Ибраева магрипа курманбековна

153 
 
ҚОСЫМША А 
 
Қазақстандық ғалымдардың мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту саласындағы 
зерттеулерінің топтамасы 
 
Зерттеудің мазмұны 
Қорғау 
жылы 
Автор 
1. 
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың даму тарихы 
Развитие дошкольного воспитания в сельской местности 
Казахстана (1958-1980 гг.) 
1987 
Мендаяхова К. 
Развитие трудового воспитания в дошкольных 
учреждениях Республики Казахстан (1960-1985 гг.) 
1992 
Менлибекова Г.Ж. 
Қазақстанда мектепке дейінгі тәрбиенің дамуы (1946-1980 
жж.)   
1999 
Храпченкова Н.И. 
Н.Құлжанованың педагогикалық көзқарастары 
2001 
Елкеева А. Б. 
Қазақстанда қазақ балабақшаларының қалыптасуы мен 
дамуы (1946-2001 жж) 
2004  
 
Батибаева С.Ғ.  
Развитие процесса обучения детей в дошкольных 
учреждениях Казахстана (1960-1990 гг.) 
2004 
Николаева В.В. 
1960-1990 жж. Қазақстандағы мектеп жасына дейінгі 
балаларды адамгершілікке тәрбиелеу жүйесінің даму 
үрдістері мен тарихы 
2008 
Михалькова О.А.  
Ұлттық балабақшаларда рухани-адамгершілікке 
(гумандыққа) тәрбиелеу жүйесінің даму тарихы 
(Қазақстанның оңтүстік аймағындағы 1960-1990 жж 
материалдары бойынша) 
2008 
 
 
Кайбульдаева Г.А. 
 
2. Мектепке дейінгі балаларды тәрбиелеу мен оқытуға болашақ мамандарды даярлау 
Мектепке дейінгі мекеме балаларының ақыл-ойын 
тәрбиелеуге болашақ педагогтардың даярлығын 
қалыптастыру 
2000 
 
Бупебаева Р.Т.  
Болашақ мұғалімдердің мектепке дейінгі балалардың 
ойын іс-әрекеттеріне кәсіби құндылық бағдарын 
қалыптастыру (қазақ халқының ойындары негізінде) 
2001 
Арзанбаева Б.О. 
Мектепке дейінгі білім берудегі болашақ мұғалімдердің 
кәсіби-коммуникативтік даярлығын қалыптастыру 
2004 
Мирза Н.В. 
Педагогикалық тәжірибе барысында студенттердің кәсіби 
бағдарлануын қалыптастыру 
2005 
 
Балабаева А.И. 
Болашақ  мамандарды  мектеп  жасына  дейінгі    балаларға 
халық  ауыз    әдебиеті  арқылыпатриоттық  тәрбие  беруге 
даярлау 
2006 
 
Белгібаева Г.Қ. 
6-7 жастағы балаларды мектепке дайындаудың 
педагогикалық мәселелері 
1997 
Рысбекова Ж.К. 
 Мектеп жасына дейінгі балалардың инновациялық 
типтегі оқу орындарында оқуға дайындығын 
қалыптастыру 
1998 
Никитин В. Я. 
 
 

154 
 
3. Мектеп жасына дейінгі балалардың мектепалды даярлығы 
Танымдық іс-әрекет мектепке бейімделудің басты 
факторы  
1999 
Асылханова  М.А. 
Мектепалды дайындығында оқу-тәрбие үрдісінде балалар 
әдебиетін пайдалану 
2005 
 
Таубаева Г. З. 
 
Взаимодействие педагогических коллективов в целостном 
педагогическом процессе учебно-воспитательного 
комплекса «детский сад – школа» 
2009 
Ильяшева К.С. 
Формирование активности детей в предшкольной 
подготовке посредством развивающей среды 
2010 
Муханбетчина А.Г. 
Жалпы сөйлеу тілі дамымаған мектепке дейінгі ересек 
жастағы балалардың оқуға дайындығын қалыптастыру 
2010 
Мовкебаева З.А. 
4.Мектеп жасына дейінгі балаларды отбасында тәрбиелеу 
Отбасылық тәрбие жағдайында балаларды мектепке 
дайындауда ұлттық педагогика тәжірибесі мен алдыңғы 
қатарлы идеяларды пайдалану мәселесі  
1987 
 
Сейсембаев К 
 
 
Мектепке дейінгі жастағы балалардың отбасындағы өзара 
қарым-қатынастарының психологиялық-педагогикалық 
негіздері 
1999 
 
Ауталипова У.И. 
Отбасылық тәрбие жағдайында балалар қарым-
қатынасындағы қиындықтарды психологиялық-
педагогикалық зерттеу 
2001 
Шужебаева А.И. 
Қазақ отбасындағы мектеп жасына дейінгі балалардың 
қарым қатынас мәдениетін қалыптастыру 
2004 
Қапенова А.Ә 
 
5. Мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеуін қалыптастыру 
Сәбилердің сөздік қорымен сөз игеру ерекшеліктері 
1975 
Баймұратова Б. 
Мектеп жасына дейінгі балалардың қазақша сөйлеу тілін 
дамыту 
1993 
Бақреденова А.Б. 
Психолого-педагогические основы формирования 
диалогической речи знаково-символическими средствами 
1998 
Жиенбаева Н.Б. 
Мектепке дейінгі жастағы балалардың бірлескен 
қызметтегі қарым-қатынасын ізгілендіру 
 1999 
Наубаева Х. Т. 
Мектепке дейінгі ересек жастағы балалардың дұрыс 
сөйлеуін қалыптастыру 
2000 
Ханина Н. Н. 
Мектеп жасына дейінгі балалармен қарым-қатынас 
тренингін ұйымдастырудың психологиялық-
педагогикалық негіздері  
2002 
Аубакирова Ж.К. 
Қоршаған әлеммен танысу үдерісінде балалардың (5-7 
жыл) когнитивті сөйлеуін қалыптастыру 
2005 
Метербаева   
К. М. 
Байланыстырып сөйлеуге үйрету арқылы қазақ тілін 
оқытудың ғылыми-әдістемелік негіздері  (мектепалды 
даярлық топтары мен 1-сынып) 
2009 
 
Меңдаяхова Қ. 
 
Мектепке дейінгі ересек жастағы балалардың 
коммуникативтік дағдыларын қалыптастырудың 
педагогикалық шарттары 
2010 
Атыманова К.Ж. 
 
6. Мектеп жасына дейінгі балалардың математикалық қызығушылығын қалыптастыру 
Развитие интереса к поэзии у детей старшего 
дошкольного возраста в условиях детского сада  
1968 
Андросова В.Н. 

155 
 
Қарапайым математикалық түсініктерді қалыптастыру 
әдістемесі 
1987 
Леушина А.М. 
Мектеп жасына дейінгі балалардың математикаға 
қызығушылығын қазақ халық педагогикасы негізін 
арқылы қалыптастыру әдістемесі 
2001 
 
Сыздық Р. М. 
12 жылдық оқытуға көшу жағдайында үздіксіз білім беру 
негізінде мектепке дейінгі ересек жастағы оқушылар мен 
бірінші сынып оқушыларына математикалық танымдарды 
қалыптастыру әдісі  
2005 
Пустовалова Н.И. 
7. Мектепке дейінгі балалардың қоршаған ортаға қатынасын қалыптастыру 
Формирование соцально-нравственных оценочных 
суждении у детей старшего дошкольного возраста 
1994 
Завалишина О.В. 
Табиғаттағы маусымдық құбылыстармен таныстыру 
арқылы мектепке дейінгі балалардың әлемді тануын 
қалыптастыру 
1999 
 
Керимбаева Р.К. 
Балабақшаның ересектер тобындағы балаларға қоршаған 
ортамен таныстыру арқылы экологиялық тәрбие беру  
1999 
 
Манкеш А.Е. 
 
Бейнелеу әрекеттері үдерісі арқылы балалардың табиғат 
туралы білімін жетілдіру 
2001 
Салиева А. Ж. 
 
Балабақшадағы мектепалда топ балаларының бастапқы  
экологиялық мәдениет негіздерін қалыптастыру 
2004 
 
Сайлауова Н.С. 
Психологические условия формирования самопознания 
дошкольника 
2006 
Махаманова М.Н. 
Қазақ этнопедагогикасы негізінде мектеп жасына дейінгі 
балалардың дүниетанымын қалыптастыру 
2010 
 
Бадел А. 
 
8.Мектепке дейінгі балалар тәрбиесінде қазақ халық педагогикасы материалдарын 
пайдалану 
Балалардың қол еңбегін ұйымдастыру, қазақтың 
қолданбалы қол өнері, матадан ою-өрнектер қию туралы 
 
 
Құлжанова Н 
 
Ересектер тобындағы балаларды қазақ балалар әдебиеті 
арқылы адамгершілікке тәрбиелеу  
 1994 
Әмірова Ә. С. 
 
Қазақ бала бақшаларындағы оқу-тәрбие жұмыстарында 
ұлттық ойындарды пайдалану (5-7 жас) 
1995 
Иманбеков Т. 
Научно-практические основы использования казахского 
народного декоративно-прикладного искусства в 
эстетическом воспитании детей старшего дошкольного 
возраста (на материале русскоязычных детских садов) 
1996 
Левченко Т.А. 
Мектепке дейінгі жастағы балалардың қазақ халық 
музыкалық шығармашылығына деген қызығушылығын 
қалыптастыру (Қазақстан Республикасының орыс 
балабақшаларының материалдары бойынша) 
1997 
 
 
 
Акпарова Ж.М. 
 
 
Баланың  көркемдік  талғамын  сәндік-қолданбалы  өнер 
негізінде қалыптастыру  
1998 
 
Жұмабекова Ф. Н. 
Научно-теоретические  основы  построения  лекотеки  в 
системе  развивающего  обучения  детей  раннего  и 
дошкольного возраста 
 2000 
Баймуратова А.Т. 
Балабақшадағы    аралас    топ    балаларын    ұлттық    ойын  
арқылы адамшгершілікке  тәрбиелеу  
2002 
Төленова Ұ. Т.  
 
Қазақ  фольклорын  пайдалану  арқылы  мектеп  жасына 
дейінгі балаларға эстетикалық тәрбие береу (5-7 жас) 
 2004 
Нүрмұхаметова 
Р.Ә. 

156 
 
Мектепке дейінгі ұйымдарда балалардың-этностық 
мәдени сәйкестілігін қалыптастырудың педагогикалық 
шарттары 
2007 
 
Маженова Р. Б.   
 
Мектепке  дейінгі  жастағы  балалармен  жүргізілетін 
логопедия  жұмыстарында  қазақтың  ұлттық  ойындарын 
пайдаланудың педагогикалық шарттары 
2007 
 
Оразаева Г. С. 
 
 
Қазақ халық педагогикасындағы балалар мен жастарды 
сәндік-қолданбалы өнерге үйретудің ғылыми негіздері 
  2008 
Әбдіғапбарова 
Ұ.М. 
Мектепке дейінгі жастағы балалардың дене тәрбиесінде 
халықтық-ұлттық ойындарын пайдалану 
2009 
 
Мендалиев Б. М. 
9. Мектеп жасына дейінгі балаларды еңбекке баулудың теориясы мен әдістемесі 
Ересектердің еңбегімен таныстыру әдістемесі 
 
Меңжанова А 
 Мектеп жасына дейінгі балаларды қазақтың тұрмыс салт-
дәстүрлері негізінде еңбекке баулу (5-6 жас) 
2001 
Сапарбаева Ш.  
Мектепалды балаларын еңбекке баулудың ғылыми-
педагогикалық негіздері 
2002 
Жиенбаева С.Н. 
10.Мектеп жасына дейінгі балалардың белсенділігін, шығармашылығын  дамыту 
5-8 
жастағы  балалардың  зияткерлік  белсенділігін 
бастапқы 
физикалық 
көріністерді 
жоспарлы 
қалыптастыру негізінде дамыту 
 1997 
 
 
Бердибаева С.К. 
 
Мектепке  дейінгі  жастағы  балалардың  шығармашылық 
дарындылығын 
дамытудың 
психологиялық-
педагогикалық ерекшеліктері  
 1998 
 
 
Жумадиллаева О.А.  
 
Мектеп  жасына  дейінгі  балаларды  ойлау  әрекетінің 
диагностикасы 
 1999 
Күребаева Г.А. 
Особенности развития ценностных ориентаций 
воспитанников детского дома в учебно-воспитательном 
процессе 
 2008 
Серимбетова И.Т. 
Этникалық 
өзін-өзі 
танудың 
психологиялық 
ерекшеліктері (6-7 жастағы қазақ балаларының тәрбиелік 
белсенділігінің үлгісі бойынша) 
2009 
Мырзатаева  
Б. П. 
11.Мектепке дейінгі ұйымдарда жаңа технологияларды пайдалану 
Қозғалмалы ойындарда мектепке дейінгі ересек жастағы 
балалардың қарым-қатынасын қалыптастырудың 
психологиялық-педагогикалық негіздері 
1998 
Баримбеков Н.Ж. 
Мектепке дейінгі ересек және кіші жастағы балаларды 
физикалық тұрғыдан тәрбиелеуде жекпе-жек элементтері 
бар қозғалмалы ойындарды пайдалану жүйесі 
1998 
Тукеев С. А. 
 
Мектепке дейінгі жастағы балаларды тәрбиелеудегі 
дамытушы ойындарды қолданудың психологиялық-
педагогикалық негіздері 
1998 
 
Касымова Г.М.  
Ерте және мектеп жасына дейінгі балаларды тәрбиелеу 
жүйесін дамытуда лекотек құрудың ғылыми-теориялық 
негіздері 
2000 
 
Баймуратова А.Т. 
 
Қазақстан Республикасының мектепке дейінгі 
мекемелерінде «Step by Step» халықаралық білім беру 
технологиясын дамыту (1994-2006 жж.)  
2007 
 
 
Искакова А. Т. 
Мектепке дейінгі білім беру бағдарламаларын меңгеруде 
қиындықтары бар балаларды оқыту мен тәрбиелеудің 
педагоикалық шарттары 
2010 
 
Лихачева Е. Н. 
 
 

157 
 
12. Мектеп жасына дейінгі балалардың физиологиялық, психологиялық дамуы мәселелері 
Развитие недоношенных детей раннего периода жизни 
воспитывавщихся в разных условиях  
1969 
Лексина М.З. 
Особенности психо-нейрофизиологических нарушений у 
детей раннего возраста и пути коррекционного 
воздействия  
1996 
Каримова Р.Б. 
5-8 жастағы балаларда алғашқы физикалық түсініктерді 
жоспарлы қалыптастыру негізінде ойлау іс-әрекетін дамыту 
1997 
Бердібаева С.Қ. 
Бес жастағы балалардың мінез-құлқының гуманистік 
бағытын қалыптастырудың психологиялық жағдайлары 
1999 
Ли Е.П.  
 
6-7 жастағы қазақ балаларының психологиялық 
денсаулығын қамтамасыз ету жолдары мен тәсілдері  
2005 
Унарбекова  
Н. Д. 
Мектепке дейінгі ұйымдағы психолог қызметін 
психологиялық қолдау 
2005 
Абишева Э.Д. 
5-7 жастағы балаларды физикалық тұрғыда тәрбиелеудің 
тиімділігін арттыру 
2009 
Ерепбаев Н.К. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

158 
 
                                        ҚОСЫМША Б 
 
Жасына қарай даму кестесі Сәбидің психикалық дамуы (0-1 жас) 
Л. А. Семчук, А.И. Янчий Оқу-әдістемелік құрал. Даму психологиясы және жас психологиясы. 2006 
 
Дағдылар 
Жасы және айы 
0-2 
3-4 
5-6 
7-8 
9-10 
11-12 
Моторика-
ның дамуы 
Балапан 
рефлексі, 
еңбектеу рефлексі, 
қолдың 
серпінді 
қызметі: сілтеу, ұстау, 
қимылдату; 
1 айдың соңына қарай 
алғашқы 
шартты 
рефлекстер 
(сору, 
қимылдау),  қозғалыс 
белсенділігі  артады, 
бала 
басын 
бұра 
алады,  иегін  көтереді 
және  ішімен  жатып 
кеудесін 
көтеруге 
талпынады. 
Алғашқы  мақсатқа 
бағытталған 
қимылдың 
пайда 
болуы: 
ойыншықтарды 
ұстаудағы 
белсенділік,  көруді 
үйлестірудің  пайда 
болуы, 
затты 
қолында 
ұстап 
отыруының 
жетілуі; 
сүйемелдеу арқылы 
отыру. 
Өздігінен  ішімен 
жатқан  қалпынан 
арқасына 
аунайды, 
заттарды  белсенді 
түрде 
ұстай 
алады:  5  айда  – 
қозғала  алмайды, 
6 
айда 
– 
қозғалады 
және 
тербеледі, 
ары 
қарай 
ұстауды 
жүзеге асырады; 6 
айда 
өздігінен 
отырады. 
7  айлығында  көтеріңкі 
бұлшық  ет  шиеленісі 
төмендейді, 
тірек 
реакциялары 
пайда 
болады;  
8  айлығында  қимыл 
белсенділігі  күрт  өседі; 
ішімен 
жатқан 
қалпынан 
арқасына 
және 
керісінше 
аунайды, 
отырады, 
еңбектеп тұрады, басын 
бұрады,  заттарға  екі 
қолымен талпынады. 
 
9 айлығында 
бала затқа 
сүйеніп тұруға 
талпынады, 10 
айлығында 
өздігінен тұрады 
және тепе-
теңдігін сақтай 
алмаса да 
жүруге 
талпынады. 
Ойыншықтарме
н ұзақ уақыт 
ойнайды, 
нәтижеге 
жеткенше іс-
әрекетті 
қайталайды. 
Басының, 
қолының, 
денесінің 
қозғалысын 
бақылау 
қабілеті 
туындайды,  басын 
ұстай 
алады, 
заттарды  өздігінен 
алады, 
отырады, 
тұрады  және  жүре 
бастайды. 
Заттық  іс-әрекетке 
қарым-қатынастың 
алғашқы 
түрі 
пайда болады. 
Қабылдау-
дың дамуы 
Ашық  түсті  заттарды 
көру  мен  дағдылы 
дыбыстарды 
естуді 
шоғырландыру пайда 
Көруді  үйлестіруі 
қабілеті,  адамның 
дауысына  арнайы 
реакция пайда 
Есту-көруді 
үйлестіру 
моторикасы 
дамиды, қабылдау 
Көзден  таса  заттарды 
іздейді,  
Бағдарлаушылық-
зерттеушілік реакциясы 
Көзге көрінбеген 
бейнелерді  есте 
сақтау  және  осы 
бейнелер  
Заттардың 
ерекшелігіне қарай 
танымдық 
қызығушылық  
 
 

159 
 
 
 болады; 
көздің 
қозғалысы 
басында 
көлденеңінен, 
кейіннен  тігінен  және 
қисығынан көруі дами 
бастайды. 
следящие  
 болады. 
 
 арқылы 
таңдай 
алады, 
түске 
деген 
белсенді 
қызығушылығы 
дамиды, 
заттың 
орналасқан  орнын 
біледі;  бағдарлау 
әрекеті 
пайда 
болады. 
 пайда 
болады, 
кеңістікті  қабылдайды, 
заттарды  көзбен  нақты 
көре алады,  
Таныс  емес  жағдайға 
және 
таныс 
емес 
адамдар 
арасында 
мазасыздық 
пайда 
болады. 
негізінде күрделі 
қимылдар 
ұйымдастыру 
қабілеті 
пайда 
болады. 
 
білдіреді,  сыртқы 
әлемнің 
қарапайым  түрдегі 
ішкі 
бейнесін 
жасай 
алады, 
заттық  ұғымдарды 
игеруі 
пайда 
болады. 
 
Есте 
сақтауы-ның 
(жады, ес) 
дамуы 
Анасының дауы- 
сын  және  бет-әлпетін 
тану, 
дауыстың 
ырғағын, 
қатты 
немесе 
ақырын 
шыққанын 
ажырату 
қабілеті қабілеті пайда 
болады.  Қабылдаған 
бейнені 
1 
секунд 
сақтай алады. 
Бейнені есте сақтау 
уақыты 
артады, 
есту  және  көру 
қабілетінен  басқа 
жинақтау, 
топтастыру қабілеті 
пайда болады. 
 
Таныс  бет-әлпет 
пен  таныс  емес 
адамдарды 
ажырата 
алады, 
затты  тек  толық 
түрде  ғана  емес 
оның бөлшектерін 
де таниды. 
 
Заттың  бейнесін  ұзақ 
уақыт  есте  сақтайды, 
оны 
оны 
түрлі 
жағдайда 
ажыратады 
және 
байланыстыра 
алады, 
яғни 
заттар 
арасындағы 
нақты 
өзара 
байланысты 
белгілей алады. 
 
Ұзақ 
мерзімді 
есте    ақтаудың 
дамуы, 
заттың 
қатысынсыз 
оның 
бейнесін 
еске 
түсіреді 
және 
қайта 
жаңғырта алады. 
 
Есте 
сақтау 
арқылы 
заттың 
механизмін 
қалпына  келтіруді 
жетілдіре 
алады, 
есте 
сақтаудың 
барлық 
түрі 
дамиды. 
 
Ойлауды 
дамыту 
Рефлексті 
дамыту 
жаттығулары, 
алғашқы 
дағдылар 
мен алғашқы айналым 
реакциялары 
– 
кездейсоқ 
қайталанатын 
қимылдар. 
 
Көру  мен  алуды 
үйлестіру, 
екінші 
айналым 
реакциялары  –  өзі 
іс-әрекет  үдерісіне 
қатысады. 
 
Бала  қабылдаған 
заты  мен  оның 
атауын 
байланыстырады, 
құралдар 
мен 
мақсатты 
саралайды. 
 
Сөздік  нұсқау  арқылы 
қарапайым 
қимылдарды  орындау 
қабілеті  пайда  болады; 
«сәйкес» 
қимылдар 
кездеседі. 
Сенсамоторлық 
зият 
пайда болады. 
Сөздің 
нұсқау 
арқылы 
іс-
қимылды  бастау 
ғана  емес  оны 
аяқтау  қабілеті 
де 
дамиды; 
көпқырлы 
қимыл 
пайда 
болады. 
Қабылдау 
мен 
қимыл  арасындағы 
өзара 
тығыз 
байланыс 
пайда 
болады  –  алғашқы 
көрнекі-қимылдық 
іс-әрекеттің  негізі 
түрі. 
Тілді 
дамыту 
Тілдік 
естуді 
қалыптастыру, 
тіл 
дыбыстарын 
басқа 
дыбыстардан  ажырата 
Ересектермен 
«сөйлесу» 
барысында  тосын 
дыбыстар 
мен 
Жай  буындарды 
қайталайды, 
дыбыстарды 
фонематикалық 
Ересектермен 
тілдік 
қарым-қатынаста  жай 
уілдеудің 
орнына 
дыбыс пайда болады. 
Дыбыстарды, 
заттармен 
қарым-
қатынаста 
сөз 
Сөзі 
белгілі 
мағынаны 
білдіреді, 
нақты 
адамға, 
затқа 

160 
 
алу  қабілеті  пайда 
болады, 
қарапайым 
дыбыстар шығарады. 
 
уілдер 
пайда 
болады. 
 
тұрғыда 
қолданады; 
ересектердің 
дауысындағы 
екпінді  ажырата 
алады; 
аталған  заттарды 
оның 
атауымен 
байланыстыра 
алады. 
 
үлгілерін 
айта 
бастайды, 
имитациялық сөз 
пайда 
болады, 
сөздің 
мағынасын 
меңгере 
бастайды, 
дыбыстық 
белгілер 
тұрақталады. 
бағытталады,  10-
20 
сөзді 
және 
олардың айтылуын 
түсіне бастайды. 
 
Эмоция-лық 
дамуы 
Алғашқы  эмоциясын 
айқайлау 
арқылы 
білдіреді, 
ондай 
жағдайда 
беті 
қызарады, 
қимылы 
үйлесімсіз 
болады; 
анасына, 
өзіне 
сөйлеген 
адамдарға 
жымию 
арқылы 
жағымды  эмоциялық 
реакциясын білдіреді. 
 
Өзіне жақын ересек 
адамдарға 
жағымдылық 
көрсетеді, 
ересектердің 
айтқандарына 
еліктейді;  әртүрлі 
эмойиялық  жағдай 
пайда 
болады; 
тосын 
жайға 
таңданады, 
физикалық 
жайсыздықта 
мазасыздану  пайда 
болады, 
қажеттілігін 
өтегенде 
өзін 
жайлы сезінеді. 
Адамдарға 
қайырымды 
реакция  білдіреді, 
таныс адамдарына 
күлімсірейді, 
бөтен  адамдарды 
көргенде 
жатықайды; 
алғашқы 
жақындық  пайда 
болады; 
өзінің 
эмоциясын  күлу 
түрінде білдіреді. 
 
«Ажырасу  қаупі»  – 
анасы 
кетіп 
қалған 
кезде  көңілсіздік  пен 
қатты  қорқыныш  пайда 
болады; 
бөтен 
адамдарды 
көргенде, 
бөтен 
ортада 
мазасыздануы  күшейе 
түседі; 
ашық 
түсті 
заттарға елеңдейді. 
 
Ойыншығын 
алып 
алған 
жағдайда 
жағымсыз 
реакциясын 
эмоциясы 
арқылы 
білдіреді; 
 
Өзі  жақсы  көретін 
және  өзіне  жақын 
адамдарға  еліктеу 
пайда 
болады, 
ересектердің 
қимылын 
жіті 
қадағалайды, 
оларға  еліктейді, 
түрлі 
ишараны 
түсінеді,  жағымды 
әдеттерді  игереді, 
бірлескен іс-әрекет 
барысында 
өзін 
дұрыс 
ұстауды 
үйренеді. 
 

жүктеу/скачать 2,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: