Үй құстары-түрлері мен жастарына байланысты:балапан,тауық,үйрек,үйрек балапаны,қаз балапаны, қаздар болып бөлінеді

Үй құстары-түрлері мен жастарына байланысты:балапан,тауық,үйрек,үйрек балапаны,қаз балапаны, қаздар болып бөлінеді.

Тамақтану кезінде балық өнімдерінің үлкен ассортименті:өзен балығы,пруд,теңіз,балғын,тұздалған,піскен және қақталған, сельдтер,икра және балық кансервілері қолданылады.Бұдан басқа судың тіршілік иелері,шаян,сарышаян,креветкалар,кальмар,мидия- лар және тағы басқалар.

Балық белоктар (20% дейін), жеңіл сіңетін майлар (3-30%), майда еритін витаминдерге (А,Д,В тобы), минералды элементтерге (әсіресе теңіздік-иод,мыс,фтор,мырыш және т.б) байланысты.

Тірі балық—15 градустан жоғары емес,температурада 1айға дейін, салқындатылған және мұздатылған балықтар –2 градус температурада 2 тәулікке дейін сақталады. Ыстық қақталған ба- лықты –1- 3 градус температурада 3 тәулікке дейін сақтайды. Қара икраның құрамында қан аздыққа өте пайдалы көптеген темірлер бар.Бірақта онда ас тұзының (дәндік икрада –5-10%, қара пастер- ленгенде –5), сондықтан тамақтану кезінде әсіресе диеталық түрде пайдалану керек.

Ұсынылатын әдебиеттер:

1 Гаврилова Н. Б. Гигиенические основы питания и контроля качества пищи. Учебное пособие. – Семипалатинск: ГУ «Семей». 1998 – 181 с.

2 Позняковский В. М. Гигиенические основы питания, безопасность и экспертиза продовольственных товаров: Учебник. 2-е изд., испр. и доп. – Новосибирск: Изд-во Новосиб. ун-та, 1999. – 448 с.

3 Аханова В. М., Романова Е. В. Гигиена питания. – Ростов н/Д: изд-во «Феникс», 2000. – 384 с.
Дәріс №13

Тақырыбы:Микроорганизмдермен және олардың метаболиттермен ластануы.

Дәріс жоспары:

2.Тағамдық токсикоинфекция

Тағамдық интоксикациян шартты түрде бактериалды токсикозға және микотоксикозға бөлінеді

Бактериалы токсикоздар.

Мысал ретінде стафилококкалық тағамдық улануды келтіруге болады.Тағамдық өнімдерде оның өсуі кезінде өңделетін staphylococu aureu(S aureus) энтроксин түзеді

Сүт және сүт өнімдері.Сүттің стафилококкамен ластануы пластитпен ауыратын ауру жануарлармен және адамдармен байланысқан кезде сиырлардан жұғуы мүмкін. Шикі сүттерде пастерленген сүттерге қарағанда стафилококкалар әлсіз көбейеді және өңделеді, олар басқа микроорганизмдермен күресте нашар бәсекелес болып табылады.Бұдан басқа сүт қышқылы өнімді даярлау кезінде микроорганизмдердің көбеюін тоқтатады.

Стафилококка сүтке түскен кезде бөлме температурасында 8 сағаттан соң энтеротоксин түзед,35-37 градуста-5 сағат ішінде.Жас шикізатқа стафилококканы сепкенде бөлме температурасының жағдайында энтеротоксиндер 5 күнде бөлінеді. Шикізатты сақтаған соң, 47-51 күн өткеннен кейін стафилококкалардың жойылуы басталады. Энтеротоксиндер 10-18 күн ішінде сақтала- ды.

Ет және ет өнімдері.Жануарларды сойған кезде және шикізатты өңдегенде, ет стафилококкамен ластанады. Шикі сүттегі сияқты бәсекелесуші микрофлора шикі етте бактериялардың тез өсуіне мүмкіндік бермейді. Нақты техналогиялық жағдайларына, әсіресе бәсекелесуші микрофлораны ликвиденциялау кезінде стафилококкалар ет өнімдерінде белсенді көбейеді және энтеротоксин түзеді. Ет фарышында шикі және піскен етте стафи- локкалар оптимальды жағдайда (22-37 градус) 14-26 сағаттан кейін түзіледі. Фаршқа ақ нанды қосу токсикалық метоболиттердің 2-3 рет түзілуі жылдамдығын арттырады.

Тағамдық токсионфекцияны өнмге көп мөлшерде түсетін микроорганизмдер-вирус, сальмонелла және т.б түзеді. Тағам өнімдерінің ластануы кезінде бактерияларымен вирустармен, паразиттерден болады.

Ctostridium perfringens-спора түзуші анаэропты бактериялар табиғатта кең таралған. Бактериялардың вегетативті клеткалары- ның түрі түзу толық таяқшалар өлшемі 2-6 мкм 0,8-1,5 мкм-ге. С1 perfringensтің 6 түрлі штампы бар:А,В,С,Д,Е,F, олар көп түрлі қасиетке ие токсиндер өндіреді. Тағамдық токсикоинфекцияны көбінесе АжәнеД штамптары түзеді.А токсин С1 perfringens 15 тен 50 градусқа дейінгі темперaтурада және pH 6,0-7,5 те дамиды оптимальды температура-4,5 градус және pH-6,5, генерацияның ұзақтығын 10минут ішінде қамтамасыз етеді.Энтеротоксиндер піскен споралардың вегетативті клеткаларынан босанып шығады. Бұл адам ішегіндегі сияқты тағам өнімдерінде де болады.

Salmonеlla бактерияларының родасы.Сальмонеллалардың 2000 нан аса түрі белгілі. Бактериялардың таяқшалары бар, олар спора түзбейді, ұзындығы 2ден 3мкм-ге дейін және ені 0,6 мкм.

Сальмонеллездің 3 негізгі түрі бар брюшті тиф,гастроэнтерит және септицемия.Әрбір сальмонелла штампы жоғарғы клиникалык инфекциялық түрн тудыра алады.

Escherichia coli бактерия родасы .Ішек таяқшаларының потогенді штаммалары жұқа ішекте көбеюге бейім, ол токсикоинфекция тудырады.Патогенді штаммалардың қайнар көзі адамдар менжанурлар болуы мүмкін. Жұқтыру тәсілдері сальмонеллезалар сияқты.

Профилактика шарттары:

1.Мал дәрігерлері малдарды қарап отыру керек.Колибацеллез ауруына шалдыққан малдардың еттерін арнайы жылумен өңдегенде ғана жарамды.

2.Азық-түлік өнімдерін сақтауда санитариялық тәртіптерді орындау.

3.Өнеркәсіпте санитариялық тәртіптерді сақтау (жуу және жабдықтарды дезинфекциялау ).

1 Гаврилова Н. Б. Гигиенические основы питания и контроля качества пищи. Учебное пособие. – Семипалатинск: ГУ «Семей». 1998 – 181 с.

2 Позняковский В. М. Гигиенические основы питания, безопасность и экспертиза продовольственных товаров: Учебник. 2-е изд., испр. и доп. – Новосибирск: Изд-во Новосиб. ун-та, 1999. – 448 с.

3 Аханова В. М., Романова Е. В. Гигиена питания. – Ростов н/Д: изд-во «Феникс», 2000. – 384 с.

Дәріс жоспары:

1.Химиялық элементттердің токсико-гигиеналық сипаттамасы.

Қорғасын.Ол кейбір организмдегі функцияларға кері әсер етеді (сперматогенездің бұзылуы ,гармондар белсенділігінің кемуі ).

Рационда кальций , темір, пектин, ақуыз жетіспеуі немесе артып кетуі қорғасынның улы әсер етуін жоғарлатады, әсіресе организмде диеталық және емдік-профилактикалық тамақтану кезінде еске алу керек..

қолданылады.

Организмге үлкен мөлшермен түссе , онда үлкен зиян келтіреді. Кадмийдің бастапқы биологиялық әсер ететіні-бүйрек. Кадмийдің зиянды әсер ету механизмі ақуыздың сульфигидрильді топтарына байланысты.Жоғары мөлшерде кадмийтемір мен кальцийдің алмасуын бұзатыны белгілі, ол көптеген аурулардыңкең көлемде тарауына әкеледі: гипертониялық аурулар, анемия, иммунитеттің төмендеуі т.б.

Мышьяк. Мышьяк мөлшеріне байланысты жасырын әртүрлі улануды тудырады. Мышьяктың улы әсер ету механизмі ферменттің тиолды топтарына байланысты, олар терінің дем алуы, клеткаларға бөлінуі, басқа да функцияларды бақылап отырады. Ол организмде – шашта, теріде, тырнақта жиналады.

Ртуть. Ең қауіпті улы заттың бірі, ол өсімдіктерде, жануарларда, адам организмінде жиналады.Оның улы әсер етуі ақуыздың SH – тобының әсер етуімен байланысты. Егер ақуыз тобын бермесе, ртуть өмірге қажетті ферменттердің құрамын өзгертеді. Ртуттің бейорганикалық қоспалармен араласуы аскорбинді қышқылдың, придоксин, кальций, мырыш, мыс алмасуын бұзады.

Мыс. Мышьяк пен ртутьке қарағанда өмірге қажетті процестерге ферментті система құрамына кіре отырып белсенді араласады.Мыстың жетіспеуі анемия, бойдың өспеуі, басқа да өмірге қауіпті ауруларға әкеліп соғады.Организмде мыстың биотрансформациялық механизмі жүреді.Жоғары мөлшерде мыс ауру тудыратын адаптация механизмін тудырады.

Мырыш. Мырыш жетіспеуінен бала бойынын өсуі тежеледі,ересектерде инфантилизмнің тууы, дәм татудың бұзылуына әкеледі. Темір ыдыстарда сақталған тамақ өнімдері мен сусындардан уланған жағдайлар бізге белгілі.

Улану белгілері: диарея, құсу, іштің ауруы.

Организмде темірдің жетіспеуі анемияға соқтырады, екі валентті темір гемоглобиннің пайда болуына қатысады. Сонымен қатар басты функциялардың қызметін атқарады:оттегіні тасымалдау , эротроциттің пайда болуы.

1 Гаврилова Н. Б. Гигиенические основы питания и контроля качества пищи. Учебное пособие. – Семипалатинск: ГУ «Семей». 1998 – 181 с.

2 Позняковский В. М. Гигиенические основы питания, безопасность и экспертиза продовольственных товаров: Учебник. 2-е изд., испр. и доп. – Новосибирск: Изд-во Новосиб. ун-та, 1999. – 448 с.

3 Аханова В. М., Романова Е. В. Гигиена питания. – Ростов н/Д: изд-во «Феникс», 2000. – 384 с.

Дәріс жоспары:

1. 
   Консерванттар.
   
2. 
   Антиқышқылдар.
   
3. 
   Эмульгаторлар, стабилизаторлар,қоюландырғыш, қантпен араластырғыш.
   

14ғ. Европа силитрамен ет және балықты тұздауды қабылдай бастады, консервілеудің басқа да тесілдерін аша бастады. Сонымен қатар көптеген ғасырлар бойы тұздаудың практикалық әдістері ары қарай дамыған жоқ, бұл тамақ өнімдерінің сақталмауына және олардың құнарлығының төмендеуіне әкелді.

Өткен жүз жылдықтың басында үлкен қалаларда , ауыл шаруашылында және тағам өндірісінде , тамақ өндірісінде тағамдарды сақтау және қауіпсіздендіру басты проблема болды. Осы мәселені шешуде азық –түлік тағамдары әртүрлі заттың химиялық және билогиялық табиғатына микроорганимнің дамуына әсер етті.

Консерванттар. Баршаға белгілі , классикалық консервілеу азық- түлік тағамдарының бұзылуына әкеледі,-бұл суыту ,ысыту,сонымен қатар тұздау, қант қосу және ыстау. Көптеген химиялылық қосылыстар қатарын қазіргі

талаптар бойынша өмірде қолданылады.Микробиологиялық флораның дамуымен ашытқының бактерияға толу эффектілік қасиетін ескеру керек .

Химиялық консерванттағамның ұзақ сақталуын ,оның ешқандай кері әсері органолептикалық затта көрінбейді, өнім сапасын және денсаулыққа Қолданылуын қамтамасыз етеді. Консерванттың эффектілік әсері PH ортасына, микрофеораның сапасына байланысты. Бірде-бір белгілі консервант барлық тағамдарға универсалды болмайды.

Сорбин қышқылы.Фунгистикалық әсерді қарастырады ,дегидрогеназаның ингибирленген қасиетіне байланысты. Ол сүт қышқылы флорасының өсуіне әсер етпейді, сондықтан комплексті консерванттармен қолданылады. Сорбин қышқылы- аз уландырғыш зат.

Бензой қышқылы. Антимикробтың әсері активті фермент қасиетіне негізделген, қышқылды құрастырылған реакция ингибрленгенде каталаза және приоксидаза перекис сутегінежиналады.

Бор қышқылы.Ол адам организміне жүйке немесе нерві тканіне жоғары улы қасиетін жинайды.

Перекись сутегі. Ол сүтті консервілегенде , сыр дайындағанда қолданылады.Дайын тағамда перекис болмауы керек.

Қышқылдың бұзылуына антиоксидант қолданылады, ол екіге бөлінеді: табиғи және синтетикалық.

Табиғи антиқышқылға: токоферол, аскорбин қышқылы, флафон, эфирлі галло қышқылы, гваяк қышқылы және т.б. целлюлоза түрлері қолданылады Синтетикалық - бутилоксианизол (БОА), бутилокситолуол(БОТ), доделцилгаллет (ГТ), сантохин (этоксихин) ,дулидин, дибуг және т.б. Сапа қатарына қолданылатындар: целлюлоза, желатин, пектин, метилцеллюлоза. Сонымен қатар басқа да модифицировандық целлюлоза түрлері қолданылады: гидроксипронилцеллюлоза, гидроксипронилметилцеллюлоза, метилцеллюлоза.

Стабилизациялық жүйеде бірінші және екінші консервілі тағамдаржасауда әртүрлі сатылым жүйелерде кең қолданылады.Стабилизациялық жүйе мына комплексті компоненттерден құралған: эмульгатор, стабилизатор, сапалық және сандық құрамы, тағамның қолдану талабы.

Тәтті заттың жіктелуі, оның шығуы, жоғары дәнділігі (жоғары және төменгіқантпенэквиваленттелуі), калориясы, химиялық құрамы және құрылысы , адам организміне таралуы және т.б.
Ұсынылатын әдебиеттер:

1 Гаврилова Н. Б. Гигиенические основы питания и контроля качества пищи. Учебное пособие. – Семипалатинск: ГУ «Семей». 1998 – 181 с.

2 Позняковский В. М. Гигиенические основы питания, безопасность и экспертиза продовольственных товаров: Учебник. 2-е изд., испр. и доп. – Новосибирск: Изд-во Новосиб. ун-та, 1999. – 448 с.

3 Аханова В. М., Романова Е. В. Гигиена питания. – Ростов н/Д: изд-во «Феникс», 2000. – 384 с.

№1 тәжірибелік сабақ

1. 
   «Техникалық реттеу туралы» ҚР заңын қабылдау мен бекіту тәртібімен танысу.
   
2. 
   Осы Заңды құрудың негізгі мақсаттарын анықтау.
   
3. 
   «Техникалық реттеу туралы» ҚР заңының негізгі құрылымдық элементтерін оқып меңгеру.
   
4. 
   Бақылау сұрақтарына жауап беру.
   

1. 
   Қазақстан Республикасында стандарттау саласы бойынша осы күнге дейін қанша заң қабылданды?
   
2. 
   Стандарттау саласындағы ең алғашқы заң қашан қабылданды және оның толық атауы қандай?
   
3. 
   Қазақстан Республикасында стандарттау саласындағы басқа заңдары қашан қабылданды?
   
4. 
   Стандарттау саласындағы қандай заңның қазіргі уақытта күші бар?
   
5. 
   «Техникалық реттеу туралы» ҚР заңын қабылдау тәртібі мен енгізу күні қандай?
   
6. 
   «Техникалық реттеу туралы» ҚР заңын құрудың мақсаттарын атаңыз.
   
7. 
   «Техникалық реттеу туралы» ҚР заңында қандай негізгі құрылымдық элементтер бар?
   

№2 тәжірибелік сабақ

1. Оқытушы берген нұсқа бойынша тапсырманы орындап, 1 кестені толтыру:

-стандарттау нысанын және нормативтік құжаттың түрін табу;

-негізге алынатын стандарттарға тән ерекшелік элементтерін табу;

2. Бақылау сұрақтарға жауап беру.

Бақылау сұрақтары:

1. 
   Техникалық реттеу саласындағы қандай негізге алынатын нормативтік құжаттардың Қазақстан Республикасының аймағында күші бар?
   
2. 
   Нормативтік құжаттамалардың қандай түрлері бар?
   
3. 
   Нормативтік құжаттамаларда қандай талаптар орнатылады?
   
4. 
   Негізге алынатын стандарттардың нысаны не?
   
5. 
   Негізге алынатын стандарттарды әзірлеуге негіз болып не табылады?
   
6. 
   Төменде келтірілген қандай стандарттар негізге алынатын стандарттарға жатады: МЕСТ 1.0; МЕСТ Р 5798; ТШ19РК2365; ССТ 3498 ; МЕСТ 2.11; ҚР СТ 5.0 ; ИСО 6587; МЕСТ Р 1.0; ҚР СТ 2.0; ҚР СТ 3.0 ; РСТ Каз. ССР 5432 ; ФС РК 56770984 ЖШС; СК 001; ИСО СТ 5432;
   
7. 
   Техникалық реттеу саласында қандай органдар НҚ әзірлейді және бекітеді?
   

№3 тәжірибелік сабақ

1. 
   «Стандарттардың құрылуына, баяндалуына, ресімделуіне және мазмұнына қойылатын талаптар» атты ҚР СТ 1.5 мазмұнын оқып меңгеру.
   
2. 
   ҚР СТ 1.5 талаптарын оқып меңгеру.
   
3. 
   Бақылау сұрақтарына жауап беру.
   

1. 
   ҚР СТ 1.5 стандартының атауы қандай?
   
2. 
   Стандарттың құрылуына қойылатын негізгі талаптары мен ҚР СТ 1.5 сәйкес оның құрылымдық элементтері қандай?
   
3. 
   ҚР СТ 1.5 сәйкес стандарттардың баяндалуына қойылатын негізгі талаптар қандай?
   
4. 
   ҚР СТ 1.5 сәйкес стандарттардың ресімделуіне қойылатын талаптар қандай?
   
5. 
   ҚР СТ 1.5 сәйкес стандарттардың мазмұнына қойылатын талаптар қандай?
   
6. 
   ҚР СТ 1.5 сәйкес стандарттардың белгіленуіне қойылатын талаптар қандай?
   
7. 
   ҚР СТ 1.5 сәйкес стандарттарға енгізілетін өзгерістерге қойылатын талаптар қандай?
   

№4 тәжірибелік сабақ

1. 
   «Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы» ҚР заңын қабылдау және бекіту тәртібімен танысу.
   
2. 
   Осы Заңды құрудың негізгі мақсаттарын анықтау.
   
3. 
   «Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы» ҚР заңының негізгі құрылымдық элементтерін оқып меңгеру.
   
4. 
   Бақылау сұрақтарға жауап беру.
   

1. 
   Қазақстан Республикасында сертификаттау және аккредиттеу салаларында осы күнге дейін қанша заң қабылданды?
   
2. 
   Сертификаттау және аккредиттеу салаларындағы ең алғашқы заң қашан қабылданды және оның толық атауы қандай?
   
3. 
   Қазақстан Республикасында сертификаттау және аккредиттеу салаларындағы басқа заңдары қашан қабылданды?
   
4. 
   Сәйкестікті растау және аккредиттеу салаларындағы қандай заңдардың қазіргі уақытта күші бар?
   
5. 
   «Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы» ҚР заңын қабылдау тәртібі мен енгізу күні қандай?
   
6. 
   «Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы» ҚР заңын құрудың мақсаттарын атаңыз.
   
7. 
   «Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы» ҚР заңында қандай негізгі құрылымдық элементтер бар?
   

№5 тәжірибелік сабақ

1. Оқытушы берген нұсқа бойынша тапсырманы орындап, 1 кестені толтыру:

-нормативтік құжаттың түрін, белгіленуін, атауын және құрылымдық элементтерін табу.

2. Бақылау сұрақтарына жауап беру.

1. 
   Сәйкестікті растау және аккредиттеу салаларындағы қандай негізге алынатын нормативтік құжаттардың Қазақстан Республикасының аймағында күші бар?
   
2. 
   Сәйкестікті растау және аккредиттеу салаларында күші бар негізгі НҚ атаңыз. Осы стандарттарды орнататын талаптар қандай?
   
3. 
   Сәйкестікті растау және аккредиттеу салаларында қандай органдар НҚ әзірлейді және бекітеді?
   

5. ҚР СТ 7.9 стандартының талаптары.

6. ҚР ТР 3.4 талаптары.
№6 тәжірибелік сабақ

Тақырыбы: Сәйкестікті растау процедурасында қолданылатын құжаттама.

Сабақтың мақсаты: Сәйкестікті растау процедурасында қолданылатын құжаттамаларды оқып меңгеру.

Мазмұны

1. 
   Сәйкестікті растау процедурасымен және осы процедураны өткізуге қажетті құжаттамаларымен танысу.
   
2. 
   Оқытушының тапсырмасы бойынша құжаттамаларды толтыру.
   
3. 
   Бақылау сұрақтарға жауап беру.
   

1. 
   Сәйкестікті растау процедураларының негізгі кезеңдерін атау.
   
2. 
   Сәйкестікті растауға қажетті құжаттамалар бланктерін толтыру реті қандай?
   
3. 
   Оқытушының тапсырмасы бойынша қай кезең үшін қай құжаттама бланкісі керектігін анықтау.
   

№7 тәжірибелік сабақ

1. 
   «Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы» ҚР заңын қабылдау және бекіту процедураларымен танысу.
   
2. 
   Осы заңды құрудың негізгі мақсаттарын анықтау.
   
3. 
   «Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы» ҚР заңының негізгі құрылымдық элементтерін оқып меңгеру.
   
4. 
   Бақылау сұрақтарына жауап беру.
   

1. 
   Қазақстан Республикасында өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында осы күнге дейін қанша заң қабылданды?
   
2. 
   Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы ең алғашқы заң қашан қабылданды және оның толық атауы қандай?
   
3. 
   Қазақстан Республикасында өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы басқа заңдары қашан қабылданды?
   
4. 
   Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы қандай заңдардың қазіргі уақытта күші бар?
   
5. 
   «Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы» ҚР заңын қабылдау тәртібі мен енгізу күні қандай?
   
6. 
   «Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы» ҚР заңын құрудың мақсаттарын атаңыз.
   
7. 
   «Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы» ҚР заңында қандай негізгі құрылымдық элементтер бар?
   

№8 тәжірибелік сабақ

1. Оқытушы берген нұсқа бойынша тапсырманы орындап, 1 кестені толтыру:

- нормативтік құжаттың түрін, белгіленуін, атауын және құрылымдық элементтерін табу.

2 Бақылау сұрақтарына жауап беру.

1. 
   Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы қандай негізге алынатын нормативтік құжаттардың Қазақстан Республикасының аймағында күші бар?
   
2. 
   Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы күші бар негізгі НҚ атаңыз. Осы стандарттарды орнататын талаптар қандай?
   
3. 
   Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында қандай органдар НҚ әзірлейді және бекітеді?
   

5. ҚР СТ 2.30 стандартының талаптары.

6. ҚР СТ 2.12 стандартының талаптары.
№9 тәжірибелік сабақ

Тема: «Өлшемдерді орындау әдістемелері. Дайындау, метрологиялық аттестациялау және қолдану тәртібі» атты ҚР СТ 2.18-2003 стандартына сәйкес өлшемдерді орындау әдістемелерін оқып меңгеру.

Сабақтың мақсаты: ҚР СТ 2.18-2003 стандартының мазмұны мен құрылымын оқып үйрену.

Мазмұны

1. 
   ҚР СТ 2.18-2003 стандартының мазмұны мен құрылымын оқып үйрену.
   
2. 
   Бақылау сұрақтарына жауап беру.
   

1. 
   ҚР СТ 2.18-2003 стандартының қолдану аясы.
   
2. 
   ҚР СТ 2.18-2003 стандартының құрылымы.
   
3. 
   Өлшемдерді орындау әдістемелерін әзірлеу тәртібі.
   
4. 
   Өлшемдерді орындау әдістемелерін метрологиялық аттестациялаудың жүргізу тәртібі.
   

№10 тәжірибелік сабақ

1. 
   9000 сериялы халықаралық ИСО стандартының мазмұнымен танысу.