Кітаптарда автордың бұқара психологиясы (нәсіл) және қалың топ психологиясы туралы көптеген саяхаттар кезінде жасаған тұжырымдары қысқаша жинақталған. Бірінші кітап халықтар психологиясына жалпы сипаттама беруге арналса, екіншісінде жеке адамның мінез-құлқының ең маңызды мотиві және тарихи оқиғалардың себебі ретінде топтардың психологиясы қарастырылады.
Кітаптарда автордың бұқара психологиясы (нәсіл) және қалың топ психологиясы туралы көптеген саяхаттар кезінде жасаған тұжырымдары қысқаша жинақталған. Бірінші кітап халықтар психологиясына жалпы сипаттама беруге арналса, екіншісінде жеке адамның мінез-құлқының ең маңызды мотиві және тарихи оқиғалардың себебі ретінде топтардың психологиясы қарастырылады.
Бұл жұмыстың көптеген ережелері заманауи жарнамалық және саяси технологиялардың негізі ретінде алынған. Борис Бажановтың айтуынша, Ленин жиі қолданатын кітаптардың бірі Ле Бонның «Психология тобыр» кітабы болды.
Ұлттар психологиясы
Бірінші кітап «Ұлттар психологиясы»
Өркениеттің негізі – тұқым қуалайтын жинақтаулар арқылы қалыптасқан нәсілдің жаны. Ол нәсілдің анатомиялық сипаттамалары сияқты берік және өзгермейді. Нәсілдің жаны сезімдер, қызығушылықтар, сенімдер қауымдастығын білдіреді.
Мемлекеттік институттар мен діндердегі барлық өзгерістер нәсілдің рухына әсер етпейді, бірақ нәсілдің жаны оларға әсер етеді.
Өнер мен мәдениет халықтың өркениетінің көрсеткіші емес. Әдетте, өркениеттерді дамымаған, утилитарлы мәдениеті бар, бірақ мінезі мен мұраты күшті халықтар басқарады. Өркениеттің күші техникалық және мәдени жетістіктерде емес, мінез бен мұраттарда.
Латын халықтарының құндылықтары – күшті, деспоттық билікке бағыну; Англосаксондар – жеке бастаманың басымдығы.
Өркениеттер эволюциясының табиғи тенденциясы дифференциация болып табылады. Демократияның панацеясы – білім беру арқылы теңдікке жету және жоғары халықтардың өз мәдениетін төменгі халықтарға таңу – адасу. Халыққа жат жоғары мәдениеттің өзі оның имандылығына нұқсан келтіріп, ғасырлар бойы қалыптасқан құндылықтарды бұзады, бұл ондай халықты одан да төмен етеді.
Өркениеттер эволюциясының табиғи тенденциясы дифференциация болып табылады. Демократияның панацеясы – білім беру арқылы теңдікке жету және жоғары халықтардың өз мәдениетін төменгі халықтарға таңу – адасу. Халыққа жат жоғары мәдениеттің өзі оның имандылығына нұқсан келтіріп, ғасырлар бойы қалыптасқан құндылықтарды бұзады, бұл ондай халықты одан да төмен етеді.
Көп жағдайда жаңа нанымдар мен институттар бұрыннан барлардың мәнін өзгертпей, тек жаңа атаулар әкеледі. Халық тарихына тұқым қуалайтын сезімдермен қатар догмалық идеялар да әсер етеді. Бейсаналық әлемге түсіп, олар орасан зор күшке ие.
Иманның жалғыз жауы – басқа иман.Халық өзінің барлық табыстары үшін ғасырлар бойы дайындалған іс-шараларды жүзеге асырған таңдаулылардың ғана арқасында қарыздар.
