История политической мысли античный мир


Республикалық Римдегі басқару



бет8/8
Дата08.02.2022
өлшемі2,47 Mb.
#120629
1   2   3   4   5   6   7   8
Байланысты:
Антикалық саяси ойлар

Республикалық Римдегі басқару

  • Халық жиналысы

б. э. д. 287 ж сословиелік күрестің аяқталуы

  • Плебейлердің жеңісі:
  • олар патриоттар үйінен басқа мүлік болуды тоқтатты;
  • асыл плебиялық рулар патриоттық ұрпақтармен бірге жаңа элитаны – нобилитетті құрады.

Пуни соғыстары

  • бірінші - 264-241 жж.,
  • екінші - 218 -201 жж.,
  • үшінші - 149-146 жж.
  • Б. з.д. 146 жылдан бастап Грецияда Рим үстемдігі басталады.

Азаматтық соғыстар дәуірі

  • Бұл шамамен 80 жылға созылған командирлер арасында басталды:
  • Мария мен Сулла арасында (88-82гг.),
  • Серторий мен Помпей арасында,
  • Помпей мен Цезарь арасында,
  • Октавиан мен Энтони арасында (43-30).

Рим империясы

  • Б. з. д. 27 жылы Октавиан-принцепс, мемлекеттегі алғашқы адам және император, Жоғарғы Бас қолбасшы. Октавиан Август тезисте тұжырымдалған Рим халқын алмастырды: мұнда князьдер заңдарға бағынбайды.

Ежелгі Римдегі саяси ойлар Полибий (201 -120)

  • Полибий (шамамен б.з.б. 201, Мегалополь қ. Аркадия — б.з.б. 120 ж. ш. сонда) — ежелгі грек тарихшысы. Ахей одағы басшыларының бірі Полибий б.з.б. 171 — 168 ж. болған 3-македон соғысынан кейін тұтқындармен бірге Римге аманат ретінде жіберілді. 

Полибий саяси көзқарас жағынан Грекияның олигархтық топтарының жетекшісі, демократтардың қарсыласы болды. Полибийдің негізгі еңбегі — 40 кітаптан (бізше тараудан) тұратын “Жалпы тарих”. Ол өз еңбегінде б.з.б. 220 — 146 жылдардағы Жерорта т. жағалауындағы мемлекеттер (Грекия, Македония, Кіші Азия, Сирия, Египет, Карфаген және Рим) тарихын өзара сабақтастыра қарастырды. Полибий Жерорта т-нде Рим үстемдігінің орнауын баяндап, олардың жүргізген саясатын жоғары бағалады. Ол Римнің жетістіктерін монарх., аристократ. және демократиялық құрылыс элементтерін үйлестірудің жоғары дәрежеде ұйымдастырылуымен байланыстырады. Полибий тарихтың міндеті жеке адамдар іс-әрекетіне себепші болатын оқиғаларды суреттеу ғана емес, оларды түсіндіру деп таниды.

  • Полибий саяси көзқарас жағынан Грекияның олигархтық топтарының жетекшісі, демократтардың қарсыласы болды. Полибийдің негізгі еңбегі — 40 кітаптан (бізше тараудан) тұратын “Жалпы тарих”. Ол өз еңбегінде б.з.б. 220 — 146 жылдардағы Жерорта т. жағалауындағы мемлекеттер (Грекия, Македония, Кіші Азия, Сирия, Египет, Карфаген және Рим) тарихын өзара сабақтастыра қарастырды. Полибий Жерорта т-нде Рим үстемдігінің орнауын баяндап, олардың жүргізген саясатын жоғары бағалады. Ол Римнің жетістіктерін монарх., аристократ. және демократиялық құрылыс элементтерін үйлестірудің жоғары дәрежеде ұйымдастырылуымен байланыстырады. Полибий тарихтың міндеті жеке адамдар іс-әрекетіне себепші болатын оқиғаларды суреттеу ғана емес, оларды түсіндіру деп таниды.

Басқару формаларының циклдік теориясы

  • Патшалық - Тирания
  • Аристократия - Олигархия
  • Демократия - Охлократия

Аралас басқару формасы

  • консулдар - патша өкіметінің элементтері.
  • Сенат - ақсүйектер элементі.
  • Халық жиналысы- демократия элементі.
  • Екі бастама:
  • Әдет-ғұрып
  • - атақты ата-бабаларды құрметтеу және азаматтық ерліктерді дамыту үшін құрылған білім беру жүйесі, - құдайлардан қорқуға негізделген дін, қоғамдық көтермелеу мен жазалау.
  • Заңдар
  • - олар мемлекеттің мақсаттарына сәйкес келуі керек.

ЦИЦЕРОН, МАРК ТУЛЛИЙ (б.з.б 106–43)

  • Рим мемлекет қайраткері, Республика идеалдарының жақтаушысы, көрнекті шешен.
  • Цицеронның саяси мансабының шыңы - б.з. д. 63, бұл оның консулдығының жылы болды.
  • Цицеронның негізгі саяси еңбектері - «Мемлекет туралы" және "заңдар туралы« диалогтары.

«Мемлекет туралы»

  • Аралас басқару нысаны – мемлекетті басқаруды ең жақсы формасы
  • Әділдік туралы. Тыныш кеңістік. Әділдік имманентті (лат. "ішінде болу«) мемлекеттілік.
  • Ең жақсы мемлекет қайраткері туралы. Ежелгі тәртіптің жандануы, "мүліктік келісім".

Полистен империяға дейін

  • Әлемдік ___ полис ___ Субъективті
  • империя


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет