Зат есімдер: -ch, -s, -ss, -sh, -tch, -x тіркестеріне аяқталса –es жалғауы жалғанып [iz] болып оқылады, ал о- әрпіне аяқталса -es жалғанып, [z] болып оқылады.
benches fishes potatoes
buses watches tomatoes
dresses boxes Negroes
Зат есім “у”-әрпіне аяқталып, оның алдында дауыссыз тұрса - “у” әрпі - “i” әрпіне өзгереді
a baby - babies
a lady - ladies
a fly - flies
-f (- fe ) аяқталса, әдетте - ves болып өзгереді.
a wife - wives
a leaf - leaves
a calf - calves
a wolf - wolves
Бірақ: a roof – roofs a сliff – cliffs a kerchief – kerchiefs a chief – chiefs a belief – beliefs a safe – safes a hoof – hoofs
Irregular plurals
Жалпы ережеге бағынбайтын зат есімдердің көпше түрінің жасалуы
a man – men
a woman – women
a foot – feet
a mouse – mice
a tooth – teeth
a goose – geese
a child – children
an ox – oxen
Латын, грек және француз тілінен енген зат есімдер өз түпнұсқаларындағы көпше түрінің формасын сақтайды:
a bureau – bureaux
a criterion – criteria
a radius – radii
a crisis – crises
a formula- formulae
an index – indices
a datum - data
a phenomenon - phenomena
Кейбір күрделі зат есімдердің көпше түрінің жасалуы:
a mother - in - law – mothers - in law
a man - of - war – men- of - war
a passer - by - passers - by
a forget- me-not – forget- me - nots
Special cases
Ерекше жасалуы
Тек жекеше түрде қолданылады
|
Тек көпше түрде қолданылады
|
1
|
2
| weather
knowledge
money
information
news
progress
air
advice
|
goods
clothes
trousers
spectacles
earnings
thanks
wages
scissors
|
Жекеше түрде де, көпше түрде де формалары бірдей
a deer – deer
a sheep – sheep
a fish – fish
a swine – swine
Possessive case of nouns
Iлiк септiгi
Бұл септікте зат есімдер сөйлемде өздерінен кейінгі зат есімдердің анықтауышы болады жөне біреудің бір нәрсеге иелік етуін, біреудің екінші біреуге қарым - қатынасын білдіреді. Бұл септік дәйекші белгішесі ' және –s жалғауы жалғануы арқылы жасалады – 's ( жекеше түрде ) – ' (көпше түрде).
Singular number
Жекеше түрі
|
Plural number
Көпше түрі
|
Proper nouns. Жалқы есімдер
|
Raushan’s mother - Раушанның анасы.
Serik’s cat – Серіктің мысығы.
Mr. Abaev’s house – Абаев мырзаның үйі.
|
The Abaevs’ family- Абаевтар от басы.
|
Animate nouns. Жанды заттар
|
a girl’s hat
a man’s suitcase
a dog’s tail
|
girls’ room
men’s suitcases
dogs’ tails
|
Inanimate nouns. Жансыз заттар. (Уақытты білдіретін)
|
a minute’s walk
a day’s work
a week’s stay
|
five minutes’ walk
three days’ work
few weeks’ stay
|
Collective nouns. Жинақтаушы зат есімдер
|
the company’s office
my family’s welfare
|
companies’ offices
our families’ welfare
|
Достарыңызбен бөлісу: |