«Қыз бала тәрбиесі – халықтың ең қымбат байлығы»
жүктеу/скачать 17,1 Kb.
|
қыз бала
|
«Қыз бала тәрбиесі – халықтың ең қымбат байлығы» Қыз − өмірдің гүлі, барлық адамзаттың қадірлеп, аялайтын асыл аруы десек те артық емес. Қыз баланы қазақта кішкентайынан мәпелеп, аялап, қанаттыға қақтырмай, тұмсықтыға шоқыттырмай өсірген. Жалғандағы нәзіктік пен пәктікті, инабаттылықты әрбір қазақ қызының бойына сіңіріп өсірген. Белгілі ақын Ақұштап Бақтыгереева "Өмірде қыз болу бар да, нағыз қазақ қызы болу мүлдем бөлек" деген пікір айтқан. Сол тәрізді ата-дәстүр, салт-сананы берік ұстанып өскен қазақ қызы қай ортада болсын, өзінің ерекше болмысымен көзге түсетіні анық. Қазақ қызының бойындағы асыл қасиеттерімен бірге сыр-сымбаты да өзге ұлттан дараланып тұруы тиіс. Әрбір баланың өмір жолы, тәрбиесі отбасынан, одан соң мектеп қабырғасынан бастау алары сөзсіз. Сондықтан да, мектепте оқып жүрген қыз бала, ол − үйдегі ата-ананың көз қуанышы, мектепте ұстаздарының мақтанышы бола білуі тиіс. Қыз бала үйден шыққанда тап-таза киініп, шашын таранып,әсем күлкісімен айналаға нұрын шашып жүруімен қатар сабағын да жақсы оқиды. Қыз баланы тәрбиелей отырып, отбасындағы ожан кейінгі ұлдарға үлгі етеміз, яғни бұл жерде ұлт тәрбиелеу − бұл қазақтың ежелден келе жатқан философиялық даналығы деп білемін. Ұлтымыз қазақ деп ұрандағанда сол ұлтымыздың діні, тілі, тарихы, салт-санасы ойымызға оралады. Ұлттың тыныс-тіршілігі де осы баланы отбасынан бастап(бесіктен) дұрыс тәлім-тәрбие беріп, түзу жолға қоюдан анық байқалады. Қызға 40 үйден тыйым: 1. Жарыса сөйлеуге 2. Жалғыз қыдыруға 3. Жыртақтап күліп, сыпсыңдап сөйлеуге 4. Орынсыз ұрынуға 5. Басқаларға қол тигізуге 6. Өтірік, өсекке 7. Суық жүріс, сумаң қылыққа 8. Кісіге қарай керіліп есінеуге 9. Талтайып отыруға 10.Шалқайып жатуға 11.Тамақты обырлана асауға 12.Ұрлық-қарлыққа 13.Ұятты мүшелерін ашып жүруге 14.Бұраңдап қылымсуға 15.Қызыл іңірде жатуға 16.Түске дейін ұйықтауға 17.Кісі алдында киім ауыстыруға 18.Салт-дәстүрден аттауға 19.Елді ғайбаттауға 20.Үлкендердің жолын кесіп, атын атауға 21Ішімдік пен шегімдікке 22.Ұрыс-керіске 23.Беттен алып, бет жыртысуға 24.Қараулыққа, ысырапқа 25.Рахымсыздық пен қатыгездікке 26.Түнде суға жалғыз баруға 27.Өзге жыныстылармен араласып жатуға 28.Күйеуге қашып тиюге 29.Әдепсіз сөзге 30.Тарс-тұрс етуге 31.Адам мен жануарларды тебуге 32.Кісіні қорлап жәбірлеуге 33.Тәкаппарлық пен сайқымазақ жасауға 34.Айғай сүреңге 35.Шектен тыс сыланып жасануға 36.Қызғаншақтық пен күншілдікке 37.Менмендік пен өзімшілдікке 38.Алдап-арбауға 39.Көрсеқызарлыққа 40.Нәпсіқұмарлыққа тыйым. жүктеу/скачать 17,1 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|