Глоссарий Кеңістік және уақыт
жүктеу/скачать 63,46 Kb.
|
glossarii
- Бұл бет үшін навигация:
- Ньютонның бірінші заңы (инерция заңы)
- Импульстің сақталу заңы
- Тербеліс
- Еріксіз тербелістер
- Өшпелі тербеліс
- Термодинамика
- Термодинамикалық процесс
Сыртқы күш  – кез-келген жүйедегі материялық нүктеге бұл жүйеге жатпайтын басқа денелердің әрекет ету күштері.
Ішкі күш  – кез-келген жүйедегі материялық нүктеге осы жүйедегі басқа денелердің әрекет ету күштері.
Қозғалыс мөлшері – механикалық қозғалыстағы материялық дененің массасы мен жылдамдығының көбейтіндісімен анықталатын  векторлық шама:  .
Ньютонның бірінші заңы (инерция заңы): денеге сыртқы күштер әсер етпесе, онда ол тыныштық күйде немесе бірқалыпты түзу сызықты қозғалыста болады. Ньютонның екінші заңы: дененің импульсының өзеру жылдамдығы оған әсер етуші  күшке тең:  . Немесе: дененің массасы мен үдеуінің көбейтіндісі оған әсер етуші күшке тең: .
Ньютонның үшінші заңы: екі дененің бір-бірімен әсерлесу күштерінің модульдері тең, бағыттары қарама-қарсы болады, яғни:  .
Импульстің сақталу заңы: материялық нүктелердің тұйықталған жүйесінің толық импульсы тұрақты болады:  .
Масса центрі – жүйенің  радиус-вектормен анықталатын С нүктесі:
 .
Мұндағы: m – i-ші бөлшектің массасы, m – жүйенің толық массасы, – i-ші бөлшектің радиус-векторы. Тербеліс– белгілі уақыт өткен сайын қайталанып отыратын қозғалыс немесе процесс. Еркін тербеліс – жүйенің өз энергиясы есебінен жүретін тербеліс. Еріксіз тербелістер – сыртқы периодты күш әсерінен жүретін тербеліс. Гармониялық тербеліс – синус немесе косинус заңы бойынша жүретін тербеліс. Өшпелі тербеліс– уақыт өткен сайын біртіндеп әлсірей беретін тербеліс. Молекулық физика – денелердің әртүрлі агрегаттық күйлердегі физикалық қасиеттерін заттардың микроскопиялық құрылысы негізінде зерттейтін физика бөлімі. Термодинамика– тепе-теңдіктегі макроскопиялық жүйелердің жалпы қасиеттері мен олардың бір термодинамикалық күйден екінші күйге ауысу процестері Термодинамикалық жүйе– бір-бірімен және сыртқы денелермен зат пен энергия алмасушы дараланған макроскопиялық денелер жүйесі. Термодинамикалық процесс– жүйенің кез-келген параметрінің өзгерісі. Термодинамикалық параметрлер– жүйенің күйін сипаттаушы физикалық шамалар. Диффузия– газ, сұйықтық, қатты дене күйіндегі екі дене өзара жанасқанда олардың бөлшектерінің араласу және бір-бірінің ішіне өту құбылыстары. Ішкі кедергі (тұтқырлық)–жылдамдықпен параллель қозғалатын газ немесе сұйықтық қабаттары арасында пайда болатын кедергі. Жылуөткізгіштік – температурасы жоғары қабаттан температурасы төмен қабатқа жылу тасымалдау құбылысы. Заттың жылусыйымдылығы  – дененің температурасын 1K-ге өзгертуге қажет  жылу мөлшеріне тең физикалық шама.
жүктеу/скачать 63,46 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|