Хим 125 ответ docx
Химиялық тепе-теңдік, оны басқару
жүктеу/скачать 417,73 Kb. Pdf көрінісі
|
хим 125 ответ.docx
- Бұл бет үшін навигация:
- 76.Бетон коррозиясының бірінші типі, қорғау жолдары.
| 75. Химиялық тепе-теңдік, оны басқару
Химиялық тепе-теңдік — бір немесе бірнеше қарама-қарсы жүретін қайтымды реакциялар жылдамдықтарының теңескен күйі. Қайтымды реакция аяғына дейін жүрмейді, ол басталғанда тура жүретін реакцияның жылдамдығы (v1) жоғары, кері реакция жылдамдығы (v2) баяу болады. Тура реакция жүрген сайын реакцияға алынған заттың концентрациясы азайып, v1 — жылдамдығы кемиді, керісінше, тіке реакциядан пайда болған өнімнің концентрациясы артып, v2 күшейеді. Біртіндеп екі реакция жылдамдығы теңеседі: v1=v2. Осындай жағдайды химиялық тепе-теңдік деп атайды. Тепе-теңдік орнағанмен қарама-қарсы бағытталған екі реакция да тоқтамай жүре береді. Егер сыртқы жағдай (қысым, концентрация, температура) өзгермесе реакция жылдамдықтары тең болып, химиялық тепе-теңдік орнаған қалпында қала береді, сондықтан оны жылжымалы немесе [динамикалық] тепе-теңдік деп те атайды. Реакцияласушы жүйенің бір тепе-теңдік күйден басқа басқа тепе-теңдік күйге ауысуын химиялық тепе-теңдіктің ығысуы дейді. Химиялық тепе-теңдік орнаған кездегі реакцияға қатысқан əр заттың концентрациясы тепе-теңдік концентрациясы деп аталады. Химиялық тепе-теңдікті сан жағынан сипаттайтын көрсеткіш тепе-теңдік константасы (тұрақтысы) (К) деп аталады: aA+bB=pP+qQ, мұндағы бас əріптер — заттардың формулалары, кіші əріптер — реакциядағы молекула сандарын көрсететін коэффициенттер. Тепе-теңдік константасы тура жəне кері реакциялардың жылдамдық константаларының (k1,k2) қатынасы деп те аталады: K=k1/k2. К — белгілі температурада тура реакция өнімдері мен реакциясы алынған заттардың мольдік көбейтінділерінің қатынасын көрсететін тұрақты шама. Тепе-теңдік константасының теңдеуі реакцияға қатысқан заттардың тепе-теңдік концентрацияларының бір-біріне тəуелділігін көрсетеді. Химиялық тепе-теңдікті зерттеудің теориялық жəне практикалық маңызы бар. 76.Бетон коррозиясының бірінші типі, қорғау жолдары. Көмірқышқылды коррозия. Артық мөлшердегі көмір қышқыл газы (судағы СО2 мөлшерінің тепе-теңдік күйден артық болуы) бетон бетіндегі кальций корбанатының еруіне алып келеді. Оның бетонннан біртіндеп шайылуы нəтижесінде бетонның кеуектілігі мен өткізгіштігі артады. Бетонды коррозиядан қорғаудың бəрлық əдістерін төмендегі топтарға топтастыруға болады: – цементті дұрыс таңдау; – аса тығыз бетон дайындау; – қорғаныш қабаттарын пайдалану; – коррозиялық ортаның құрамын реттеу (мысалы, бетонмен жанасатын қышқыл суларды бейтараптау). Бетонды коррозиядан қорғау тəсілдері. Коррозияның зиянды əсерін болдырмау мақсатында бірнеше қорғаныш шараларын жүзеге асырады. Құрылыс тəжірибесінде бетонды коррозиядан қорғау мəселелері қоршаған ортаның бетонға агрессиялы əсерінің дəрежесі мен түрін анықтауға бағытталған зерттеулердің нəтижесіне сəйкес коррозиядан қорғау əдістерін таңдау арқылы жүргізіледі. Көбінесе құрылыс тəжірибесінде болат конструкцияларды күйрететін арнайы реагенттермен кездесеміз. Мысалы олар, органикалық қышқылдар мен олардың булары – майлар, глицирин, май қышқылдары, минералды тыңайтқыштар, медицинада, фармацептика өндірісінде, тамақ өндірісінде, ауыл шаруашылығында қолданылатын арнайы қосылыстар жəне де ол өндірістердің қалдықтары. Жоғарыда ұсынылған бетонды қорғау тəсілдерінің ішінен ортаның агрессиялы əсерін болдырмайтын немесе төмендетуге мүмкіндік беретін цементтер мен оларға қоспаларды таңдау əдістерін бірінші орынға қойған жөн. Мысалы қышқылдық коррозиядан қорғау үшін пластикалық массалар, сонымен бірге қышқылға төзімді жəне глиноземді цементтер негізіндегі бұйымдарды қолданады. Сульфатты коррозиямен күресу үшін құрамындағы С3А мөлшері массасы бойынша 5% аспайтын сульфатқа төзімді цементтерді қолданады. Бұл бетонның кеуектерінде кальций гиросульфоалюминатының жиналуына кедергі жасайды. Құрамында еріген минералды тұздары аз судың əсері кезінде құрамында кремнеземді қоспалары бар – пуццоланды цементтерді қолдану қажет. Ондай қоспаларға трепел, диатаомит т.б. жатады. Сонымен бірге құрамында домна жəне электротермофосфор шлактары, белит шламы немесе күл түріндегі қалдықтар, ГРЭС, ЖЭС-да отынды жағу кезінде түзілетін шаң мен шлактар болатын шлактыпортландцементті қолдану ұсынылады. Ондай шлактар пуццоланмен салыстырғанда бос күйіндегі əкті нашар байланыстырады. Көрсетілген қоспалар негізіндегі қатайған цемент тасының құрамындағы Са(ОН)2 мөлшері, қарапайым портландцемент негізіндегі цемент тасымен салыстырғанда əлдеқайда аз, соның нəтижесінде гиравликалық қоспалар негізіндегі бетонның тұрақтылығы артады. Бетонға құрамында қышқылдық тотықтары бар (SO2, NO2, СО2) түтін түріндегі жəне басқа да газ түріндегі өндіріс қалдықтары, сонымен бірге жоғары температурада (200 °С жоғары) су буы да кері əсерін тигізеді. Бұл жағдайда цемент қаңқасы да, сонымен бірге толтырғыштар да бүлінуі мүмкін. Бұндай агрессиялы ортада жұмыс істеу үшін, ірі толтырғыш ретінде берік корбанатты жыныстар қалданылатын арнайы бетон құрамдары пайдаланылады. жүктеу/скачать 417,73 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|