А.Маслоу өзін өзектендірудің бірнеше жолдарын төмендегідей көрсетеді

• 
  өзімізде жəне бізді қоршаған ортада болып жатқандарды саналы түрде аңғара білу;
  
• 
  түрлі мəселелерді шешкенде белгілі таныс шешімдерден гөрі, жаңа жолдарды қарастыруға тырысу;
  
• 
  жағдаятқа деген өзіндік қатынасын қалыптастыру, шешім қабылдауда өзгелердің пікірі мен көзқарасынан тəуелсіз болу;
  
• 
  шыншылдық жəне жауапкершілікті өз қолына алу;
  
• 
  өз инстинкті мен пікіріне сеніп, соған сəйкес əрекет ету (кəсіп таңдауда, өмірлік жар таңдауда, тамақтану режимі жəне т.б.);
  
• 
  өз қабілеттерін өзіне ұнайтын іс-əрекет түріне бағыттау арқылы дамыту;
  
• 
  өзін өзектендірудегі өтпелі кезең — адам жан тəнімен берілген жағдайда тұтас əлеммен үйлесімде болғанда, ойы айқын жəне нақты болады, əлемге деген көзқарасы өзгеріп, өзі содан шабыт алады;
  
• 
  өзін өзектендірудегі келесі қадам — өзіндегі «психологиялық қорғаныстарды» анықтау (проекция, рационализация, ойдан шығарып тастау, идентификация жəне т.б.) жəне оны бұзу:
  
• 
  өзін өзектендіру қажеттіліктерін қанағаттандыру, өмірдің мəнін түсіну жəне өзін жетілдірудегі өзінің мəнін жүзеге асыру [7].
  

Төменгі қажеттіліктерді адам алдымен маңызын түсініп айтарлықтай  қанағаттандырған жағдайда жоғары қажеттіліктерді өтеу үшін жүріс-тұрысында мотивация пайда болады. Сонымен физиологиялық қажеттіліктер қанағаттандырылғанда қауіпсіздікке деген қажеттіліктер туындайды. Осылайша төменгі қажеттіліктерді қанағаттандыру негізінде қарым-қатынасқа деген, мамандықты игеруге, өзінің шағын ортасына деген қажеттіліктер пайда болады. А.Маслоу адамдардың өз идеалына қол жеткізу үшін өмірлік қажеттіліктерін құрбан етуге баратындықтарында жоққа шығармайды (аштық жариялау, өз өмірін қию), ал кейбір адамдарда махаббатқа, отбасына деген қажеттіліктен гөрі, карьера жасау қажеттіліктерін жүзеге асыруы мүмкін. А.Маслоу бойынша, адам орта есеппен физиологиялық қажеттілігін 85 %, қауіпсіздікке деген қажеттілігін 50 %, өзін сыйлатуға деген қажеттілігін 40 %, ал өзін өзектендіруге деген қажеттілігін 10 % қанағаттандырады деп болжайды [7].

Сонымен аталған парадигмаларды салыстыра отырып өз іс-əрекетімізде қандай басымдықты ұстанып жүргенімізді саралауға болады. Яғни гуманистік парадигманы басшылыққа алуда педагог өз бойына ізгілікті қасиеттерді қалыптастыра отырып, оқушылардың толыққанды, үйлесімді дамуына жағдай жасайды.

Бүгінгі күннің негізгі міндеті — білім беру жүйесін дамыту парадигмасының «баршаға білім беруден — таңдау бойынша білім беруге» ауысуы болып табылады. Ол Қазақстан Республикасы жариялаған білім беру басымдығында, «Жалпыға білім беру» моделінен «əр адамға білім беру» моделіне көшуге негізделген.

• 
  мақсат көздеу, оған жетуде белгілі бір тақырыппен айналысу;
  
• 
  оқытудың, тəрбиелеудің жəне дамытудың технологияларын, əдіс-тəсілдерін кеңінен оқып үйрену, меңгеру;
  
• 
  ғылыми ойларды, озық педагогикалық іс-тəжірибелерді, білім беру технологияларын, əдіс- тəсілдерді мектеп практикасына, оқу-тəрбие үрдісіне кеңінен енгізуде белгілі бір зерттеуден (эксперимент) өткізу;
  
• 
  кезіккен проблемаларды шешуде білім, білік, дағдыны жүзеге асыру;
  
• 
  жүргізілетін жұмыстардың нəтижесін талдап, мониторинг жүргізу;
  
• 
  алынған қорытындыны баспаға шығару, тəжірибе тарату.
  

Білім берудегі гуманистік парадигманы жүзеге асырудың психологиялық аспектілерін ескере отырып ізгілікті қасиеттерді бойына сіңірген педагогикалық ұжым, білім беру  мекемесінде гуманистік орта құру арқылы өзін жəне өзгені сыйлап, құрметтей алатын, ойын еркін жеткізе алатын, стандарттан тыс ойлауға қабілетті, өзімен жəне қоршаған ортамен үйлесімді өмір сүретін, толыққанды тұлғаның тəрбиеленуіне ықпал етеді.

 Əдебиеттер тізімі

1. 
   «Білім туралы» Қазақстан Республикасының Заңы. — — 27 шілде. — № 319. // [ЭР]. Қолжетімділік тəртібі: www. zakon.kz
   
2. 
   Бердяев Н.А. Смысл истории. — 3-е изд. — М.: Мысль, 2000. — С.
   
3. 
   Гуревич П.С. Новая технократическая волна на Западе. — 3-е изд. — М.: Прогресс, 1999. — С.
   
4. 
   Суркова Л.В. Технократизм: социокультурный феномен. — 2-е изд. — М.: Изд-во МГОУ, 1992. — С.
   
5. 
   Мэмфорд Л. Миф машины // Вестн. Москов. гос. ун-та. — 2001. — Т. 7. — №
   
6. 
   [ЭР]. Қолжетімділік тəртібі: http://ru.wikipedia.org/wiki (дата обращения 11.2008).
   
7. 
   [ЭР]. Қолжетімділік тəртібі: http://pro-psixology.ru/sovremennye-psixologicheskie-teorii (дата обращения 11.2008).