Халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары


Z  harfinin kaldırıldıktan sonra 20 harf kalmış ve  Z



Pdf көрінісі
бет150/165
Дата14.12.2021
өлшемі4,15 Mb.
#126269
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   ...   165
Z
 harfinin kaldırıldıktan sonra 20 harf kalmış ve 
Z
 harfi sonra tekrar  ilave edilmişti. 
Aynı dönemde 
Y
 ve  
G
 harfleri dâhil edilerek harf sayısı 23 olmuş; 
J
  harfi ise XVI. yüzyılda 
ilave edilmiştir. Eski kaynaklara göre, Latin alfabesinde yazıldığı gibi okunan 24 harf vardı 
(Lempel’1966:  9).Çağdaş  kaynaklara  göre,  Latin  alfabesinde  25  harf  mevcuttur 
(Gonçarova,1999:65 ). Görüldüğü gibi, Latin alfabesi tarihi ile ilgili karmaşık ve bir biri ile 
çelişen bilgiler yer almaktadır. Ch. King, “bütün dünyanın, er ya da geç Roma yazı sistemine 
geçeceğini öngörmüştü. Bu uzun ve devamlılığı olan süreci, Romanlaştırma olarak adlandırır. 
Çin gazete okuyucularının da gazetelerini Latin harfleriyle okuyacağı bir gün olur”(1977:40). 
Latin alfabesinin kökleri, tarih ve kültür açısından değerlendirilirse, yabancı olmadığı için 
teselli edebilir. Latin alfabesinin köklerinin Etrüsk, Kadim Yunan veya Fenike alfabelerine 
dayandığı düşünülebilir. Etrüsk, Latin ve Yunan alfabelerini karşılaştırdığınızda, yüzeysel 
olarak dahi birbirlerine benzemektedirler(Campbell, 1997:106,107). Etrüsk alfabesini Orhun 
işaretleri  ile  karşılaştırdığınızda  nerdeyse  aynı  alfabe  olduğu  izlenimi  bırakır.  Böylece 


303
halkların tarihî iletişiminin sonucunda, alfabelerin “karışımı”, “ödünçlenmesi” ve yeniden 
adlandırılması süreçleri yer alır. Latin alfabelerinde aynı harf farklı fonemler için kullanılmaya, 
ihtiyaca göre harflerin üzerine, altına veya yanına yeni işaretler eklenerek muhtelif Latin 
alfabeleri ortaya çıkmaya başlar. Demek ki, aynı uygulamadan her zaman yararlanılabilinir. 
Alfabelerin  karışımı,  tekrar  gözden  geçirilmesi  gereken  dillerin  sınıflandırılmasını  da 
oldukça etkilemiştir. Kiril alfabesinin kökleri ile ilgili de aynı tezler yürütülebilir. “Kökleri 
İskit  kabilelerinin  karanlık  geçmişinde  saklı  olan  Slav  halkları,  kadim  zamanlarda  Run 
alfabesine benzer bir yazı kullanıyorlardı. Run alfabesi gibi sesçil alfabe olarak kullanılmayan 
bu yazı, yine de o derece kabul görmüştür ki; Hıristiyan misyonerler Slav halkını Hıristiyan 
din kitaplarıyla tanıştırabilmek için bu yazıyı kullanmak zorunda kalmışlardır” (Faulmann 
2001,  183).  Kiril  alfabesinin  adı  bile  tartışma  konusu  olmaya  devam  ediyor.  Asıl  adı 
Konstantin olan Kiril, bu ismini vefatından üç gün önce, Aziz Kiril günü alır. Kiril alfabesinin 
kaynağı nedir? Kiril ve Metodiy kardeşlerin hikâyesi nasıl ortaya çıkmıştır? Rusya’da tarih 
yazıcılığının getirdiği karmaşıklıkların neticesinde, pek çok hatta sayısız cilt eserin arasında 
bu konuları araştırmak kolay değildir. Kadim dönemlerde “Slav” ve “Rus” kavramlarının 
bile  eşanlamlı  olmadığı,  dolayısıyla  kavram  karışıklıklarının  olması  da  kaçınılmazdır. 
A.A.Şahmatov’un  öne  sürdüğü  “Dil  tarihi-millet  tarihi”  kuramından  yola  çıkarak,  dil 
araştırmalarının her boyutunda önce tarihî olgular bir bütünlük içerisinde dikkate alınmalıdır. 
Meselâ,  ünlü  Rus  tarihçi  N.M.Karamzin’e  göre,  “Piskoposlar  XI.  yüzyılda  Metodiy’yi 
dalalet ile suçlamış, Slav yazılarının ise Gothlar’a ait olduğunu ilan etmişlerdi” (1989:64). 
Gothic olarak adlandırılan alfabe, Kiril alfabesinden daha eskidir.Gothic alfabesinin, dikkatli 
bakıldığında Kiril ve Latin alfabelerinin karışımı olduğu görülür. 25 harften oluşan Gothic 
alfabesinde  (Campbell,  1977:62) 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   ...   165




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет