Химия лаб раб

Толық бейтараптау реакцияларында фосфор қышқылының, алюминий және кальций гидроксидтерінің эквиваленттері бөлшектің сәйкес ⅓, ⅓, ½ үлестеріне тең:

Эквиваленттік фактор дегеніміз берілген реакциядағы заттың эквиваленті болып табылатын Х бөлшегінің үлесіне тең болатын сан. Оның белгіленуі - f_экв(Х).

Газ тәрізді заттар үшін «эквиваленттің молярлық көлемі» ұғымын енгізуге болады.

f_экв(Х)=1/z болғандықтан:

Алмасу реакциясына қатысатын негіздер мен қышқылдардың эквиваленттік массаларын олардың молярлық массаларын реакция кезінде, жоғалтатын гидроксид немесе сутегінің иондарының сандарына бөлу арқылы табады, мысалы:

NaOH + H₂SO₄ = Na₂SO₄ + H₂O

Тұздардың эквиваленттік массалары олардың молярлық массаларын катионның немесе анионның зарядын ион санынакөбейткеннен шыққан санға бөлгенге тең,

Химияда эквивалент, эквиваленттік масса түсініктерін кеңінен қолданудың нәтижесінде эквиваленттер заңы ашылды.

1. 
   Кальциметр;
   
2. 
   0,3 г мырыш түйірі;
   
3. 
   Тұз қышқылының концентрлі ерітіндісі.
   

Берілген тәжірибені кальциметр деп аталатын құралдың көмегімен жүргізеді.

Жұмысты бастардан бұрын, алдымен кальциметрдің екі жақ түбіндегі дистильденген судың деңгейін тексеріңіз. Су деңгейі мен шыны түтікшенің жүздік бөлігі бір-бірімен көздің деңгейінде болуы керек. Егер судың деңгейі жоғары болса, төменде орналасқан шүмектің көмегімен судың көлемін 100 деген белгіге дейін теңестіру керек. Техникалық таразыда 0,01 г дейінгі дәлдікпен 0,3 г металл түйірін өлшеңіздер (фильтрлі қағазға салып өлшеу керек).

Содан кейін өлшенген металды воронка арқылы колбаға салып, үстіне 5-7 мл тұз қышқылын құяды да, воронканы алып колбаны нығыздап тығындайды. Металға қышқылды құйғанда, сутегінің бөлінуі байқалады. Кальциметрдің оң жақ бөлігінен су ығыстырылып шығады.

Шыны түтікше мен колбадағы газ қоршаған ортаның температурасын қабылдағанша, реакция аяқталғаннан кейін 5-10 мин күте тұру қажет. Содан соң бөлінген сутегінің көлемін анықтаңыз.

Тәжірибе мәліметтерін дәптеріңізге жазыңыз:

1. 
   Мырыш массасы m_(г) =;
   
2. 
   Судың бастапқы деңгейі V₁ (мл) =;
   
3. 
   Судың соңғы деңгейі V₂ (мл) =;
   
4. 
   Бөлінген сутектің көлемі V = V₂ – V₁;
   
5. 
   Атмосфералық қысым;
   
6. 
   Температура T = 273 + t⁰C;
   
7. 
   Су буының парциалдық қысымы h =;
   

1. 
   бөлінген сутектің көлемін қалыпты жағдайға (қ.ж.) келтіру:
   

2. 
   эквивалент заңы бойынша мырыштың эквиваленттік молярлық массасын есептеу:
   

3. 
   мырыштың теориялық эквиваленттік молярлық массасының мәні:
   

4. 
   жасалған тәжірибенің салыстырмалы қатесі:
   

1. 
   Таразыда мырышты өлшеп алу.
   
2. 
   Кальциметрде бөлінген газ көлемін өлшеп алу.
   
3. 
   Берілген формула бойынша мырыштың эквивалентін табу.
   

Кальциметр схемасы.

1. 
   Эквивалент және эквивалент заңы.
   
2. 
   Элементтің эквиваленті дегеніміз не?
   
3. 
   Қышқыл, негіз және тұздардың эквиваленті қалай анықталады? Мысал келтір.
   
4. 
   Реакция теңдеуін жазыңыз.