I кіріспе II негізгі бөлім
жүктеу/скачать 224,7 Kb.
|
Қалханбек Жанира СД инклюзив
| Инклюзивті білім беруді жүзеге асыру халықаралық құқықтық актілерге бейімделген: «Балалар құқықтары туралы конвенция», «Мүгедектер құқықтары туралы Конвенция», «Ерекше оқытуды қажет ететін адамдардың білімі бойынша Саламанк декларациясы мен Іс-қимылдар шеңбері» және т.б.[2]
92 үкімет пен 25 халықаралық ұйымның өкілдері болып табылатын үш жүзден астам қатысушылар 1994 жылдың 1 мен 10 маусымы аралығында Испанияның Саламанка қаласында жиналып, баршаға білім берудің мақсаттарын алға жылжытты және саясаттың негізгі бағыттарында қажет өзгерістерді қарастырды. инклюзивті білім беру тәсілін ілгерілету, атап айтқанда мектептердің барлық балалар үшін, әсіресе ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар үшін ашық болуын қамтамасыз ету. Испания Үкіметі ЮНЕСКО-мен ынтымақтастықта ұйымдастырған конференцияға білім беру саласының жоғары деңгейлі қызметкерлері, әкімшілері, менеджерлері мен мамандары, сонымен қатар БҰҰ мен мамандандырылған мекемелердің өкілдері қатысты, басқа халықаралық үкіметтік ұйымдар, үкіметтік емес ұйымдар және донорлық агенттіктер. Конференцияда арнайы қажеттіліктерге арналған білім берудің қағидалары, саясаты мен практикасы туралы Саламанка декларациясы және іс-қимыл шеңбері қабылданды. Бұл құжаттар «барлығына арналған мектептер» - барлығын біріктіретін, айырмашылықтарды ескеретін, оқуды жеңілдететін және жеке қажеттіліктерді қанағаттандыратын институттар құру бағытында әрекет ету қажеттілігін мойындай отырып, енгізу қағидатына негізделген. Бұл мектептер «Баршаға білім беру» мақсаттарына жетуге және мектептердің оқыту тиімділігін арттыруға маңызды үлес қосады. арнайы қажеттіліктерге арналған білім беру саясаты мен тәжірибесі және іс-қимыл шеңбері. Бұл құжаттар «барлығына арналған мектептер» - барлығын біріктіретін, айырмашылықтарды ескеретін, оқуды жеңілдететін және жеке қажеттіліктерді қанағаттандыратын институттар құру бағытында әрекет ету қажеттілігін мойындау арқылы енгізу қағидатына негізделген. Бұл мектептер «Баршаға білім беру» мақсаттарына жетуге және мектептердің оқыту тиімділігін арттыруға маңызды үлес қосады. арнайы қажеттіліктерге арналған білім беру саясаты мен тәжірибесі және іс-қимыл шеңбері. Бұл құжаттар «барлығына арналған мектептер» - барлығын біріктіретін, айырмашылықтарды ескеретін, оқуды жеңілдететін және жеке қажеттіліктерді қанағаттандыратын институттар құру бағытында әрекет ету қажеттілігін мойындай отырып, енгізу қағидатына негізделген. Бұл мектептер «Баршаға білім беру» мақсаттарына жетуге және мектептердің оқыту тиімділігін арттыруға маңызды үлес қосады. Ерекше қажеттіліктері бар адамдарға білім беруді оқшау қарастыру арқылы жетістікке жету қиын, өйткені бұл мәселе солтүстікте де, оңтүстікте де өзекті. Бұл білім беру педагогикалық стратегияның және, сөзсіз, жаңа әлеуметтік-экономикалық саясаттың ажырамас бөлігі болуы керек. Ол үшін жалпы білім беру мекемелерінде түбегейлі реформа жүргізу қажет.[5] Бұл құжаттар ерекше қажеттіліктері бар адамдарға білім берудің болашақ бағыттары туралы әлемнің барлық елдері жасаған келісімді көрсетеді. ЮНЕСКО осы конференцияға қатысқанын мақтан тұтады және онда жасалған маңызды тұжырымдармен бөліседі. Енді барлық мүдделі тараптар мен ұйымдар бұл шақыруды қабылдап, барлығына арналған білім шынымен БАРЛЫҚ үшін, әсіресе осал және мұқтаж адамдарға қажет болатындай әрекет етуі керек. Болашақ алдын-ала белгіленбеген, бірақ бұл біздің құндылықтарымызға, көзқарастарымыз бен әрекеттерімізге байланысты. Біздің болашақтағы іс-әрекетіміздің табысы тек біздің жасаған жұмысымызға ғана емес, сонымен бірге біз қол жеткізген жетістіктерге де байланысты болады. Саламан Декларациясына сәйкес инклюзивті білім беру саясатының міндеттері мынадай: • Әрбір бала білім алуға құқылы және оны алуға тиіс. • Әрбір баланың дара қабілеттері, қызығушылықтары, қажеттіліктері және оқуға деген мұқтаждықтары болады. • Білім беру жүйесіне оң өзғерістер, яғни осы мұқтаждықтарды қанағаттандыру мақсатына орай өзгерту. Осыған орай, инклюзивті білім берудің негізгі 8 принципі туындайды. Яғни ол мына принциптер: 1. Адам құндылығы оның мүмкіндігіне қарай қабілеттілігімен, жеткен жетістіктерімен анықталады. 2. Әрбір адам сезуге және ойлауға қабілетті. 3. Әрбір адам қарым-қатынасқа құқылы. 4. Барлық адам бір-біріне қажет. 5. Білім шынайы қарым-қатынас шеңберінде жүзеге асады. 6. Барлық адамдар құрбы-құрдастарының қолдауы мен достығын қажет етеді. 7.Әрбір студент жетістікке жету үшін өзінің мүмкіндігіне қарай орындай алатын әрекетін жүзеге асыру. 8. Жан- жақтылық адам өмірінің даму аясын кеңейтеді.[1] 2000 жылдың сәуір айында Дакарлық әрекеттер шеңберінде инклюзивті білім беру мәселесі бойынша Бүкіл Әлемдік форум өтті. Мұнда халықаралық қауымдастықтың әр баланың негізгі білім алу қажеттіліктерін қамтуға арналған стратегияны іске асыру жолдары талқыланды. Дакар әрекеттер құрылымы кепілдік береді: 2015 жылға барлық балалар, әсіресе қыздар, сонымен бірге қиын жағдайда өмір сүретін балалар, этникалық аз топтар сапалы, тегін бастауыш білім алуға қол жеткізеді. Қазіргі таңда сенімділікпен айтуға болады - инклюзивті білім беру мүмкіндігі шектеулі балалар мен жасөспірімдердің қалыпты білім беру мекемелерінің білім беру процесіне қатысуы мен белсенді қосылуын ғана қарастырмайды, сонымен бірге барлық топтағы балалардың білім алу қажеттіліктерін қамту мақсатымен жалпы білім беру жүйесі мен оқыту-тәрбиелеу процесін қайта құруды қажет етеді. Яғни, философиялық білімдердің шеңберінде жетілген гуманисттік идеялардың құқықтық, педагогикалық, психологиялық және әлеуметтік аймақтарға біртіндеп енуі үшін аз емес уақыт қажет болған.[4] Адам құқықтары аймағында, негіз қалаушы халықаралық құжаттарға сәйкес, Қазақстан Республикасының Заңында мемлекеттің барлық балалары үшін білім алуда тең құқықтар принципі қарастырылады. Балалардың білім алуға құқықтары Қазақстан Республикасының Коституциясында - «ҚР бала құқықтары туралы», Қазақстан Республикасының Заңдарында - «Білім алу туралы», «Мүмкіндігі шектеулі балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзете қолдау туралы» және т.б. қарастырылған. Осы құжаттар негізінде мемлекет әр баланың ұлтына, дініне, денсаулық қалпына қарамастан тегін жалпы білім алу құқығын қамтиды.[3] жүктеу/скачать 224,7 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|