Информационное письмо

Майлы бояумен үсті грунтталған әйнекке , қағазға , картонға, тақтайға, және кенепке т.б. сурет салуға болады.

Майлы бояу үшін кенеп өте жақсы материал болып табылады. Оны арнайы кергі ағашқа салып керіп қояды.

Майлы бояуды пайдалану үшін, бояу езетін кіші гірім тақтайша дайындап алу қажет. Ол тақтайша сол қолға ұстауға ыңғайлы болуы керек. Әдейі дайындалған тақтайша маймен боялып, сіңдіріп өте жақсы кептіріп дайындап алған жоқ. Егерде маймен боялма, құрғақ тақтайшаға бояу езетін болсақ , бояумен қоюланып майлы бояуымыздың майлы тақтайшамызға сіңіп кетеді.

Жалпы бояу езетін тақтайшамызды дұрыс пайдаланған жөн, жылы түсті бояуымызды бір қатарына ал салқын түсті бояуымызды екінші қатарына қойғанымыз өзімізге ыңғайлы болады.

Майлы бояудың өзінің қыл қаламы болады. Ол қатты және жалпақ болып келеді. Бір жұмысты бір қылқаламнан жазуға болмайды, кемінде үш қылқаламмен жазу керек №2,№6,№10,12 қылқаламдар көбіне қолданылады.

№2 –ші шұқып жазуға детальді түрде, №6 ші киім немесе , бөлек айналасындағы заттарды жазуға ал №10,12 фон немесе кеңістікті жазу үшін қажет болады.

Қылқаламнан басқа мастихин болғаны жөн. Мастихиннің атқаратын міндеті кенеп бетіндегі бояуды алып тастап қайта жазу үшін немесе кейбір суретшілер мастихиннің өзіменде жаза береді.

Суретшілерге керекті құралдардың бәрін алып жүретін шерені этнюдтік деп атайды. Этнюдтік суретшілер көбіне табиғат көрінісін жазу үшін алып жүреді. Этюдник әртүрлі, жай этюдник , аяқты этюдник , қалталы этюдник , жиналмалы этюдник болады.

Майлы бояуда ақ түсті бояу болады, акварельде ақ түстің орнына қағаз болса, майлы жанды бейнемеде ақ түсті бояумен жазады . Свинцовтік және цинковтік екі түрлі ақ бояу болады. Екеуіменде жазуға болады. Свинцовтік ақ бояудың қасиеті жылдам кебеді және қабатты қатты кеуіп жаман ауадан қараңғы бөлме ішінде қарайып келуі. Сонымен қатар улы бояу. Цинковттік бояу қараймайды, өте жай кебеді. Цинковтік , свинцовтік бояуды бірімен бірін араластырыпта жазады.

Кергі ағашқа керілген кенепті грунттау керек. Грунтталған кенепті дайын түрде салондарда сатады. Бірақ студенттер үшін кенепті өздері қолдан грунттаған дұрыс. Жақсы желім грунттің рецептісі: Желатин 10 гр. , цинковтік бояу парашогі әлде бор 100гр, (жарты стакан). , су 400 см 3, (екі стакан) , грунт жұмсақ бояу үшін 4 см 3, глицирин немесе бал қосады. Осы грунт 2 м2 кенепке жетеді. Грунт щеткамен немесе қылқаламмен жағады. Майлы бояумен жазбастан бұрын кенептің үстін наждакпен өтіп шыққан жөн.

Жұмысты шеберханада , немесе аудиторияда әдейі жанды бейнемеге арналған мальбертке қойып жазады. Майлы бояуды тақтайшаға сұйық арқылы езеді. Бірақ езбей тюбектегі бояудың өзіменде жазуға болады. Майлы бояуды езетін әдейі шөлмекте сұйық болады.

1. 
   Зығыр майы
   
2. 
   Күнбағыс майы
   
3. 
   Жаңғақ майы болады.
   

Жартылай кеуіп , жартылай ылғалды қабаттың үстінен жазуға болмайды. Жанды бейнемен тек қана күндіз жазған дұрыс себебі: түнгі уақытта светтің түсі басым болып жалпы сарғыш түс болып кетеді. Кенепке қарандаш пен суретін салуға болмайды. Кенепке бірден адамның немес натюрморттың кескінін көмір мен түсірген жөн. Көмірмен құрылымын құрып болғасын, көмір өтіп кетпеу үшін шаштың лагімен фиксатифтеуге болады. Табиғатта әр нәрсе өз түсімен формасы болады: помидор түсі қызыл формасы шар тәріздес екені айдан анық белгілі.

Нәрсенің түсі өзгерді мысалы помидор қасында сары нәрсе болса күнсәулесі арқылы рефлекс көруге болады. Осында йқұбылыстар жағдайлар табитғатта аттаған сайын кездеседі. Егер біз помидорды қызыл бояумен, қиярды жасыл бояумен, алманы сарымен бояп қоятын болсақ жанды бейнеменің керегі болмас еді. Бұндай жандай бейнеме еөркемсурет білімі жоқ. Әуесқойлық суретшінің сурет салуы болады. Сондықтан әр нәрсені өзінің түсімен бояп қоюға болмайды.

Адамның денесін денесі түстес бояумен жарық көлеңкесін айырып жазсақта бұндай жұмыс жанды бейнеменің тәсілдері меңгермеген дікті көсетедлі. Студенттер алдында күрделі қиын да мақсат тұр. Майлы бояудың түстерімен жұмыс жасауымыз керек. Басында айтып кеткен бояу езетін тақтайшамен дұрыс жұмыс жасап үйренгеніміз жөн. Бейнелеу өнерінің алдындағы көп заңдылықтарымен тәсілдерін және әдістерін толық меңгерсек, сонда ғана бейнелеу өнерінің кәсіби деңгейіне толық жетуге болады.

Майлы бояумен ең бірінші жұмыс жасағанда грезайль бір түспен жазып техникасын байқаған дұрыс, сонан соң этюд жазып көрсеңіз. Натюрморттың этюдін әр түсті майлы бояумен, бояу езгіш тақтайшаның көмегімен жазылады.

Этюд – француздің оқып білу, зерттеу үлкен шығарма көлемі белгілі бір размердегі алдына көріністегі нәрсені толық меңгеріп, зерттеп жазылған жұмысты айтады.

Кейбір студенттер ұғымында шала біткен жұмысты этюд деп түсінеді. Бұндай ұғымнан аулақ болу қажет. Этюдтің өзі алдына қойылған мақсатты толық меңгеру үшін істеледі.

Мысалы: Кеңістік , көлем, форма, жарық, көлеңке, кескіні және бояу түстері осыны кішігірім сианста этюдтік түрде көрсете беру.

Белгілі бір жұмысты бастамас үшін студенттер мына жағдайды ескерген дұрыс, қара бояу түсімен, ақ бояу түсінен аулақ болу қажет. Қара бояу түсін бірінші жұмыстарығңызда тақтайшаңызға сықпасыңызда болады, ал ақ түсті тек қана жарықтың түскен жағын жазу үшін ғана алғаныңыз дұрыс болды. Себебі: көпшілік студенттер жұмысын ағартып алады , ақ түс басым болып кетеді. Ал қара бояу туралы айтсақ, жаңа майлы бояумен жұмыс жасап жатырған студенттердің жұмысы кір болып кетеді. Көпшілік студенттер салқын түстермен кір түстерді айырмайды.

Салқын түспен , кір түсті шатыстырып алмау үшін қара бояудан аулақ болған дұрыс. Жоғарда айтылып кеткен бояу түстер, бояу тұстарын мұқият еске сақтаған жөн. Майлы бояудың көпшілік тәсілдері Қайта өрлеу дәуірінде дамыған. Біздің еліміздегі кең тараған майлы бояу техникасының әдісі. Бір қабатты жанды бейнеме әдісі «кенеп бетін түгел майлы бояумен жабылған жұмысты айтады» , «Алла прима техникасымен қазіргі заманымыздың суретшілері көп шұғылданады», «Алла примамен ». Респин ,Сарьян, Тельжанов , Ғалымбаева сияқты суретшілерде шұғылданған. «Алла прима» мазантерменде , сұйық бояуменде жазады. «Алла прима» бір сианста бітіріп жазып тастауға болады.

Көлеңкеден жарыққа қарай жазады. Үшінші этапта. Бұл сианстың атқаратын міндеті бөлшек жазылған детальдарды біріктіру. Біріктіру бір тұтасқа жинау яғни бір бағытқа біріктіру. Студенттердің үлгеруіне қарай екінші этапты екі сианс жазуға , немесе үшінші сиансті екі сианс жазуға болады. Колорит-дегеніміз не ?

Қандайда болмасын суретшілер шығармасын бір бояу үндістігіне бағындыруға тырысады бұндай бояу үндістігін колорит дейміз. Осы кітапшалардағы айтылған әңгімеміз студенттердің бірінші алдына қойған мақсаттары. Бұл кітапша студенттер үшін қысқа тұжырымды түрде кеңес алады деп сенемін.