Құқықтың түсінігі, мәні, қағидалары және функциялары.
Тәңірбергенова Рабиға Көлекбайқызы
rabiga.tanirbergenova@mail.ru
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ.И. СӘТБАЕВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ҚАШЫҚТЫҚТАН БІЛІМ БЕРУ ИНСТИТУТЫ
«Қоғамдық пәндер» кафедрасы
«Құқық негіздері» пәні
№__1_ Дәріс
1 академиялық сағат
ДӘРІС ЖОСПАРЫ 1. Құқықтың ұғымы мен белгілері. 2. Құқық нормасының құрылымы.
3. Құқық бұзушылық және заң алдындағы жауаптылық.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ.И. СӘТБАЕВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ҚАШЫҚТЫҚТАН БІЛІМ БЕРУ ИНСТИТУТЫ
1. Құқықтың ұғымы мен белгілері.
Құқық дегеніміз – мемлекет шығарған немесе ресми түрде бекіткен, мемлекеттің күшімен қамтамасыз етілетін, адам бостандығы өлшемін білдіретін, жалпыға бірдей міндетті, формальды анықталған заң нормаларының (ережелерінің) жүйесі.
Құқықтың белгілері:
еріктілік сипаты;
жалпыға міндеттілігі;
нормативтілігі;
мемлекетпен қамтамасыз етілуі;
формальды анықталғандығы;
жүйелілігі;
өзгермелілігі.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ.И. СӘТБАЕВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ҚАШЫҚТЫҚТАН БІЛІМ БЕРУ ИНСТИТУТЫ
Құқықтың мəніөркениеттілік жағдайында қоғамдық қатынастарды реттеуден, нормативтік негізде қоғамның тұрақты ұйымдастырылуына жете отырып, демократияның, экономикалық бостандықтың, тұлға бостандығын жүзеге
асырылуынан көрінеді.
Құқықтың мəнін қарастыруда екі аспектіні ескерудің маңызы зор :
формальдық – кез - келген құқықтың ең алдымен реттеуші екендігі;
мазмұндық – осы реттеушінің кімнің мүдделеріне қызмет ететіндігі.
2. Құқық нормасының құрылымы.
Құқық нормасы – бұл мемлекет таныған және қамтамасыз ететін жалпыға міндетті, формальды анықталған жүріс-тұрыс ережесі.
Құқық нормаларының түрлері.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ.И. СӘТБАЕВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ҚАШЫҚТЫҚТАН БІЛІМ БЕРУ ИНСТИТУТЫ
3. Құқық бұзушылық және заң алдындағы жауаптылық .
Құқық бұзушылық – құқыққа қарсы, қоғамға қауiптi және құқық субъектiлерi үшiн зиянды, құқыққа және iс-әрекетке қабiлеттi құқық субъектiсiнiң кiнәлi iс-әрекетi немесе әрекетсiздiгi.