супплетивті жол,
яғни грамматикалық мағынаның
жеке-жеке сөздер арқылы берілуі.
Үшінші - аналитикалық
тәсіл.
Аналитикалық тәсілдің бірнеше түрі, жолы бар. Олар:
негізгі сөздердің тіркесуі арқылы грамматикалық магынаның
берілуі (мысалы, алтын сағат, темір күрек, ағаш үй, шәкірт бала
сияқты тіркестерде алғашқы зат атаулары алтын, темір, ағаш,
шәкірт екінші зат атауын оілдіретш создермен тіркесу арқылы
заттық мағынада емес, қатыстық; сындық мәнде қолданылған)
негізгі сөз бен көмекші сөздің
(комекші етістік, шылау, т.б.)
тіркесуі
арқылы грамматикалық мағынаның берілуі,
сөздердің
қосарлануы арқылы
грамматикалық мағынаның берілуі,
создердің орын тәртіоі арқылы грамматикалық мағынаның
берілуі, дауыс
ырғағы, интонация арқылы
грамматикалық
мағынаның берілуі. Сондай-ақ аралас тәсілдер де болуы мүмкін
яғни грамматикалық мағынаның оерілуінде оір емес, оірнеше
тәсілдің элементі болуы мүмкін.
Сұрақ.
Грамматикалық мағынаны берудің осы көрсетілген
тәсілдері мен жолдары барлық тілдерге де тән бе? Бүл жағынан
қазақ тілінің ерекшелігі бар ма?
Жауап.
Грамматикалық мағынаны білдірудің бүл көрсетілген
тәсілдері мен жолдары бір тілде толық кездесе бермеуі мүмкін.
Бір тілде олардың кейбіреулері ғана қолданылуы мүмкін. Қазақ
тшінде оұл тәсілдердің кездесетіндері мыналар:
Достарыңызбен бөлісу: |
