Статистикалық бағалардың қасиеттері 1. Ығыспағандық.
Анықтама.
Егер параметрінің бағасының математикалық үміті бағаланып отырған параметрге тең болса , онда параметрінің бағасы ығыспаған деп аталады; егер , онда баға - ығысқан.
Ығыспаған баға жүйелік қате болдырмайды, яғни бір таңбалы қате, немесе бір жаққа асыру (баға әруақытта бағаланып отырған параметрден үлкен), немесе бір жаққа кеміту (кем). Бұл таңдаманың көлемі аз болғанда маңызды.
2. Орнықтылық.
Анықтама.
Егер параметрінің бағасы ықтималдығы бойынша бағаланып отырған параметрге жинақты болса, яғни немесе үшін орындалса, онда параметрінің бағасы орнықты деп аталады.
Егер баға орнықты болса, онда таңдаманың көлемі ұлғайғанда параметрдің ақиқат мәні бағасынан айырмашылығы азаяды.
3. Тиімділігі.
Анықтама.
Егер параметрінің бағасының осы параметрдің барлық мүмкін
ығыспаған бағаларының арасында ең кіші дисперсиясы болса, онда параметрінің бағасы эффективті деп аталады.
Бағаның ығыспағандық және тиімділік қасиеттерінің қатар жүруі практикалық тұрғыдан маңызды. Осы екі қасиеттерге ие бағаны оптималды деп атайды.
Берілген бағаның қасиеттерін анықтау үшін әртүрлі әдістер қолданылады (мысалы, [2] 227 бет). Үш қасиетке ие бағаны табу қиын.
