Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Бірөлшемді жиымдар
Паскаль тілінде бағдарламалау
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Қарастырылатын сұрақтар
бірөлшемді жиым ұғымы
жиымның максимал элементін іздеу
жиым сипаттамасы
)
бірөлшемді жиымды толтыру
жиым элементтерінің мәнін шығару
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Мысалы: көбелектер;
Бірөлшемді жиым ұғымы
гүл алқабы;
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Бірөлшемді жиым ұғымы
Бір аптаға арналған температура кестесі
Апта күндері
дб
сс
ср
бс
жм
сб
жс
T [ 1:7 ]
T [1]
T [2]
T [3]
T [4]
T [5]
T [6]
T [7]
температура
-21
-18
-7
-6
10
18
23
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Жыимдар
Жиым – ортақ атпен және типпен біріктірілген, нөмірлері бойынша реттелген мәндердің жиыны.
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Жиым сипаттамасы:
A[I]
АТЫ
[индексі]
Жиымдар
Жиым элементінің түрі
Жиымның аты
Жиымның көлемі
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Жиымдар
5
10
15
20
25
1
2
3
4
5
A
жиым
3
15
жиым элементінің
НОМЕРІ
(ИНДЕКСІ)
A[1]
A[2]
A[3]
A[4]
A[5]
Жиым элементінің
МӘНІ
A[2]=10
2 жиым элементінің
НОМЕРІ (ИНДЕКСІ)
10 жиым элементінің
МӘНІ
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Паскаль тіліндегі жиым сипаттамасы
бүтін санды жиым:
аты
бастапқы индекс
соңғы индекс
Элемент түрі
Const N=5;
var A: array[1..N ] of integer;
var A : array[ 1 .. 5 ] of integer ;
Константа арқылы көлем:
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Жиымды толтыру
пернетақтадан;
кездейсоқ сандар датчигі көмегімен;
фурмулалар көмегімен.
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Жиымды толтру
Мысал А жимын пернетақтадан толтыру
a[1] =
a[2] =
a[3] =
a[4] =
a[5] =
13
10
15
20
25
for i:=1 to 5 do
begin
write('a[', i, ']=');
read ( a[i] );
end;
пернетақтадан
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Жиымды толтыру
Кездейсоқ сандармен
0 ден 1-ге дейінгі айқын сан
random
for i:=1 to 10 do
begin
a[i]:=random(101); { 1 ден 100-ге дейінгі сан}
end;
[0, M-1] интервал аралығындағы сан
random (М)
[a, b] интервал аралығындағы сан
random (b-a+1)+a
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Жиымды толтыру
Формуланың көмегімен
Мысал. 10 саннан тұратын бірөлшемді жиымды b[i]:=i*3 формуласы бойынша толтыру .
var b: array [1..10] of integer;
i: integer;
begin
for i:=1 to 10 do
b[i]:=i*3;
end;
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Жиымды шығару
writeln('Жиым А:');
For i:=1 to 3 do
write (А[i]:4);
End;
3 элементтен тұратын А жиымы үшін:
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Экранда
А Жиымы:
4 5 7
Жиымды шығару
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Максималды элемент
Есеп: жиымдағы максималды элементті табу.
Алгоритм:
Ең үлкен
max
max
max
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
{ бірінші элемент, максималды деп есептейміз }
for i:=2 to N do
if a[i] > { максималдыдан } then
{ жаңа максималды элементті есте сақтау a[i] }
Максималды элемент
Максимал элементтің номері
max := a[1]; { біріншісі, максимал деп санайық }
iMax := 1;
for i:=2 to N do { қалғандарын тексереміз }
if a[i] > max then { жаңа максимал таптық}
begin
max := a[i]; { есте сақтау a[i] }
iMax := i; { есте сақтау i }
end;
Қосымша: максимал элементтің номерін табамыз.
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Бағдарлама
const N = 5;
var a: array [1..N] of integer;
i, iMax: integer;
begin
writeln(' Алғашқы жиым:');
for i:=1 to N do begin
a[i] := random(100) + 50;
write(a[i]:4);
end;
[50,150) интервал аралығындағы кездейсоқ сан
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
iMax := 1; {біріншісі, максимал деп санаймыз}
for i:=2 to N do {қалғандарын тексереміз }
if a[i] > a[iMax] then { жаңа максималды}
iMax := i; {есте сақта i }
writeln; {келесі жолға көшу}
writeln('Макс.элемент a[', iMax, ']=', a[iMax]);
end.
Максималды іздеу
Макс.элементті шығару
Бағдарлама /жалғасы
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Pascal программалау тілінде берілген бүтін сандар жиымы көлемі 30 элемент болатын, басқа жиымнан, оның элементтерінің мәні бірінші жиымның мәндерінің модульдері болған жағдайдағы алгоритм құру.
Есептер шығару үлгісі
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
1
2
3
4
5
A
жиымы
5
-10
- 5
20
-25
A[1]<0?
A[2]<0?
B жиымы:
5 10 5 20 25
Есептер шығару үлгісі
жоқ
иә
A[3]<0?
иә
A[4]<0?
A[3]<0?
жоқ
иә
Алгоритм:
Бағдарлама
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
var a,b:array[1..30] of integer; i:integer;
begin
for i:=1 to 30 do
begin
write('a[',i,']=');
read(a[i]);
end;
Бағдарлама
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
for i:=1 to 30 do
if a[i]<0 then
b[i]:=-a[i] else b[i]:=a[i];
readln;
for i:=1 to 30 do
write(b[i]:4);
Writeln;
readln;
end.
Теріс таңбалы элементтерді оңға алмастыру
В жиымын шығару
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
Бірөлшемді жиымның (жалпы көрінісі)
Сипаттамасы:
const N = 5;
var a: array[1..N] of integer;
i: integer;
for i:=1 to N do begin
write('a[', i, ']=');
read ( a[i] );
end;
for i:=1 to N do a[i]:=a[i]*2;
writeln('Массив A:');
for i:=1 to N do write(a[i]:4);
Элементтік операция:
Экранға шығару:
Пернетақтадан енгізу:
Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
