Х. С. Омарова, Н. Ж. Майтина, А. К. Аипова



бет3/11
Дата27.07.2017
өлшемі1,51 Mb.
#22085
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11

Зат есімдер: -ch, -s, -ss, -sh, -tch, -x тіркестеріне аяқталса –es жалғауы жалғанып [iz] болып оқылады, ал о- әрпіне аяқталса -es жалғанып, [z] болып оқылады.

benches fishes potatoes

buses watches tomatoes

dresses boxes Negroes

Зат есім “у”-әрпіне аяқталып, оның алдында дауыссыз тұрса - “у” әрпі - “i” әрпіне өзгереді

a baby - babies

a lady - ladies

a fly - flies

-f (- fe ) аяқталса, әдетте - ves болып өзгереді.

a wife - wives

a leaf - leaves

a calf - calves

a wolf - wolves



Бірақ: a roof – roofs a сliff – cliffs a kerchief – kerchiefs a chief – chiefs a belief – beliefs a safe – safes a hoof – hoofs
Irregular plurals

Жалпы ережеге бағынбайтын зат есімдердің көпше түрінің жасалуы
a man – men

a woman – women

a foot – feet

a mouse – mice

a tooth – teeth

a goose – geese

a child – children

an ox – oxen


Латын, грек және француз тілінен енген зат есімдер өз түпнұсқаларындағы көпше түрінің формасын сақтайды:

a bureau – bureaux

a criterion – criteria

a radius – radii

a crisis – crises

a formula- formulae

an index – indices

a datum - data

a phenomenon - phenomena

Кейбір күрделі зат есімдердің көпше түрінің жасалуы:

a mother - in - law – mothers - in law

a man - of - war – men- of - war

a passer - by - passers - by

a forget- me-not – forget- me - nots


Special cases

Ерекше жасалуы


Тек жекеше түрде қолданылады

Тек көпше түрде қолданылады

1

2
    1. weather


knowledge

money


information

news


progress

air


advice

goods

clothes


trousers

spectacles

earnings

thanks


wages

scissors



Жекеше түрде де, көпше түрде де формалары бірдей
a deer – deer

a sheep – sheep

a fish – fish

a swine – swine




Possessive case of nouns

Iлiк септiгi
Бұл септікте зат есімдер сөйлемде өздерінен кейінгі зат есімдердің анықтауышы болады жөне біреудің бір нәрсеге иелік етуін, біреудің екінші біреуге қарым - қатынасын білдіреді. Бұл септік дәйекші белгішесі ' және –s жалғауы жалғануы арқылы жасалады – 's ( жекеше түрде ) – ' (көпше түрде).


Singular number

Жекеше түрі

Plural number

Көпше түрі

Proper nouns. Жалқы есімдер

Raushan’s mother - Раушанның анасы.

Serik’s cat – Серіктің мысығы.

Mr. Abaev’s house – Абаев мырзаның үйі.




The Abaevs’ family- Абаевтар от басы.

Animate nouns. Жанды заттар

a girl’s hat

a man’s suitcase

a dog’s tail


girls’ room

men’s suitcases

dogs’ tails




Inanimate nouns. Жансыз заттар. (Уақытты білдіретін)


a minute’s walk

a day’s work

a week’s stay


five minutes’ walk

three days’ work

few weeks’ stay



Collective nouns. Жинақтаушы зат есімдер

the company’s office

my family’s welfare

companies’ offices

our families’ welfare



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет