Гуманитарлық және жаратылыстану пәндері кафедра отырысында талқыланды
жүктеу/скачать 0,89 Mb.
|
философия
- Бұл бет үшін навигация:
- Дәрістің қысқаша мазмұны
- Физикализм
| Әдебиеттер тізімі:
1. Иманқұл Н.Н. Философия әлемінде: болмысы және тарихы. Алматы,2006ж. 2. Иманқұл Н.Н., Бөрібаев Т.Қ. Іліми философия. Астана, 2009ж. Доброхотов А.Л. Категория бытия в классической западноевропейской философии. М., 1986. Мир философии. В 2-х частях. М., 1991. Алексеев П.Л., Панин А.В. Философия. МГУ. 1999. Диалектическая логика в 3-х т. Алматы. 1987. Дәрістің қысқаша мазмұны: Сана мәселесі философиядағы ең күрделі, осы күнге дейінгі шешімін таба алмай келе жатқан мәселе. Философия сана туралы мына жәйтті айта алады: сана бар, ол шындық; сана ерекше, идеалды мәнге ие. Сана мәселесін зерттеуде философияда мына әдістер бар: физикализм; солипсизм; объективтік идеализм; байсалды материализм. Физикализм- сана мәселесін қарастырудағы шектен шыққан материалистік көзқарас, олардың пікірінше, өзіндік субстанция ретінде сана жоқ, сана тек материядан туындайды және оны физика, өзге жаратылыстану ғылымдарының жетістіктерімен ұғынуға болады,- дейді. Физикализм мына деректерге сүйенеді: адам миы шын мәнінде табиғаттың ең күрделі"механизмі", материя ұйымдасуының жоғары деңгейі; адам санасы мисыз өмір сүре алмайды, ал ми - биологиялық орган; адамзат жасанды интеллект- компьютер, яғни материалдық объект жасай алады; адам организміне, ағзасына медикаментоздық әсердің болуы, оның санасын өзгертуге әкелуі. Бірақ, физикалистерді сананың идеалдығы тұйыққа тірейді. Адам санасындағы бейнелер материалдық сипатқа, яғни масса, иіс, форма және т.б. ие емес. Соған қарамай физикализм (әсіресе неопозитивизм шеңберінде) кең тараған: "барабарлық теориясы" (Д.Армстронг, Дж. Смит) - рухани процестерді өзге тәндік процестерге - қан айналым, дем алу, мидағы құбылыстарға телу; "элиминация" теориясы (Ф.Фейерабенд) - "рух", "руханияттық" ұғымдары ескірген, ғылыми емес, сенушілікке негізделген деп дәлелдеу; тұрпайы материалистер теориясы (Фохт және т.б.) - "бауыр өтті қалай шығарса, мида ойды солай шығарады". Солипсизм – бұл да шектен шыққан көзқарас, жеке адам санасы – ең айқын, дәлелденген шындық, ал материалдық дүние – тек жеке сана туындысы (Бұл субъективтік идеализм өкілдері – Беркли, Юм, Фихте және т.б.). Физикализм мен солипсизм аралығында тұратын көзқарастар: жүктеу/скачать 0,89 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|