55. ІІ-дүниежүзілік соғыстан кейінгі бейбіт реттеулер. БҰҰ-ның құрылуы, мақсаты.
Екінші дүниежүзілік соғыс XXғ. екінші жартысының бүкіл тарихында із қалдырды.
Біріншідүниежүзіліксоғыскезіндегіадамшығыныныңкөбібейбітхалықтыңүлесінетиді. Тек КСРО бойыншақазатапқандардың саны 27 млн-ғажетті. Германиядағыконцентрациялықлагерлерде 16 млн адамжойылды. БатысЕуропалықтарелдердесоғыс пен қуғын-сүргінқұрбандарының саны 5 млн адамғажетті. Соғысқимылдарыныңбарысындақазатапқанәрбірадамға 2 жаралынемесетұтқынғатүскенненкелді. Еуропадағы 60 млн жойылғанөміргеЕкіншідүниежүзіліксоғыстыңТынықмұхиттағыжәнебасқа да алаңдарындақазатапқанмиллиондағанадамдардықосуқажет.
Соғысжылдарындаондаған млн адамдарқоныстарынтастапкетугемәжбүрболды. ГерманияғаарзанжұмысқолыретіндеЕуропанныңәртүрліелдерінен 8 млн адамкүшпенәкелінді. Польшаныбасыпалғаннанкейін 1,5 млн астамполяктар «байырғынеміс» жерлерідепаталатынаймақтарданқуылды. Ондағанмыңфранцуздар Эльзас-Лотарингиядан, соғысқимылдарыаймақтарынанмиллиондағанадамдарқашыпкетті. Соғысаяқталғаннанкейінорасанкөпхалықтыңкерібағытпенжылжуыбасталды: немістер Польша мен Чехословакиядан, бұрынғыПруссияданкөшірілді. Соғыстанкейінгіжылдардамиллиондағанадамдарбосқындарға айналды.1945 ж. 12 млн еуропалықтартуғанжерлеріменбайланыстарынүзген, «мекенауыстырғанадамдар» дептанылды. Бұдан да көпадамдарүйреншіктіөмірарнасынаншығыпқалды, дүние-мүлкіненайрылды, азаматтығын ,кәсібі мен мамандақтарынжоғалтты.
Соғыскезіндегіматериалдықшығындарадамайтқысызкөпболды. Еуропақұрылығындабірнешемыңдағанқалалар мен селоларжермен-жексенетілді, зауыт-фабрикалар, көпірлер, жолдарқиратылды, көлікқатынасқұралдарыныңкөптегенбөлігіжарамсызболып ,істеншықты. Соғыстанауылшаруашылығызорзияншекті. Ауылшаруашылығыжерлерініңкөбісіпайдаланусызжатты, мал басы жартысынакеміпкетті. Соғыстанкейінгіалғашқыжылдардасоғыстыңқиыншылықтарынакейбірелдердеаштыққосылды. Сол кездегікөптегенэкономистер мен оқымыстылар, саясиқайраткерлерЕуропаныңжуықарадақалпынакелугекүшіжетпейді, оған кем дегендеондағанжылдаркерекдепесептейді.
Фашистікүстемдіктеназатетілгенелдердеэкономикалық, демографиялықжәнеәлеуметтікмәселелер мен қатарЕуропанықайтатүлетудіңсаясимәселелері бой көтерді. Тоталитарлықрежимдердіңсаяси ,әлеуметтікжәнеморальдықсалдарларынжеңу , мемлекеттік-демократиялықинституттарды, саясипартиялардықалпынакелтіру, жаңаконститутциялықнормалардыжасауміндеттеріалдатұрды. Еңбастыәрікезеккүттірмейтінмәселе – нацизмді, фашизмдітүп-тамырыменқұртуөркениеттарихындағыеңкантөгіссоғыстыңайыпкерлерінжазалауболды.
СоғыстанкейінгіЕуропадағы ,жалпыдүниежүзіндегіжағдайГитлергеқарсыодаққаенгенелдердіңұжымдықбірлескенқимылдарыныңорнынаеңкүштіекімемлекет – АҚШ пен КСРО-ныңарасындағытекетірестіңкелуіне, дүниеніңекіжүйегебөлінуінебайланыстышиеленісетүсте. ГитлерлікГерманияғақарсысоғыстажеңіпшыққанекіұлымемлекеттіңарасындағықақтығыстаридеологиялықалауыздыққа ,ағымдағымәселелердішешуге, бейбітдамудыңкелешегінеәртүрлітұрғыданқарауғабайланыстыеді. Коммунизм немесе капитализм, тоталитаризм немесе демократия дегенмәселеқатаңтүрдеқойылды .ДегенменсоғыстанкейінгіалғашқыжылдарыұлымемлекеттерЕкіншідүниежүзіліксоғыстыңқорытындыкезеңіндеқабылданғаншешімдердекөрсетілгенсоғыстанкейінгідүниетуралыкелісімдердіңшеңберіндеәрекетжасады.
Достарыңызбен бөлісу: |