Хазірет айша
жүктеу/скачать 2,05 Mb. Pdf көрінісі
|
Хазірет Айша
| Өлең және шешендік
Ол кезде өлең арабтардың төл қазынасы секілді болатын, айтпағын өлеңмен білдіріп, мұны естерінде сақтайтын және бұл мәселеде әйелдер еркектерден қалыспайтын. айша анамыз да осындай ғасырда, хазірет Әбу Бәкір сияқты бірнеше күн тоқтаусыз өлең оқи алатындай адамның отбасында дүниеге келді. Ол 646
Ибни абдираббих, әл-Иқдул фәрид 1\108 647
саид ибни мансур, сүнән 1\191, Ибнул Жәузи, Задул мәғад 5\189, Ибни абдираббих, әл-Иқдул фәрид 6\91 648 Ибни Әби шәйба, мұсаннаф 5\141 649 Жүн немесе мақтадан жіп иіруде қолданылатын құрал. 650 Ибни абдираббих, әл-Иқдул фәрид 2\272 Барша мұсылманның ардақты анасы −
382 кезеңде ең құнды нәрсе өлең болғандықтан, тарих- ты да өлеңдетіп жазатын, мәжілістерін де өлеңмен көркемдейтін. айша анамыз да бұл жерде өзіндік орынды иеленді. Ол өлең екі түрлі деп қарады: жақсысы әрі жаманы. Бірақ өзі
деген ұстанымда болды 651 . Өйткені, бұны расулалла- дан (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) естіген 652
. Бір күні өзінен: – расулалла өлең оқитын ба еді? – деп сұраған хазірет шурайхаға: – Иә, – деп жауап берген. нақты мысал ретінде абдулла ибн рауаханың бір өлеңін оқығанын айтты. мұны айтқанда сол өлеңнен мысалдар беруді де ұмытпады
653 . Есте сақтау қабілеті күшті болатын, естігендерін ұмытпайтын, реті келгенде естеліктерін айтып беретін. Бәдірден кейінгі оқиғаларды өлеңмен жеткізген меккеліктерден естігендерін бірнеше жылдан кейін айтып, исламға деген өшпенділіктер жайлы мүминдерді де хабардар еткен 654
. Бірнеше жылдан кейін бұл дүниенің қараңғылығынан құтылып, өзін мешіт нәбәуиге аманат еткен қарт 651
Бұхари, әл-Әдәбул мүфрад 1\299 (866) 652
Бұхари, әл-Әдәбул мүфрад 1\299 (865), Дарақұтни, сүнән 4\156, шафи, мүснад 1\366, сәмәни, Әдәбул имла уәл истимла 1\71 653 Бұхари, әл-Әдәбул мүфрад 1\300 (867), ахмад ибн Ханбал, мүснад 6\138 (25115, 6\156 (25270), 6\222 (25904) Тирмизи, Әдәб 70 (2848), нәсәи, әс-сүнәнул кубра 6\248 (10835), Хәйсәми, мәжмәуз зәуәид 8\128, Тахауи, шәрху мәғанил әсәр 4\297. аталмыш өлеңнің Тарафа ибн абдқа қатыстырылғаны туралы айтылады. Қараңыз: нәсәи, әс- сүнәнул кубра 6\247 (10833, 10834), Ибн Әби шәйба, мұсаннаф 5\278 654
Қараңыз: Бұхари, мәнәқибул ансар 45 (3921) Айша - ғылымның қайнар бұлағы 383
әйелдің ішкі сезімін жеткізіп 655
, тіпті бұлардың біразын расулаллаға да айтқан. Хижреттен кейін зиярат етіп барған хазірет Әбу Бәкір, Біләл және фүхәйраның сағынышқа толы өлеңдерін естіп, бізге жеткізген де сол 656
. Бір күні расулалланың қасында жахилия дәуірінің ақыны Әбу Кәбир әл-Хүзәлидің өлеңінен екі жол оқып, артынан: – Егер Әбу Кәбир әл-Хүзәли көрсе, өлең арнауға міндетті түрде сізді лайық көрер еді, – деген. Өйткені, бұл өлеңінде Әбу Кәбир әл-Хүзәли ұлының батырлығын жырлаған. мұны естігенде пайғамбарымыз орнынан тұрып, сүйікті жарының маңдайынан сүйіп, былай деген: – алда жарылқағыр, айша! мені қалай қуантсаң, алла да сені солай қуантсын! 657 Хазірет айша Хандак күні сағд ибн муаздың айтқан өлеңін жеткізді 658
, мүшріктердің мұсылмандарға тіл тигізгенде, алла расулы (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) әуелі абдулла ибн рәуаха, одан кейін Қағыб ибн мәлик және Хассан ибн сабитке мұсылмандарды қорғап өлеңдетуді тапсырғаны бар. сондағы олардың айтқан өлеңдерін 655 Бұхари, салат, мәнәқибул ансар 26 (3835) 656 Бұхари, фәдаилул мәдина 12 (1884), мәнәқибул ансар 46 (3926), мәрда 8, 22 (5654, 5677), ахмад ибн Ханбал, мүснад 6\65 (24405), 6\221 (25898), 6\239 (26072), Ибн Хиббан, сахих 12\413 (5600) 657 Бәйхақи, сүнән 7\422 (15204), Әбу нуайм, Хиллиятул әулия2\46, Хатиб әл-Бағдади, Тарихи Бағдад 13\253 658
Ибн Хиббан, сахих 5\498 (7028), Хәйсәми, мәжмәуз зәуәид 6\137, Ибн Әби шәйба, мұсаннаф 7\373 (36796) |