үсынады: етікшінің арқасындағы шаншуды емдеп беремін дейді неме
се билеушінің атына хат жазып бере алатынын айтады. Соңғы рет етік-
ші кебісті алмаға үш ай бұрын айырбастаған; сонда қанша алып еді,
үш әлде терт қапшық па, есінде жоқ. Оның үстіне әлгілер жазықтықта
өскен ащы алмалар еді, ал мыналары қыратта піскен жоғары сұрыпты
жемістер ғой. Тағы бір жағынан, ана алмаларды көлемі шағын әйел
кебісінің өтемі ретінде алған еді, мына сатып алушыға ер адамдардың
үлкен аяқкиімі керек. Басына тағы бір ой келеді: жуырда ғана мал өлім-
жітімге ұшырады, былғары қазір аса зәру болып түр. Былғарышылар
бір ай бұрынғыдай емес, шикізат үшін дайын кебістен де қымбат ала-
ды. Мұны да есептеу керек, солай емес пе?
Айырбасқа негізделген экономикада етікші де, бағбан да күн са
йын он шақты әр алуан тауардың салыстырмалы қүнын қайта-қайта
шотқа қағып отыруға тура келеді. Базарда жүздеген тауар сатылса,
4950 бағальщ жүпты баста ұстау керек. Ал енді тауарлар 1000 болса,
онда 499 500 жұп5 қажет болады! Бұған қалай шамасы келеді?
Бұдан әрі қиындай береді. Тіпті кебістер жүбының бағасын алма-
ға шағып есептей алсаңыз да, мұның өзі сатып алуға кепілдік бере
157
ҮШ ІН Ш І БӨЛІМ
алмайды. Мәміле жасалу үшін екі жақтың келісімі керек. Етікші алманы
ұнатпаса, әрі басы әйелімен ажырасу туралы оймен қатып отырса ше?
Әрине, бағбан алманы жақсы көретін адвокатқа барып, үшеуі барлық
мәселе жөнінде келісімге келе алар еді. Адвокаттың жерұрасы алмаға
лық толып тұрса, өзі шашын қидырғысы келіп отырса ше?
Кейбір қоғам орталық айырбас жүйесін қурып, бүл мәселенің ше-
шімін табуға тырысты: жұрттың бәрі оған өз тауарлары мен көрсететін
Достарыңызбен бөлісу: |
