«Білім беру, дене мәдениеті, туризм және спорттағы инновация». Алматы, 24 сәуір 2020
303
1-кезең
– стационар жағдайында жүзеге асырылатын медициналық оңалту (отадан кейінгі алғашқы
күннен бастап 3 аптаға дейін);
2-кезең
– функционалдық, көбінесе қалпына келтіру орталығы жағдайында жүргізіледі (операциядан
кейін 3 аптадан 3 айға дейін);
3-кезең
– қалпына келтіру-жаттығу, спорттық қызметтің табиғи жағдайларында өткізіледі (операция-
дан кейін 3 айдан бастап).
Осы кезеңдердің әрқайсысында өз ерекшеліктері болды. Операциядан кейінгі және функционалдық
кезеңдер эксперименталды топ спортшыларында бақылау тобымен салыстырғанда физикалық жүкте-
мелердің үлкен қарқындылығы мен үлкен көлемімен (изометриялық жаттығулар, ОРУ, арнайы жат-
тығулар, жазу, арнайы жаттығулар және жаттығу залындағы сабақтар) сипатталды. Үшінші кезеңнің
ерекшелігі – көлемі, қарқындылығы және ерекшелігі бойынша физикалық жаттығулар дәстүрлі емдік дене
шынықтыру шегінен шығып, спорттық жаттығудың бастапқы кезеңіне жақындайды.
Жүргізілген эксперимент нәтижесінде біз бағалауға клиникалық, функционалдық көрсеткіштер және
қимыл тесттері жататынын анықтадық.
Эксперименталды топ спортшылары операциядан кейін 3 аптадан кейін буынды әзірлеуді бастады
және 2,5-3 апта ішінде 90º иілу бұрышына жетті. Эксперименталды және бақылау топтарының спорт-
шыларында физикалық оңалту әсерімен гониометрия көрсеткішінің өзгеруі суретте көрсетілген.
1-сурет ‒ Физикалық оңалтудың кешенді әдістемесі аясында спортшылардың тізе буынының гониометриясы көрсеткіштерінің
динамикасы
ЭТ спортшыларында бүгу-жазу функциясын тез қалпына келтіру ерте сан мен сирақ бұлшық етінің
жиырылу қабілетін қалпына келтіруге мүмкіндік берді.
Зерттеулер көрсеткендей, эксперименталдық топ спортшыларында орта есеппен 1-1,5 см-ге жүйелі
жаттығулардың арқасында ерте қалпына келтіру кезеңінде сан мен сирақтың шеңбер көрсеткіштері
бақылау тобы спортшыларының көрсеткіштерінен жақсы болды.
2-кесте ‒
Эксперименталды әдістеменің спортшылардың жамбас бұлшық етінің шеңберінің көрсеткіштеріне әсері
Достарыңызбен бөлісу: 
