Ежелгі деректердің бірінді: «

• 
  Халық жиналысына ерлермен бірге әйелдер де қатысуға құқылы болған.
  

-Сақтарда діни нанымдар мен ғұрыптардың негізгі бағыты ата-баба аруағына сиыну болып табылады

-ежелгі көшпелілердің дүниетанымы анимизм түрінде болды.

-сақтар ру-тайпалардың шығу тегін түрлі аңдармен байланыстырды. Аңдар олардың қорғаушысы, жанындағы бойтұмары ретінде болды

• 
  Мұндағы ою-өрнектер үш бөлікке бөлінген.Құстар-аспан әлемі; тау мен жануарлар- жер әлемі; ағаш тамыры- жер асты әлемі.
  
• 
  Баскиімнің алдыңғы жағындағы қанатты аттар тылсым күштен қорғаушы болса, төрт алтын жебе дүниенің төрт бұрышындағы патша билігін ұлықтайды.
  
• 
  Жылқыны күнмен және отпен байланыстырады. Қанатты аттар күн қозғалысын білдіреді
  
• 
  Алтын-Күннің түсі. Патшаларын ерекше дәріптеп, Күн тәріздес құдай дәрежесіне теңеген.
  

• 
  Адамның маңдай алды- шығыс
  
• 
  Арқасы-батыс
  
• 
  Оң қол жағы- оңтүстік
  
• 
  Сол қол жағы- солтүстік болып есептелген.
  

• 
  Сақтар мен ғұндар тәңірге, ата-баба аруағына арналған діни рәсімдерін күншығысұа қарап жасаған
  
• 
  Көне түркілер тас мүсіндерінің бетін шығысқа қаратып орнатқан, қазақстар да киіз үйдің есігін шығысқа қаратқан
  

• 
  Күннің шығуы мен Айдың тууын адамның дүниеге келіп өмірдің басталуымен байланыстырған
  
• 
  Күннің батуы мен Айдың жіңішкеріп жоғалуын өліммен байланыстырып, қайтыс болған адамды жерлегенде басын батысқа қаратып қойған.
  

-Белгілі қазақстандық антрополог О.Смағұлов үндіирандық сақтардың арғы тегі андрондықтар екендігін дәлелдеп шықты.

-Сақтар еуропеоидтық нәсілге жатқанымен, оларда андрондықтарға қарағанда еуропеоидтық белгілер көмескіленді. Моңғолоидтық белгілер пайда бола бастады.

-Моңғолоидтық белгілер Солтүстік және Шығыс Қазақстандағы сақтарда көбірек байқалады. Ал Жетісу мен Оңтүстік Қазақстан сақтарында аздау кездеседі.