпен қамтамасыз ету мүмкіндігінің халық санының артуына сәйкес келмейтіндігі туралы әйгілі болжамын жариялады. Ғалымдар тарапынан қызу талас тудырған Мальтус болжамында Жер шары халқының өсуі геометриялық прогрессия бойынша, ал азық-түлік өндірісінің артуы арифметикалық прогрессия бойынша жүреді.
БҰҰ деректеріне қарағанда, дүниежүзіндегі дамыған 20 елде халықтың табиғи өсуін арттыруды қолдайтын саясат жүргізілсе, 85 дамушы елде халық санының өсуін тежеуге бағытталған демографиялық саясат жүзеге асырылуда.



Дүниежүзі елдерінің азық-түлікпен қамтамасыз етілу деңгейі

Азық-түлік өнімдерін экспортқа шығаратын елдер

АҚШ, Канада, Аустралия, ЕО құрамындағы
кейбір елдер, Финляндия, Венгрия

Азық-түлік жетіспейтін, бірақ оны сырттан сатып
алу мүмкінлігі бар елдер

Жапония

Азық-түлік өндірісі жергілікті сұранысты әрең
қамтамасыз ететін елдер

Қытай, Үндістан, Оңтүстік Америка елдері

Азық-түлік жетіспейтін, бірақ өзін-өзі қамтамасыз
ету үшін су және жер ресурстарын қарқынды игеріп жатқан елдер

Египет, Индонезия, Пәкістан, Филиппин

Жан басына шаққанда азық-түлікпен қамтамасыз
етілу жағдайы төмен елдер

Африканың Сахарадан оңтүстікке қарай
орналасқан елдері

Халық санының артуы аумақтың ресурстық мүмкіндігінен жоғары болуы себепті азық-түлік
дағдарысы басталған елдер

Гаити, Непал, Сальвадор

Жер шарында 1 миллиардтан астам адам азық-түліктің жетіспеуінен зардап шегеді. Аштықтан жыл сайын 13- 18 млн адам көз жұмса, оның ¾-ін балалар құрайды.
ФАО деректері бойынша дамушы елдер халқының 20%-дан астамы жартылай аштық жағдайында өмір сүруде. Дамыған елдер тұрғыны тәулігіне энергетикалық құндылығы орташа есеппен 3500 ккал мөлшеріндегі азық-түлікті пайдаланады, ал дамушы елдердің көпшілігінде бқл көрсеткіш 2200 ккал шамасында.
Гватемала тұрғындары тіршілікке қажетті энергияның 70%-ын жүгері өнімдерінен алса, Батыс Явада күріштің үлесі тіпті 90%-шамасында болады. Тропиктік Африка халқы тамаққа ямс, маниок, батат тәрізді тамыржемістілерді көбірек пайдаланады. Ямсты пайдалану Того, Кот-дИвуар елдерінің әр тұрғынына шаққанда тәулігіне 0,5-1 кг-ға дейін жетеді.

  1. жүктеу/скачать 10,05 Mb.

    Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   53



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет