И. Т. Алдибеков
жүктеу/скачать 2,7 Mb. Pdf көрінісі
|
OIpfmz5UdRAokhv7ETqW2tM9cLGBYN
| 4.3 Гидравликалық турбиналар
Гидравликалық турбина деп аққан судың энергиясын дөңгелектің айналуының механикалық энергиясына түрлендіретін қондырғы. Бернулли заңына сәйкес гидротурбинаның жұмыс дөңгелегінің кірісіндегі меншікті энергия Н 1 мен оның шығысындағы меншікті энергия Н 2 мына өрнектер арқылы анықталады: мұндағы p — қысым, Па; q - сұйықтық тығыздығы, кг/м 3 ; g - еркін құлау үдеуі, м/с 2 ; z - қабылданған салыстыру жазықтықтығына қатысты ағынның ортасының деңгейінің биіктігігі, м; v 1 , v 2 – судың турбинаға кірісіндегі және турбинадан шыққан кездегі жылдамдықтары, м/с. Жұмыстық дөңгелекке берілген судың энергиясы жұмыстық дөңгелекке дейінгі және одан кейінгі ағын энергиясының айырымына тең: . 2 2 2 2 1 2 1 2 1 2 1 g qg p p z z H H H ( (4.5) Осылайша, ағынның барлық энергиясы потенциалдық энергияны құрайтын судың құлау биіктігіне қатысты энергиядан (z 1 -z 2 ) мен қысым энергиясынан (екінші қосылғыш) және кинетикалық энергиядан (үшінші қозылғыш) тұрады. Егер гидротурбина потенциалдық энергияның қандай да бір бөлшегін аздап болса да қолданса, онда реактивті деп аталады. ; 2 2 1 1 1 1 g qg p z H (4.3) , 2 2 2 2 2 2 g qg p z H (4.4) 61 Бұндай гидротурбиналарда жұмыстық дөңгелекте энергияны түрлендіру үрдісі артық қысым жағдайында жүреді. Сонымен қатар, турбинаның жұмыстық дөңгелегінде ағынның кинетикалық энергиясы да (аз мөлшерде болса да) қолданылады. z 1 -z 2+ (p 1 -p 2 )/qg >0 . (4.6) Егер гидротурбиналар тек ағынның кинетикалық энергиясын қолданса, онда олар активті деп аталады. Мұндай турбиналарда үшін z 1 =z 2 , p 1 =р 2 , яғни су жұмыстық дөңгелекке артық қысымсыз келеді, қарқын барлық дерліктей жылдамдыққа түрлендіреді. Гидротурбиналар класқа, жүйеге, түрге, серияға бөлінеді. Реактивті гидротурбинаның класы келесі жүйелерді біріктіреді: біліктік (пропеллерлік және бұралмалы-қанатты), диагональды және радиальды-біліктік гидротурбиналар . Активті гидротурбиналар класы ішінде ең көп тарағаны - ожаулық (ковшовые) гидротурбиналар. Өлшемдері әртүрлі, бірақ геометриялық ұқсас гидротурбиналар серия құрайды. Сонымен қатар, барлық гидротурбиналар шартты түрде судың қарқынына байланысты төменгі, орташа, жоғары қарқынды болып бөлінеді. Қуаттарына байланысты гидротурбиналар жүктеу/скачать 2,7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|